A1. Marktvraag en marktaanbod

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

A1.    Marktvraag en marktaanbod

De betalingsbereidheid van een consument kun je ook in een

grafiek laten zien met behulp van een individuele vraaglijn:

Individuele vraaglijn: 
Lijn die het verband aangeeft tussen de prijs en de gevraagde hoeveelheid van een product van een individuele koper.

4. Inclusieve didactiek

De docent past een inclusieve didactiek toe door de interactie, eventueel in de thuistalen, in de klas te stimuleren om tot beter begrip van de lesstof te komen. De docent creëert een contextrijke leeromgeving door actief de culturele achtergronden van leerlingen bij de lesinhoud te betrekken. Hierin is de docent zich bewust van de verschillen in de klas. Door flexibel of heterogeen te differentiëren blijft iedereen bij de les betrokken. Gedurende de les reageert de docent positief en proactief op gedrag en maakt het daarmee makkelijker voor leerlingen om gewenst gedrag te laten zien.

A.1    Marktvraag en marktaanbod

Elke consument heeft een eigen individuele vraaglijn per product.

Tel je alle individuele vraaglijnen van een product bij elkaar op, 

dan krijg je een collectieve vraaglijn.

Over het algemeen geldt dat als de prijs daalt, de gevraagde

hoeveelheid stijgt.

Collectieve vraaglijn: 
Lijn die het verband aangeeft tussen de prijs en de gevraagde hoeveelheid van een product van de gezamenlijke kopers.

4. Inclusieve didactiek

De docent past een inclusieve didactiek toe door de interactie, eventueel in de thuistalen, in de klas te stimuleren om tot beter begrip van de lesstof te komen. De docent creëert een contextrijke leeromgeving door actief de culturele achtergronden van leerlingen bij de lesinhoud te betrekken. Hierin is de docent zich bewust van de verschillen in de klas. Door flexibel of heterogeen te differentiëren blijft iedereen bij de les betrokken. Gedurende de les reageert de docent positief en proactief op gedrag en maakt het daarmee makkelijker voor leerlingen om gewenst gedrag te laten zien.

A.1    Marktvraag en marktaanbod

De informatie om deze lijn te tekenen wordt vaak gegeven in een vraagfunctie:

Uit deze vraagfunctie kun je afleiden dat als p met € 1 stijgt, Q_v met a daalt.

4. Inclusieve didactiek

De docent past een inclusieve didactiek toe door de interactie, eventueel in de thuistalen, in de klas te stimuleren om tot beter begrip van de lesstof te komen. De docent creëert een contextrijke leeromgeving door actief de culturele achtergronden van leerlingen bij de lesinhoud te betrekken. Hierin is de docent zich bewust van de verschillen in de klas. Door flexibel of heterogeen te differentiëren blijft iedereen bij de les betrokken. Gedurende de les reageert de docent positief en proactief op gedrag en maakt het daarmee makkelijker voor leerlingen om gewenst gedrag te laten zien.

Voorbeeld collectieve vraaglijn

Vraagfunctie Q_v = -1,5p + 750

Observaties:

• _{Niemand is bereid € 500 te betalen voor dit product}

     _{(maximale betalingsbereidheid is € 499,99).}

• _{Als het product gratis dan is de vraag 750.}
• _{Is de prijs € 200 dan is de gevraagde hoeveelheid}

     _{- 1,5 x 200 + 750 = 450.}

 

4. Inclusieve didactiek

De docent past een inclusieve didactiek toe door de interactie, eventueel in de thuistalen, in de klas te stimuleren om tot beter begrip van de lesstof te komen. De docent creëert een contextrijke leeromgeving door actief de culturele achtergronden van leerlingen bij de lesinhoud te betrekken. Hierin is de docent zich bewust van de verschillen in de klas. Door flexibel of heterogeen te differentiëren blijft iedereen bij de les betrokken. Gedurende de les reageert de docent positief en proactief op gedrag en maakt het daarmee makkelijker voor leerlingen om gewenst gedrag te laten zien.

A.1    Marktvraag en marktaanbod

Naast prijs (1) hebben ook andere factoren invloed op de

gevraagde hoeveelheid van een product:

2. Behoeften/voorkeuren van consumenten

3. Besteedbaar inkomen van consumenten (= koopkracht)

4. Prijs van substitutiegoederen en complementaire goederen

5. Aantal consumenten

Vraagfactoren:
Factoren die de vraag bepalen.

Substitutiegoederen: 
Producten die andere producten kunnen vervangen.

Complementaire goederen: 
Goederen die elkaar aanvullen.

