V6 Herhaling Th 1 Regeling en Th 2.1 & 2.2 waarneming (V5)

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

V6 Herhaling Th 1 Regeling en Th 2.1 & 2.2 waarneming (V5)

Herhaling Regeling & Waarneming

BINAS tabellen: 88, 89

Homeostase

• In stand houden dynamisch evenwicht
• Uitwendig en inwendig milieu: 1 cellaag verschil
• Regelkring
• Normwaarde
• Negatieve en positieve terugkoppeling: product remt of stimuleert aanmaak

Hormoon-receptorcomplex: receptor in cytoplasma

Second-messenger: receptor op celmembraan

Regeling hormonen

Eilandjes van Langerhans

• α-cellen produceren glucagon en β-cellen produceren insuline
• Door insuline meer glucosetransporteiwitten in celmembraan
• Glucose in cellen omgezet naar glycogeen en opgeslagen
• Insuline stimuleert omzetting glucose naar vetten en eiwitten

Neuron

• Impulsen ontvangen en doorgeven
  
• Dendriet ontvangt impulsen
  
• Axon geleidt impulsen van cellichaam af
  
• Axon eindigt in synaps, spleet tussen uiteinde neuron en doelwit
  
• Cellichamen van alle neuronen in of vlak bij CZS

Synaps

Soorten neuronen

• Impulsen ontvangen en doorgeven
  
• Dendriet ontvangt impulsen
• Axon geleidt impulsen van cellichaam af
• Axon eindigt in synaps, spleet tussen uiteinde neuron en doelwit
• Cellichamen alle neuronen in of vlak bij CZS

Zenuwcellen en zenuwen

Reflexboog

Hoe werkt actief transport ook weer?

Natrium-kaliumpomp

• In neuron cytoplasma negatief geladen vergeleken met buitenkant neuron
• Rustpotentiaal -70 mV
• Buiten meer Na+ dan K+ --> in cytoplasma meer negatieve ionen
• Gehandhaafd door actief transport: natrium-kaliumpomp, kost ATP (waarvandaan?)

Membraanpotentiaal-Natrium-kaliumpomp

Rust = -70 mV --> depolarisatie: door prikkel instroom Na+ naar - 50 mV = impuls --> = + 30 mV --> sluiting Na+ --> openen K+ --> membraanpotentiaal weer negatief = repolarisatie --> schiet door = hyperpolarisatie

i.gifer.com

Impulsgeleiding

Impulsoverdracht

Impulsoverdracht

Exciterend: instroom van Na+ = depolarisatie

Inhiberend: instroom van Cl- of K+ ( = hyperpolariserend) of postsynaptische receptoren bezet 

Ca++ nodig!

Exciterende neurotransmitter

Stap 1a: Impuls komt aan bij de synaps (presynaptisch membraan)

EPSP en IPSP

Petra is boos en balt haar linkervuist steeds sterker.
Verandert hierdoor de sterkte van de actiepotentialen in de motorische neuronen van haar linkerarm?

1. ja
2. nee

Petra is boos en balt haar linkervuist steeds sterker.
Wat gebeurt er met de impulsfrequentie in de motorische neuronen in haar linkerarm? De impulsfrequentie ....

1. neemt toe
2. neemt af
3. fluctueert

In het tweede deel van de actiepotentiaal volgt een refractaire periode waarin geen nieuwe actiepotentiaal mogelijk is op die plaats van het membraan.

Wat is een van de oorzaken voor dit oponthoud?

1. Het duurt enige tijd voordat de energie voor een actiepotentiaal geleverd kan worden
2. Het duurt enige tijd voordat de natrium-kaliumpomp kan gaan werken
3. Het duurt enige tijd voordat de Kaliumpoorten weer open kunnen
4. Het duurt enige tijd voordat de Natriumpoorten weer open kunnen

De impulssnelheid in een gemyeliniseerd neuron is 120 m/s.
Een impuls gaat van je ruggenmerg naar je voet. Het axon heeft een lengte van ongeveer 1 meter.
Hoelang duurt het voordat de impuls in je voet is aangekomen?

Gebruik BiNaS 88I & H
Het gebruik van Sarin is wereldwijd verboden. Sarin werkt in op een neurotransmitter. Wat is de werking van Sarin op synapsen?

In het axon van neuron P is een actiepotentiaal gemeten. In het postsynaptische membraan van neuron Q verandert korte tijd later het potentiaalverschil van -70 naar -60mV.
Is er door P een neurotransmitter afgegeven aan Q en zo ja, is het effect exciterend of inhiberend?

1. wel afgegeven, exciterend
2. wel afgegeven, inhiberend
3. niet afgegeven

(2) De neurotransmitter GABA inhibeert de activiteit van andere neuronen.

Beschrijf de werking van GABA op de kaliumpoorten en gebruik de juiste begrippen voor die werking.

(3) Op het postsynaptisch membraan van een neuron ontstaan tegelijkertijd EPSP's en IPSP's.
Worden de EPSP's hierdoor effectiever of minder effectief? Leg je antwoord uit. Gebruik in je antwoord de biologische begrippen die van toepassing zijn.

Skeletspieren

Myofibril

Sarcomeer

Contractie

Samengevat in tekst

Myosinekoppen gaan binding aan met actine op de volgende manier:

- myosinekop bevat ADP + P , als Ca2+ de bindingsplaats met actine vrijmaakt dan klikt de myosinekop in de bindingsplaats

- als ADP + P vervolgens loslaten knikt de myosinekop, waardoor actine langs het myosine filament schuift

- vervolgens koppelt ATP aan de myosinekop waardoor deze los raakt van de bindingsplaats op het actinefilament

- ATP wordt omgezet in ADP + P en de myosinekop komt weer in de beginstand terecht

Dit principe blijft zich herhalen zolang er Ca2+ aanwezig is

Validiteit

• Meet wat je beoogt te meten
• De  juiste meetmethode (apparatuur) wordt gebruikt

Betrouwbaarheid

• Herhaalbaarheid
• Dezelfde onderzoeksresultaten wanneer het onderzoek wordt herhaald

6.1 & 6.2 Waarneming

BINAS tabel: 87C

Begrippen: wat weet je nog?

netvlies, hoornvlies, ooglens, kamervocht, glasachtig lichaam, vaatvlies, harde oogrok, pupil, iris, pupilreflex, pigmentcellen, netvlies, gele vlek, optische as, kegeltje, staafje, oogspieren, oogzenuw, blinde vlek, straalvormig lichaam, oudziend, accomoderen, verziend, bijziend, convergeren, divergeren

hoornvlies

pupil

oogzenuw

blinde vlek

gele vlek

netvlies

vaatvlies

lens

glasachtig lichaam

iris

voorste oogkamer

achterste oogkamer

oogspier

harde oogvlies

Welke spiertjes trekken samen bij veel licht?

1. straalsgewijze spieren iris
2. kringspieren iris
3. accomodatiespier
4. oogspieren

Welke oogafwijking heb je als de oogas te kort is tussen lens en netvlies?

1. bijziend
2. verziend

Correctie van het oog

Correctie van het oog met behulp van een lens:

Accommoderen

Verziend en bijziend

• Hoornvlies en ooglens breken licht
• Bolle lenzen convergeren licht, holle lenzen divergeren licht

Pupilreflex

Staafjes en kegeltjes

Pigmenten

Diepte zien: let op legenda in BiNaS