Herhalingsopdrachten H5

• Economie
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 3

Herhalen H5.1 + H5.2

H5.1 Hoe produceer je?

Wat heb je de afgelopen weken geleerd?

H5.1 Hoe produceer je?

• Welke 3 productiefactoren er zijn
• Hoe bedrijven voor toegevoegde waarde zorgen
• Wat een bedrijfskolom is
• Wat het verschil is tussen mechanisering en automatisering
• Wat technologische ontwikkelingen zijn 

Om te produceren heb je drie productiefactoren nodig.
Noteer de drie productiefactoren.

Wat is toegevoegde waarde?

1. De waarde die een klant toevoegt aan een product
2. De waarde die een bedrijf toevoegt aan een product
3. Alleen bedrijven die een product verkopen
4. Alleen bedrijven die een product uit de natuur halen

Bedrijfskolom

Maak de bedrijfskolom kloppend 

Chocoladefabriek

Supermarkt

Importeur

Cacaoplantage

Groothandel

3. Het vervangen van arbeidskrachten door machines.

Wat hoort bij elkaar:

1. Het vervangen van menselijke arbeid door computers en computerprogramma’s.

Mechanisering

Automatisering

Technologische ontwikkelingen zijn nieuwe uitvindingen en het gebruik van nieuwe technieken. Ook op school zijn er technologische ontwikkelingen. Geef hiervan een voorbeeld.

Maken herhalingsopdrachten H5.1 Hoe produceer je?

Opdracht 1, 2, 3, 4 

Blz. 148

Nakijken opdracht 1, 2, 3 en 4

Wat weet je nu?

• 3 productiefactoren
• Wat een bedrijfskolom is
• Verschil mechanisering en automatisering
• Je kunt een voorbeeld geven van technologische ontwikkelingen 

H5.2 Wat wordt de prijs?

Wat heb je de afgelopen weken geleerd?

H5.2 Wat wordt de prijs?

• Wat de brutowinstopslag is
• Hoe je de verkoopprijs kunt berekenen
• Hoe je de consumentenprijs berekent
• Hoe je de btw kunt berekenen die in de consumentenprijs verwerkt zit

Consumentenprijs

Brutowinstopslag

Verkoopprijs

Inkoopprijs

btw

De brutowinstopslag bestaat uit:

1. Inkoopprijs, winst
2. Bedrijfskosten, winst
3. Bedrijfskosten, inkoopprijs
4. Inkoopprijs, verkoopprijs

Opdracht 5A. Met een deel van de brutowinstopslag kan een winkelier zijn bedrijfskosten betalen. Geef twee voorbeelden van bedrijfskosten

Opdracht 5B. Waarvoor is de rest van de brutowinstopslag?

Opdracht 6A. Senad koopt spijkerbroeken in voor €15 per stuk. Hij verkoopt ze met 90% brutowinstopslag. Bereken de brutowinstopslag in euro's.

Opdracht 6B. De brutowinstopslag is €13,50 en de inkoopprijs is €15. Wat is de verkoopprijs?

Maken opdracht 7

Wat heb je ingevuld bij opdracht 7?

Opdracht 8A. De verkoopprijs van een taart is €11. Daar komt nog 9% btw bij. Bereken het bedrag van de btw.

Opdracht 8B. De verkoopprijs van een taart is €11. De BTW is €0,99. Bereken de consumentenprijs.

Maken opdracht 9

Opdracht 10. De consumentenprijs van een mountainbike is €968 (inclusief 21% btw). Bereken het btw bedrag dat in deze prijs zit.

Opdracht 11. Voor een broodje plus drinken betaal je €4,70 (inclusief 9% btw). Bereken het bedrag dat je aan btw betaalt.

Wat weet je nu?

• Je kunt benoemen waar de brutowinstopslag voor is
• Je kunt de verkoopprijs berekenen
• Je kunt de consumentenprijs berekenen
• Je kunt vanuit de consumentenprijs het btw-bedrag berekenen 

Herhalingsopdrachten H5.3 + H5.4

Blz. 149

H5.3, wat moet je weten?

• Je weet het verschil tussen afzet en omzet
• Je kunt de omzet berekenen
• Je kunt de brutowinst berekenen
• Je kunt het nettoresultaat berekenen en je weet of dit een nettowinst of nettoverlies is. 

Nettowinst of nettoverlies?

Omzet

Inkoopwaarde -

Brutowinst

Bedrijfskosten -

Nettoresultaat

Afzet + Omzet

Afzet: Het aantal verkochte producten.

Omzet: Het totale bedrag dat een bedrijf ontvangt voor de verkoop van producten.

Maken herhalingsopdrachten H5.3 Het gaat om de winst!

Opdracht 12, 13, 14, 15 en 16

Wat hebben deze rijtjes nu met elkaar te maken?

verkoopprijs x afzet = omzet

H5.4, wat moet je weten?

• Je kunt uitleggen hoe je productiecapaciteit van een bedrijf kunt vergroten
• Je kunt uitleggen hoe de arbeidsproductiviteit kan toenemen
• Je kunt de arbeidsproductiviteit berekenen
• Je kunt met voorbeelden uitleggen wat maatschappelijke kosten zijn.

Productiecapaciteit vs arbeidsproductiviteit

Productiecapaciteit vergroten door:

• Meer mensen in dienst nemen
• Personeel meer uren te laten werk
• Meer of betere machines te gebruiken.

Arbeidsproductiviteit vergroten door:

• Technologische ontwikkelingen
• Betere arbeidsverdeling
• Scholing
• Prestatiebeloning
• Betere arbeidsomstandigheden

Arbeidsproductiviteit berekenen

Arbeidsproductiviteit per periode = totale productie per periode : aantal werknemers

Voorbeelden maatschappelijke kosten

• Schade aan milieu 

Maken herhalingsopdrachten H5.4 Willen we meer productie?

Maken opdracht 17, 18, 19, 20, 21 en 22