4. Inclusieve didactiek

De docent past een inclusieve didactiek toe door de interactie, eventueel in de thuistalen, in de klas te stimuleren om tot beter begrip van de lesstof te komen. De docent creëert een contextrijke leeromgeving door actief de culturele achtergronden van leerlingen bij de lesinhoud te betrekken. Hierin is de docent zich bewust van de verschillen in de klas. Door flexibel of heterogeen te differentiëren blijft iedereen bij de les betrokken. Gedurende de les reageert de docent positief en proactief op gedrag en maakt het daarmee makkelijker voor leerlingen om gewenst gedrag te laten zien.

A.1    Marktvraag en marktaanbod

Verschuiving op / langs de vraagcurve

Als de prijs stijgt, neemt de gevraagd hoeveelheid af

Verschuiving langs de vraaglijn: 
Verandering langs de vraaglijn die wordt veroorzaakt door een prijsverandering van het product zelf.

4. Inclusieve didactiek

De docent past een inclusieve didactiek toe door de interactie, eventueel in de thuistalen, in de klas te stimuleren om tot beter begrip van de lesstof te komen. De docent creëert een contextrijke leeromgeving door actief de culturele achtergronden van leerlingen bij de lesinhoud te betrekken. Hierin is de docent zich bewust van de verschillen in de klas. Door flexibel of heterogeen te differentiëren blijft iedereen bij de les betrokken. Gedurende de les reageert de docent positief en proactief op gedrag en maakt het daarmee makkelijker voor leerlingen om gewenst gedrag te laten zien.

A.1    Marktvraag en marktaanbod

Verschuiving op / langs de vraagcurve

Als de prijs daalt, neemt de gevraagd hoeveelheid toe

Verschuiving langs de vraaglijn: 
Verandering langs de vraaglijn die wordt veroorzaakt door een prijsverandering van het product zelf.

4. Inclusieve didactiek

De docent past een inclusieve didactiek toe door de interactie, eventueel in de thuistalen, in de klas te stimuleren om tot beter begrip van de lesstof te komen. De docent creëert een contextrijke leeromgeving door actief de culturele achtergronden van leerlingen bij de lesinhoud te betrekken. Hierin is de docent zich bewust van de verschillen in de klas. Door flexibel of heterogeen te differentiëren blijft iedereen bij de les betrokken. Gedurende de les reageert de docent positief en proactief op gedrag en maakt het daarmee makkelijker voor leerlingen om gewenst gedrag te laten zien.

A.1    Marktvraag en marktaanbod

Verschuiving van de vraagcurve
Niet de prijs, maar een van de andere vraagfactor verandert

Voorbeeld
Inkomen van consumenten stijgt, vraag neemt toe bij iedere prijs.

Verschuiving van de vraaglijn: 
Verandering langs de vraaglijn die wordt veroorzaakt door overige vraagfactoren (behalve prijs).

4. Inclusieve didactiek

De docent past een inclusieve didactiek toe door de interactie, eventueel in de thuistalen, in de klas te stimuleren om tot beter begrip van de lesstof te komen. De docent creëert een contextrijke leeromgeving door actief de culturele achtergronden van leerlingen bij de lesinhoud te betrekken. Hierin is de docent zich bewust van de verschillen in de klas. Door flexibel of heterogeen te differentiëren blijft iedereen bij de les betrokken. Gedurende de les reageert de docent positief en proactief op gedrag en maakt het daarmee makkelijker voor leerlingen om gewenst gedrag te laten zien.

A.1    Marktvraag en marktaanbod

Verschuiving van de vraagcurve
Niet de prijs, maar een van de andere vraagfactor verandert

Voorbeeld
Inkomen van consumenten daalt, vraag neemt af bij iedere prijs.
 

Verschuiving van de vraaglijn: 
Verandering langs de vraaglijn die wordt veroorzaakt door overige vraagfactoren (behalve prijs).

4. Inclusieve didactiek

De docent past een inclusieve didactiek toe door de interactie, eventueel in de thuistalen, in de klas te stimuleren om tot beter begrip van de lesstof te komen. De docent creëert een contextrijke leeromgeving door actief de culturele achtergronden van leerlingen bij de lesinhoud te betrekken. Hierin is de docent zich bewust van de verschillen in de klas. Door flexibel of heterogeen te differentiëren blijft iedereen bij de les betrokken. Gedurende de les reageert de docent positief en proactief op gedrag en maakt het daarmee makkelijker voor leerlingen om gewenst gedrag te laten zien.

A.1    Marktvraag en marktaanbod

Net als consumenten reageren producenten ook op 

veranderingen in de prijs. Alleen dan tegenovergesteld.

Dit wordt zichtbaar in de aanbodlijn, die de verkoopbereidheid 

van een producent weergeeft.

Individuele aanbodlijn:
Lijn die het verband weergeeft tussen de prijs en de aangeboden hoeveelheid van één aanbieder.

