12.3 - Hormonen recyclen botten

Paragraaf 12.3 Hormonen recyclen botten
1 / 13
next
Slide 1: Slide
BiologieMiddelbare schoolvwoLeerjaar 5

This lesson contains 13 slides, with interactive quizzes and text slides.

time-iconLesson duration is: 45 min

Items in this lesson

Paragraaf 12.3 Hormonen recyclen botten

Slide 1 - Slide

Doelen 12.3
Hoofddoel: Je weet hoe verschillende hormonen samenwerken om een evenwicht te handhaven.
- Je weet de rol van Ca2+ bij verschillende lichaamsprocessen.
- Je weet hoe antagonisten voor homeostase kunnen zorgen.
- Je weet hoe hormonen (PTH, oestrogenen en testosteron) de botvorming en -afbraak kunnen beïnvloeden.

Maar eerst: herhaling 12.1 en 12.2.

Slide 2 - Slide

In welk deel van je lichaam wordt het hormoon ADH aangemaakt (12.1)?
A
Hypothalamus
B
Neurohypofyse
C
Adenohypofyse
D
Nefronen in je nieren

Slide 3 - Quiz

Centrale aansturing van hormonen
BiNaS 89A!

Slide 4 - Slide

Bij kinderloosheid kunnen sommige vrouwen via een injectie hormonen toegediend krijgen. Ten gevolge daarvan kan hun vruchtbaarheid worden hersteld.

Waar in het lichaam worden de hormonen ingespoten? (12.1)
A
In een ader
B
In de baarmoeder
C
In de eierstok
D
In de schede

Slide 5 - Quiz

Bij welk type hormonen spelen second messengers een rol? (12.2)
A
Steroidhormonen
B
Peptide (eiwit) hormonen

Slide 6 - Quiz

Calcium (Ca2+)
Belangrijke rol in overdracht impulsen, samentrekking van spieren en bloedstolling. Ca2+ werkt ook als second messenger in cellen.
--> Hierdoor belangrijk om Ca2+ op peil (2,10-2,55 mmol/L) te houden

Dit wordt geregeld door 2 hormonen: calcitocine en parathormoon (PTH)
--> Antagonisten van elkaar

Slide 7 - Slide

Antagonisten
Concentratie Ca2+ te hoog
Schildklier maakt calcitonine aan.
--> Stimuleert opname Ca2+ in botten
--> Nieren minder Ca2+ terug aan bloed

Concentratie Ca2+ te laag
Bijschildklieren (4x) maakt PTH aan.
--> Stimuleert afgifte Ca2+ in botten
--> Nieren meer resorptie Ca2+ aan bloed
--> Darmen nemen meer Ca2+ op

Slide 8 - Slide

Is er bij deze regelkring sprake van positieve of negatieve terugkoppeling?
A
Positieve terugkoppeling
B
Negatieve terugkoppeling

Slide 9 - Quiz

Bij een lage concentratie Ca2+ wordt
A
PTH afgegeven, dit zorgt voor botafbraak
B
Calcitonine afgegeven, dit zorgt voor botafbraak

Slide 10 - Quiz

Botvorming en -afbraak
Osteoclasten (clast = breken) - 2 weken
- Breken botten af door afgifte zuur
- Afbraak nodig voordat opbouw mogelijk is

Osteoblasten - 3 maanden
- Vormen nieuw botweefsel. 
  --> Maken collageen (eiwit) met calciumfosfaat.
- Worden geactiveerd door groeihormonen/groeifactoren
- Als osteoblasten omringd worden door botweefsel -> inactief. Osteocyt.

Slide 11 - Slide

Hoe heten de cellen die voor botopbouw zorgen?
A
Osteoblast
B
Osteoclast
C
Osteoplast
D
Osteocyt

Slide 12 - Quiz

Rol van hormonen in botvorming/-afbraak
- Alleen osteoblasten hebben receptoren voor PTH
 -> Deze maken groeifactoren voor osteoclasten
    -> Indirect stimuleert PTH Ca2+-afgifte in bloed door de afbraak

Botafbraak kan geremd worden door:
Testosteron (M) en oestrogenen (V)
1) Indirect: remmen productie
    groeifactoren door osteoblasten.
2) Direct: oestrogenen remmen
    activiteit van osteoclasten.

Slide 13 - Slide