1.2 Karel V en zijn rijk

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

1.2. Karel V en zijn Rijk

Leerdoel

Je weet wie Karel V is en hoe zijn rijk bestuurd werd.

Wat gaan we doen?

• Introductie Karel V.
• Uitleg centralisatie onder Karel V.
• Filmpje inquisitie
• Zelfstandig werken

Het Rijk van Karel V

• Een rijk waar de zon nooit onder ging.
• Karel V was Duits Keizer en de Spaanse Koning.
• Je kon dit Rijk niet alleen besturen...

Hoe zat het ook alweer in de ME?

1.  In de ME werden steden en gewesten steeds onafhankelijker (ze kregen stadsrechten). 
2. Hertogen en graven bestuurden hun gebied steeds vaker als een vorst en trokken zich niks aan van de  leenheer.

Centralisatie (1)

• Karel wil zijn Rijk centraliseren; vanuit één punt besturen.
• Ook de Nederlanden moesten gecentraliseerd worden.
• Zo stelde Karel V een landvoogd aan in de Nederlanden.
• Deze bestuurde de gewesten van uit Brussel.

Inquisitie

• Daarnaast stelde Karel V de inquisitie in.
• De inquisitie is een Rooms-Katholieke rechtbank.
• Zij veroordelen 'ketters'; sommige belanden op de brandstapel.

Vervolg centralisatie in de Nederlanden

• In elk gewest werd een stadhouder aangesteld.
• Stadhouder was de plaatsvervanger van de vorst.
• Een voorbeeld van een stadhouder; Willem van Oranje is van 1559 - 1584 stadhouder van Holland.

Edelen en burgers raakten ontevreden over beleid Karel V

1. Adel had onder Karel V minder invloed.
2. Karel V voerde veel dure oorlogen en betaalde dit van belastingen (onder meer uit de Nederlanden).
3. Door de centralisatie hadden de gewesten minder vrijheden.
4. Burgers waren tegen de vervolging van protestanten.

Zelfstandig werken

Modules maken van 1.2.

Eventueel afmaken opdracht Tasman en Sterrenkunde.

Stadhouders waren rijke edelen (van goeie komaf). Zij vertegenwoordigen Karel V in zijn Rijk. Zij moesten (b.v.) een gewest aansturen.