Collectieve aanbodlijn:
Lijn die het verband weergeeft tussen de prijs en de aangeboden hoeveelheid van alle aanbieders samen.

4. Inclusieve didactiek

De docent past een inclusieve didactiek toe door de interactie, eventueel in de thuistalen, in de klas te stimuleren om tot beter begrip van de lesstof te komen. De docent creëert een contextrijke leeromgeving door actief de culturele achtergronden van leerlingen bij de lesinhoud te betrekken. Hierin is de docent zich bewust van de verschillen in de klas. Door flexibel of heterogeen te differentiëren blijft iedereen bij de les betrokken. Gedurende de les reageert de docent positief en proactief op gedrag en maakt het daarmee makkelijker voor leerlingen om gewenst gedrag te laten zien.

A.1    Marktvraag en marktaanbod

Verschuiving op de aanbodlijn door een prijsverandering.

Als de prijs daalt, neemt de aangeboden hoeveelheid af.
Als de prijs stijgt, neemt de aangeboden hoeveelheid toe.

4. Inclusieve didactiek

De docent past een inclusieve didactiek toe door de interactie, eventueel in de thuistalen, in de klas te stimuleren om tot beter begrip van de lesstof te komen. De docent creëert een contextrijke leeromgeving door actief de culturele achtergronden van leerlingen bij de lesinhoud te betrekken. Hierin is de docent zich bewust van de verschillen in de klas. Door flexibel of heterogeen te differentiëren blijft iedereen bij de les betrokken. Gedurende de les reageert de docent positief en proactief op gedrag en maakt het daarmee makkelijker voor leerlingen om gewenst gedrag te laten zien.

A.1    Marktvraag en marktaanbod

Verschuiving van de aanbodlijn
Niet de prijs, maar een van de andere aanbodfactoren verandert:

• Aantal aanbieders
  
• Prijzen van productiefactoren
• Technologische verbeteringen
  
• Natuurlijke omstandigheden

In dit voorbeeld stijgt het aantal aanbieders

of dalen de kosten van de aanbieders.

Aanbodfactoren:
Omstandigheden die het totale aanbod van een goed of dienst beïnvloeden.

4. Inclusieve didactiek

De docent past een inclusieve didactiek toe door de interactie, eventueel in de thuistalen, in de klas te stimuleren om tot beter begrip van de lesstof te komen. De docent creëert een contextrijke leeromgeving door actief de culturele achtergronden van leerlingen bij de lesinhoud te betrekken. Hierin is de docent zich bewust van de verschillen in de klas. Door flexibel of heterogeen te differentiëren blijft iedereen bij de les betrokken. Gedurende de les reageert de docent positief en proactief op gedrag en maakt het daarmee makkelijker voor leerlingen om gewenst gedrag te laten zien.

A.1    Marktvraag en marktaanbod

Verschuiving van aanbodlijn door verandering van productiekosten (loonkosten, grondstoffen, rentestand) of verbeteringen in de technologie:

4. Inclusieve didactiek

De docent past een inclusieve didactiek toe door de interactie, eventueel in de thuistalen, in de klas te stimuleren om tot beter begrip van de lesstof te komen. De docent creëert een contextrijke leeromgeving door actief de culturele achtergronden van leerlingen bij de lesinhoud te betrekken. Hierin is de docent zich bewust van de verschillen in de klas. Door flexibel of heterogeen te differentiëren blijft iedereen bij de les betrokken. Gedurende de les reageert de docent positief en proactief op gedrag en maakt het daarmee makkelijker voor leerlingen om gewenst gedrag te laten zien.

A.1    Marktvraag en marktaanbod

Als je de vraaglijn en aanbodlijn laat samenkomen in één model, 

dan krijg je een marktmodel.

Op het snijpunt van de vraag- en aanbodlijn is de markt in

evenwicht.

Marktmodel:
Economisch model dat je inzicht geeft in de werking van vraag en aanbod.

Marktevenwicht:
Evenwicht dat tot stand komt op een markt door het mechanisme van vraag en aanbod.

4. Inclusieve didactiek

De docent past een inclusieve didactiek toe door de interactie, eventueel in de thuistalen, in de klas te stimuleren om tot beter begrip van de lesstof te komen. De docent creëert een contextrijke leeromgeving door actief de culturele achtergronden van leerlingen bij de lesinhoud te betrekken. Hierin is de docent zich bewust van de verschillen in de klas. Door flexibel of heterogeen te differentiëren blijft iedereen bij de les betrokken. Gedurende de les reageert de docent positief en proactief op gedrag en maakt het daarmee makkelijker voor leerlingen om gewenst gedrag te laten zien.

