8.2 Hoe sociale ongelijkheid ontstaat

• Maatschappijwetenschappen
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

§8.2 Hoe sociale ongelijkheid ontstaat

Pagina 146

Vandaag

Bespreken examenopgave

Uitleg hoe sociale ongelijkheid ontstaat

Aan de slag!

- opfrissen positietoewijzing & -verwerving

- opfrissen 3 soorten kapitaal

- twee theorieen over macht en sociale ongelijkheid

Examenopgave

Gebruik tekst 1.

   

Leg uit dat uit tekst 1 blijkt dat in het gebruik van de fiets door

Nederlanders een verhoudingsvraagstuk te herkennen is. Gebruik in je

uitleg:

• de omschrijving van het hoofdconcept verhouding;
  
• het woord ‘statusverschillen'.

Juist antwoord bevat

• een uitleg dat in het gebruik van de fiets door Nederlanders een

verhoudingsvraagstuk te herkennen is, met gebruik van de

omschrijving van het hoofdconcept verhouding (1)

• de constatering dat er voor wat betreft het gebruik van de fiets in

Nederland relatief weinig/minder vorm wordt gegeven aan

statusverschillen, met gebruik van tekst 1 (1) 

Voorbeeld deel 1

• Dat in Nederland de fiets niet alleen door armen en kanslozen wordt

gebruikt, maar ook door mensen met een hoge positie, zoals de

minister-president en de koning, is een voorbeeld van de wijze waarop

mensen in Nederland zich tot elkaar verhouden. Hoe in de

Nederlandse samenleving vorm wordt gegeven aan sociale verschillen

is onderdeel van het hoofdconcept verhouding (1)

Voorbeeld deel 2

• Dat in Nederland door alle klassen gebruik wordt gemaakt van de fiets, lijkt erop te duiden dat in Nederland wat betreft het gebruik van de fiets in mindere mate vorm wordt gegeven aan statusverschillen dan in (sommige) andere landen, waar op fietsen wordt neergekeken als een vervoermiddel dat slechts goed is voor de armen en kanslozen

(r. 19-23) 1

Positietoewijzing

Positieverwerving

Positietoewijzing

Maatschappelijke oorzaken van buitenaf zijn van invloed  op iemands positie in de maatschappij. 

Het verkrijgen van  maatschappelijke positie door de eigen bijdrage van een persoon of een groep waartoe hij behoort.

Bijvoorbeeld: kwaliteit van onderwijs

Positieverwerving

Bijvoorbeeld: inzet op school

Kapitaal en positieverwerving

Kapitaal kan een middel zijn om een betere maatschappelijke positie te verwerven.

Er zijn 3 soorten kapitaal: 

1. Economisch: bezit of inkomen

2. Sociaal: connecties, netwerken, mate van respect.

3. Cultureel: culturele competenties zoals kennis, houdingen, opvattingen en smaak die kenmerkend zijn voor hoge posities.

Macht en verandering

Een ongelijke verdeling van macht kan een oorzaak zijn voor het voortbestaan van ongelijkheid. 

Het verkrijgen van macht is de sleutel tot het verminderen van sociale ongelijkheid.

Er zijn twee theorieën over hoe de macht verdeeld is.

Theorie van het pluralisme

Machtselitetheorie

Spreiding van macht over verschillende groepen, die aandacht kunnen vragen voor hun belangen. 

Een kleine elite heeft de macht in handen, die meerdere sleutelposities vervult en zo veel macht heeft. 

Aan de slag!

Maken opdracht 6, 7 en 8 (8.2)