Palliatieve zorg

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

De dood, palliatieve fase en terminale fase 

Palliatieve zorg

Ik vind het moeilijk om over dit onderwerp te praten

0100

Heb je tijdens je stage of in je eigen omgeving een overlijden meegemaakt?

Ja, ik wil hier wel iets over vertellen

Ja, maar ik wil hier liever niet over vertellen

Nee, ik heb dit niet meegemaakt

Wat zou je willen weten over palliatieve zorg en stervensbegeleiding?

Doel

Na deze les ...

- weet je wat het verschil is tussen palliatieve- en terminale zorg?

- kan je benoemen wat het doel is van palliatieve zorg.

-ken je de verzorgende taken binnen palliatieve zorg en het stervensproces.

 

Wat weet je al van palliatieve zorg?

Wat hadden mensen anders willen doen in hun leven?

• Meer mijn eigen leven leven
  
• Minder hard werken
  
• Meer mijn gevoelens ruimte geven
  
• Meer tijd voor vrienden
  
• Meer geluk toelaten
  

Wat is het verschil tussen palliatieve en terminale fase? Zoek op (5 min)

Ziektegericht: de ziekte wordt behandeld zonder dat genezing mogelijk is

Symptoomgerichte palliatie de focus licht op het verlichten en onder controle houden van de symptomen. de ziekte schrijdt voort, de cliënt al verzwakken en minder mobiel worden . de symptomen verergeren en in deze fase worden beslissingen genomen rondom het levenseinde.

Palliatie in de stervensfase: hier verschuift de aandacht van kwaliteit van leven naar kwaliteit van sterven

De nazorg. dit wordt ook gezien als onderdeel van de palliatieve zorg. soms hebben naasten behoefte aan ondersteuning tijdens de rouwarbeid

Fasen van palliatieve terminale zorg:

1. Ziektegerichte palliatie (symptomen door ziekte)
2. Symptoomgerichte palliatie (symptomen die specifiek horen bij palliatieve en terminale zorg)
   
3. Palliatie in de stervensfase (symptomen bij stervensfase)
4. Nazorg (rouwverwerking)

- Ziektegerichte palliatie. Tijdens deze fase staan de symptomen centraal die de zorgvrager door zijn ziekte of aandoening heeft, bijvoorbeeld het moeilijk kunnen slikken bij slokdarmkanker;

- Symptoomgerichte palliatie. Tijdens deze fase staan de symptomen centraal die specifiek bij de palliatieve en terminale fase horen, bijvoorbeeld vermoeidheid;

- palliatie in de stervensfase. Tijdens deze fase staan de symptomen centraal die bij de stervensfase horen, bijvoorbeeld moeilijker bewegen, omdat kracht en energie zijn afgenomen;

- nazorg en rouw. Tijdens deze fase staat de zorg voor de overledene en zijn sociale netwerk centraal. Je begeleidt bijvoorbeeld de partner bij de laatste zorg voor zijn echtgenote.

DA en huisarts zorgen ervoor dat een patiënt gemarkeerd wordt als zijnde palliatief/terminaal. Bij triage kan er dan gelijk worden verwezen naar betreffende arts

Palliatieve zorg

• Doel: goede kwaliteit van leven, als genezen
  niet meer mogelijk is
• Leven volgens eigen wensen en keuzes
  
• Voorkomen/verlichten van klachten/ ongemakken (comfortbeleid)
  
• ‘Leven toevoegen aan de dagen, in plaats van dagen toevoegen aan het leven’
  

Terminale zorg

• Levensverwachting minder dan drie maanden
• Nadruk op de laatste levensfase
• Zorgen dat iemand goed kan sterven

Terminale fases

• Pre-terminale: 3-6 mnd > stabiliteit
• Terminale: enkele weken tot 2 à 3 mnd > achteruitgang
• Stervensfase: enkele uren tot dagen > snelle achteruitgang 

Palliatieve zorg begint als het moment van sterven dichterbij komt

1. Waar
2. Niet waar

Wat is een doel van palliatieve zorg?

1. Zo lang mogelijk blijven leven
2. Zo lang mogelijk gezond blijven
3. Kwaliteit van leven
4. Kwaliteit van sterven

Op welke plaatsen wordt palliatieve zorg verleend?

Welke ervaring heb je met palliatieve zorg?

Wat is een doel van terminale zorg?

1. Zo lang mogelijk blijven leven
2. Zo lang mogelijk gezond blijven
3. Kwaliteit van leven
4. Kwaliteit van sterven

Opdracht (15 min)

Maak een overzicht van veelvoorkomende symptomen en complicaties in de stervensfase (zie theorie). Welke interventies zijn hierin mogelijk?

Euthanasie

Wat weet je van
euthanasie?

Wat is het verschil tussen palliatieve sedatie en euthanasie?

Palliatieve sedatie	Euthanasie
Lijden verlichten	Lijden stoppen
Niet-levensverkortend	Levensverkortend
Bewustzijn verlagen	Doden
Terminale fase	Niet-terminale fase
Door arts en verpleging	Alleen door arts

Wat is euthanasie?

Euthanasie is een actieve levensbeëindiging op verzoek van de zorgvrager zelf.  

In de meeste landen is euthanasie bij wet verboden en wordt het vervolgd als een misdrijf. In enkele landen, waaronder Nederland en België, is euthanasie gelegaliseerd.  

Grieks voor:

eu = goede   

thanatos = dood  

 

Samen:  

 goede dood 

in welke situatie kan Euthanasie aangevraagd worden?

6 zorgvuldigheidseisen:

1. vrijwillig en goed over nagedacht 

2. uitzichtloos en ondraaglijk lijden

3. informeren over de situatie en vooruitzichten

4. geen redelijke andere oplossing 

5. Raadplegen onafhankelijke arts

6. Medisch zorgvuldige uitvoering

Euthanasiewet

Wet toetsing levensbeëindiging op verzoek en hulp bij zelfdoding trad in werking op 1 april 2002.

Euthanasie en hulp bij zelfdoding zijn strafbaar tenzij

• Aan 6 zorgvuldigheidscriteria wordt voldaan
  
• Uitgevoerd door arts
  
• Gemeld aan de gemeentelijk lijkschouwer
  

Zijn er speciale regels voor euthanasie bij dementie? Zo ja, welke?

Wat vind je hiervan?

Na alles wat je hebt gehoord. Wat is jou mening over euthanasie bij voltooid leven?

Wat heb jij geleerd deze les?

Niks

Opheldering

Nieuw

Alles was nieuw