Voorbeeld marktevenwicht

Marktevenwicht berekenen. Op de markt voor uien geldt het volgende:

Q_a = 4p – 20
Q_v = -1,5p + 145

4p – 20    = −1,5p + 145
        5,5p = 165
   p =165 / 5,5  = € 0,30

5. Concrete en herkenbare voorbeelden

De docent maakt gebruik van praktische en concrete voorbeelden die voor leerlingen herkenbaar zijn in hun eigen leefwereld om tot beter begrip te komen. De docent doet hierbij een beroep op dual coding. Door het visuele en het verbale te combineren vergroot de docent de kans dat lesstof beter bij de leerlingen blijft beklijven.

A.1    Marktvraag en marktaanbod

Het marktmechanisme zorgt ervoor dat prijzen zich aanpassen

wanneer zich veranderingen in vraag en aanbod voordoen.

Er kan tijdelijk een vraagoverschot of aanbodoverschot ontstaan.

Uiteindelijk keert de markt weer terug naar een evenwichtsprijs.

Marktmechanisme:
De ‘onzichtbare hand’ die ervoor zorgt dat een markt in evenwicht komt.

Vraag- of aanbodoverschot:
Het aantal waarmee het aanbod de vraag op een markt overtreft (of vice versa).

Evenwichtsprijs:
De prijs bij het marktevenwicht.

4. Inclusieve didactiek

De docent past een inclusieve didactiek toe door de interactie, eventueel in de thuistalen, in de klas te stimuleren om tot beter begrip van de lesstof te komen. De docent creëert een contextrijke leeromgeving door actief de culturele achtergronden van leerlingen bij de lesinhoud te betrekken. Hierin is de docent zich bewust van de verschillen in de klas. Door flexibel of heterogeen te differentiëren blijft iedereen bij de les betrokken. Gedurende de les reageert de docent positief en proactief op gedrag en maakt het daarmee makkelijker voor leerlingen om gewenst gedrag te laten zien.

A.1    Marktvraag en marktaanbod

Ligt de prijs boven de evenwichtsprijs, dan is er een aanbodoverschot.

Ligt de prijs onder de evenwichtsprijs dan geldt het omgekeerde

4. Inclusieve didactiek

De docent past een inclusieve didactiek toe door de interactie, eventueel in de thuistalen, in de klas te stimuleren om tot beter begrip van de lesstof te komen. De docent creëert een contextrijke leeromgeving door actief de culturele achtergronden van leerlingen bij de lesinhoud te betrekken. Hierin is de docent zich bewust van de verschillen in de klas. Door flexibel of heterogeen te differentiëren blijft iedereen bij de les betrokken. Gedurende de les reageert de docent positief en proactief op gedrag en maakt het daarmee makkelijker voor leerlingen om gewenst gedrag te laten zien.

Voorbeeld aanbodoverschot

Stel dat op de markt voor cashewnoten de onderstaande functies gegeven zijn:
Q_v = -6p + 80
Q_a = 10p

Evenwichtsprijs is € 5

Op een bepaald moment geldt een prijs 

van € 7

Gevolg: een aanbodoverschot
 

5. Concrete en herkenbare voorbeelden

De docent maakt gebruik van praktische en concrete voorbeelden die voor leerlingen herkenbaar zijn in hun eigen leefwereld om tot beter begrip te komen. De docent doet hierbij een beroep op dual coding. Door het visuele en het verbale te combineren vergroot de docent de kans dat lesstof beter bij de leerlingen blijft beklijven.

Voorbeeld aanbodoverschot

Stel dat op de markt voor cashewnoten de onderstaande functies gegeven zijn:
Qv = -6p + 80
Qa = 10p

Wat is de waarde van het aanbodoverschot?
 

5. Concrete en herkenbare voorbeelden

De docent maakt gebruik van praktische en concrete voorbeelden die voor leerlingen herkenbaar zijn in hun eigen leefwereld om tot beter begrip te komen. De docent doet hierbij een beroep op dual coding. Door het visuele en het verbale te combineren vergroot de docent de kans dat lesstof beter bij de leerlingen blijft beklijven.

Voorbeeld aanbodoverschot

Stel dat op de markt voor cashewnoten de onderstaande functies gegeven zijn:
Q_v = -6p + 80
Q_a = 10p

Wat is de waarde van het aanbodoverschot?

p = 7 dus

Q_v = -6 x 7 + 80 = 38

Q_a = 10 x 7 = 70

Er is dus een aanbodoverschot van 70 - 38 = 32 met een waar van 32 x € 7 =  € 224

 

5. Concrete en herkenbare voorbeelden

De docent maakt gebruik van praktische en concrete voorbeelden die voor leerlingen herkenbaar zijn in hun eigen leefwereld om tot beter begrip te komen. De docent doet hierbij een beroep op dual coding. Door het visuele en het verbale te combineren vergroot de docent de kans dat lesstof beter bij de leerlingen blijft beklijven.