B5 bacteriën

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 1

Basisstof 5

BACTERIËN 

wat is een bacterie?

leerdoel

1. Aan welke celkenmerken je een bacterie herkent
   
2. Hoe bacteriën zich voortplanten
   
3. Wat het nut van bacteriën is
   
4. Op welke manier bacteriën schadelijk kunnen zijn
   
5. Voorbeelden van voedingsmiddelen die gemaakt zijn m.b.v. bacteriën
   

Het vertakkingsschema: 

even herhalen

Bacteriën

Bacteriën hebben geen celkern en wel een celwand. Ze zijn eencellig, dat betekent dat ze uit 1 cel bestaan. Ze zijn zo klein dat je ze met een gewone microscoop alleen als kleine puntjes of streepjes ziet. 

                                                                                                 

                                        

Voortplanting 

van bacteriën

Bacteriën planten zich voort door te delen.

Hoe ze dat doen?

1.  Eén bacterie deelt in tweeën.

2.  Die 2 groeien totdat ze weer even groot zijn.

3.  Dan gaan die 2 zich ook weer delen.

4.  Dan zijn er 4 en die gaan zich ook weer delen......

Als de omstandigheden gunstig zijn kunnen bacteriën zich elk half uur delen. Er moet dan voedsel en vocht zijn en de temperatuur moet goed zijn. Dan kan elke bacterie uitgroeien tot een hele grote groep. 

Zo'n groep noem je een bacteriekolonie. 

Een bacteriekolonie kun je met het blote oog zien.

De meeste bacteriën voeden zich met resten van dode organismen. 

Zo ruimen bacteriën andere organismen op. 

Het menselijk lichaam telt 10 x meer bacteriën dan cellen

Het menselijk lichaam telt 10x meer bacterien dan cellen

In de darmen zitten ontzettend veel bacteriën. De meeste zijn nuttig. 

Ze helpen bij het verteren van voedsel.

Door de goede, nuttige bacteriën hebben schadelijke bacteriën geen kans. De nuttige bacteriën beschermen de huid.

In je mond zitten

 25 x meer bacteriën 

dan er mensen op de aarde leven.

Voedsel maken

Bacteriën kunnen een rol hebben bij het maken van voedsel.

Die speciale bacteriën worden gebruikt bij het maken van voedingsmiddelen.

Schadelijke bacteriën

Voedsel bestaat uit (delen van) organismen.

Voorbeelden hiervan zijn: vlees, vis, fruit en groenten. 

Voor bacteriën is dat voedsel, daarom kunnen ze daar goed op leven. 

Het voedsel gaat daardoor bederven en als wij dat bedorven voedsel eten, kunnen we daarvan ziek worden.

Er zijn bepaalde soorten bacteriën die mensen ziek kunnen maken. De huisarts zal dan een antibioticum voorschrijven.

Dat antibioticum dood de schadelijke bacteriën.

Een voorbeeld is penicilline maar er zijn meer antibiotica.

longontsteking

blaasontsteking

Een bacterie

1. bestaat uit een bacteriekolonie
2. bestaat uit een klein groepje cellen
3. bestaat uit 1 cel
4. is geen cel

Roy zegt: Bacteriën planten
zich voort door deling

Emily zegt dat bacteriën zich voeden met dode resten van organismen

1. beide waar
2. beide nietwaar
3. Roy: waar Emily: niet waar
4. Roy: niet waar Emily: waar

Bacteriën

1. zijn nuttig omdat ze een beschermende laag op je huid vormen
2. zijn nuttig voor de natuur, ruimen (resten) van organismen op
3. zijn nuttig omdat ze voorkomen dat het glazuur van je tanden wordt aangetast
4. A, B en C zijn waar

Bij warm weer leg je voedsel in de koelkast

1. omdat het voedsel dan beter smaakt
2. ziekmakende bacteriën kunnen zich dan minder voortplanten
3. het hoeft niet, eigenlijk is dat onzin
4. gezonde bacteriën blijven dan beter aanwezig in het voedsel

Arco zegt:
Je ziet hier een petrischaaltje

Eya zegt: Je ziet hier bacteriën

1. Beide waar
2. Beide nietwaar
3. Arco: waar Eya: nietwaar
4. Arco: nietwaar Eya: waar

Stefan zegt:
Je ziet hier bacteriekolonies

Tonie zegt: Je ziet hier een voedingsbodem

1. Beide waar
2. Beide nietwaar
3. Daphne: waar Dewi: nietwaar
4. Daphne: nietwaar Dewi: waar

Mayke zegt dat sla kan bederven door bacteriën, het stinkt dan.

Görkem zegt dat bij de bereiding van yoghurt bacteriën worden gebruikt

1. Beide waar
2. Beide nietwaar
3. Mayke: waar Görkem: nietwaar
4. Mayke: nietwaar Görkem: waar

Dit product is gemaakt met bacteriën.

zuurkool

1. ja
2. nee
3. soms wel
4. soms niet

Heb je nog vragen?