2h wk 47 Tekstverbanden en signaalwoorden (2) + toets

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Welkom 2h

Aan het einde van deze les:

- ... weet je wat tekstverbanden zijn

- ... kun je het doel-middelverband, oorzakelijk verband, redengevend verband, samenvattend verband en het vergelijkend verband herkennen in een tekst adhv bijbehorende signaalwoorden.

Wat gaan we vandaag doen?

• Herhaling tekstverbanden (2)
• Oefenen in duo's
• Oefenen in het boek
• Afronden 

In tweetallen: (3 min)

Welke 5 tekstverbanden en signaalwoorden

hebben we de vorige les behandeld?

6: Doel-middel verband

In een doel-middel verband geeft aan welk middel wordt gebruikt om een bepaald doel te bereiken.

Om de finale te bereiken, zullen we echt veel beter moeten presteren.

Signaalwoorden: aan de hand van, door middel van, met behulp van, om / te, opdat, zodat

7: Oorzakelijk verband

Een oorzakelijk verband laat zien waardoor iets gebeurt (waarop je niet altijd invloed hebt).

De zanger kwam te laat voor zijn eigen concert, doordat het vliegtuig vertraging had. 

Signaalwoorden: als gevolg van, daardoor, dankzij, dat komt door, doordat, dus, het gevolg is, vanwege, waardoor, zodat

8: Redengevend verband

Een redengevend verband geeft aan waarom iemand iets doet of vindt.

Voor het PW geschiedenis had ik een onvoldoende, omdat ik er echt weinig tijd aan heb besteed.

Signaalwoorden: daarom, dankzij, de reden hiervoor is, dus, immers, namelijk, omdat, want

9: Samenvattend verband

In een samenvattend verband  geeft de auteur een verkorte weergave van eerdere informatie in de tekst.

Kortom, hoe de rechter zal oordelen is nog even afwachten.

Signaalwoorden: al met al, kortom, met andere woorden, samengevat

10: Vergelijkend verband

Een vergelijkend verband laat een overeenkomst of een verschil tussen meerdere zaken zien.

In vergelijking met vorig jaar doe ik nu veel meer mijn best.

Signaalwoorden: evenals, in vergelijking met, (even / net (zo) … als, zoals – ook de vergrotende trap: meer / groter / beter enzovoort dan

Bedenk in tweetallen (10-15 min):

1) Per tekstverband een zin. 

2) Noteer de 10 zinnen op een toetsblaadje.

Maak gebruik van signaalwoorden.

3) Na 10 minuten wisselen we de opgaven uit. Een ander tweetal zoekt dan samen naar het tekstverband en het signaalwoord.

Aan de slag - Cursus 1 Meer dan Lezen

Wat: Paragraaf 3 Tekstverbanden (2) opdracht 4 en 5

Hoe: Zelfstandig

Nodig: boek, schrift, pen

Tijd: 15 min

Hulp: docent 

Geluid: stilte

Klaar: Ga verder met opdracht 6

Na 15 minuten bespreken we opdracht 4 en 5

Afronden

Aan het einde van deze les:

- ... weet je wat tekstverbanden zijn

- ...  kun je het doel-middelverband, oorzakelijk verband, redengevend verband, samenvattend verband en het vergelijkend verband herkennen in een tekst adhv bijbehorende signaalwoorden.

Volgende les:

Maken we een oefentoets. Bereid je vast voor door de tekstverbanden te leren!

Welkom 2h

Aan het einde van deze les:

- ... weet je wat er van je moet weten en kunnen op de SO Leesvaardigheid.

Wat gaan we vandaag doen?

• Weten en kunnen voor de SO Lezen
• Oefentoets maken
• Bespreken oefentoets
• Afronding

Leerdoelen: SO Cursus 1 Lezen

Paragraaf 1 (alleen digitaal): 

- Je kent de volgende begrippen: onderwerp, deelonderwerp, alinea's, kernzin, hoofdgedachte, tekstdoelen en kent de functies van het inleiding het middenstuk en het slot van een tekst.

Paragraaf 2 en 3 (boek): 

- Je kent de volgende 10 tekstverbanden en kunt ze herkennen in een tekst aan de bijbehorende signaalwoorden: 

chronologisch                                               doel-middel             

concluderend                                                oorzakelijk

opsommend                                                   redengevend

tegenstellend                                                 samenvattend

toelichtend                                                      vergelijkend

Tegenstellend verband

Er worden tegenovergestelde zaken genoemd:

Zij heeft een nieuwe iPad, maar Jaap heeft een ander Samsung tablet.

Signaalwoorden: maar, tegenover, daarentegen, toch, echter, hoewel,  enz.

Chronologisch verband

Een chronologisch verband geeft de tijdsvolgorde van gebeurtenissen aan.

Vroeger hield ik nooit van wandelen, nu ben ik er dol op.

Signaalwoorden: Nu, straks, toen, morgen, daarna etc. 

Voorbeeld:

Opsommend verband

In een opsommend verband worden dingen achter elkaar opgenoemd.

Ik moet vandaag mijn huiswerk maken. Bovendien moet ik een uittreksel schrijven en ook nog mijn kamer opruimen." 

Signaalwoorden: ten eerste, bovendien, niet alleen, verder, (,) en, ook

Toelichtend verband

In een toelichtend verband wordt extra informatie gegeven bij een onderwerp, vaak in de vorm van een voorbeeld.

Ik ben gek op taarten, zoals appel- of perentaart.

Signaalwoorden: bijvoorbeeld, zo, als, zoals, denk aan, neem nou

Concluderend verband

In een concluderend verband wordt er een conclusie getrokken op basis van eerder gegeven informatie.

Al met al kunnen we stellen dat deze game echt een aanrader is.

Signaalwoorden: al met al, concluderend, daarom, dat houdt in, dus

6: Doel-middel verband

In een doel-middel verband geeft aan welk middel wordt gebruikt om een bepaald doel te bereiken.

Om de finale te bereiken, zullen we echt veel beter moeten presteren.

Signaalwoorden: aan de hand van, door middel van, met behulp van, om / te, opdat, zodat

7: Oorzakelijk verband

Een oorzakelijk verband laat zien waardoor iets gebeurt (waarop je niet altijd invloed hebt).

De zanger kwam te laat voor zijn eigen concert, doordat het vliegtuig vertraging had. 

Signaalwoorden: als gevolg van, daardoor, dankzij, dat komt door, doordat, dus, het gevolg is, vanwege, waardoor, zodat

8: Redengevend verband

Een redengevend verband geeft aan waarom iemand iets doet of vindt.

Voor het PW geschiedenis had ik een onvoldoende, omdat ik er echt weinig tijd aan heb besteed.

Signaalwoorden: daarom, dankzij, de reden hiervoor is, dus, immers, namelijk, omdat, want

9: Samenvattend verband

In een samenvattend verband  geeft de auteur een verkorte weergave van eerdere informatie in de tekst.

Kortom, hoe de rechter zal oordelen is nog even afwachten.

Signaalwoorden: al met al, kortom, met andere woorden, samengevat

10: Vergelijkend verband

Een vergelijkend verband laat een overeenkomst of een verschil tussen meerdere zaken zien.

In vergelijking met vorig jaar doe ik nu veel meer mijn best.

Signaalwoorden: evenals, in vergelijking met, (even / net (zo) … als, zoals – ook de vergrotende trap: meer / groter / beter enzovoort dan

Aan de slag - Cursus 1 Meer dan Lezen

Wat: Oefentoets

Hoe: Zelfstandig

Nodig: pen

Tijd: 15 min

Hulp: docent 

Geluid: stilte

Klaar: Lezen in je leesboek / werken aan je vlog

Na 15 min bespreken we de antwoorden

Afronden

Aan het einde van deze les:

- ... weet je wat er van je moet weten en kunnen op de SO Leesvaardigheid.

Volgende les: SO Lezen