H3 herhaling Taalverzorging 35 en 36

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Welkom havo 3

Programma

1. 10 minuten lezen
2. Huiswerk bespreken
3. Herhaling Taalverzorging 35 & 36
4. Afsluiting en vooruitblik

10 minuten lezen

Opdracht 1 nakijken p. 147

a Portmanteau: het is een combinatie van de woorden ‘kipnugget’ en ‘bug’ (Engelse woord voor insect).

 b Homograaf: je kunt het uitspreken als carnavals-hit of als carnaval-shit.

 c Een verhaspeling, bedoeld als grapje: er wordt gespeeld met de woorden ‘Nordic Walker’ en ‘stalker’.

 d Homoniem: De ‘smaltoelopende neus’ kan op de schoenen doelen maar ook op de man.

 e Het voorbeeld speelt met letterlijke en figuurlijke betekenis. ‘Ervoor in de rij staan’ betekent dat mensen iets heel graag willen. Wanneer mensen in de file staan, staan ze letterlijk in een rij. Terwijl niemand zit te wachten op file….

 f Palindroom: ‘parterretrap’ is achterstevoren ook ‘parterretrap’.

 g Neologisme: ‘treitervlogger’ is een gangbaar woord geworden.

Opdracht 4 nakijken p. 147

4 a vorst

 b sloop

Opdracht 10 nakijken p. 149

 a ‘Meneer Kaasgaaf’ is een homograaf. Je kunt het uitspreken als kaas-gaaf of als kaasschaaf.

 b ‘Omchecken’ is een neologisme. Het is een nieuw woord dat staat voor de handeling uitchecken en inchecken bij een andere vervoerder.

 c De gehele zin is een lipogram. De schrijver heeft alleen de klinker e gebruikt.

 d De gehele zin is een anagram. Met de letters van ‘eng raam, man’ kun je het woord ‘anagrammen’ maken.

 e ‘Krommunicatie’ is een portmanteau. Het is een combinatie van de woorden kromme en communicatie.

Waar of niet waar?
Een spreekwoord wordt vaak gebruikt als een soort samenvatting van een situatie waarin men iets doms heeft gedaan.

1. niet waar
2. waar

Waar of niet waar?
De formulering van een spreekwoord heeft een vaste vorm en je mag de zin dan ook niet veranderen.

1. niet waar
2. waar

Welke vormen van spelen met letters zijn er?

Wat is een neologisme?

Welke vier vormen van woordspeling zijn er?

Met welke vorm van spelen met taal heb je hier te maken?

conculega

1. palindroom
2. verhaspeling
3. neologisme
4. portmanteau

Met welke vorm van spelen met taal heb je hier te maken?

Kook ik ook?

1. palindroom
2. verhaspeling
3. neologisme
4. portmanteau

Met welke vorm van spelen met taal heb je hier te maken?
Hans is mijn naam
Altijd ben ik druk
Nooit heb ik rust
Slaap ik wel genoeg?

1. ambigram
2. acrostichon
3. palindroom
4. portmanteau

Met welke vorm van spelen met taal heb je hier te maken?

massagebed

1. homoniem
2. homograaf
3. palindroom
4. portmanteau

Met welke vorm van spelen met taal heb je hier te maken?

nou

1. ambigram
2. acrostichon
3. palindroom
4. portmanteau

Met welke vorm van spelen met taal heb je hier te maken?

meetsysteem

1. ambigram
2. acrostichon
3. palindroom
4. portmanteau

Met welke vorm van spelen met taal heb je hier te maken?

Brexit

1. neologisme
2. homograaf
3. palindroom
4. portmanteau

Met welke vorm van spelen met taal heb je hier te maken?

kartongeluk

1. neologisme
2. homograaf
3. palindroom
4. portmanteau

Met welke vorm van spelen met taal heb je hier te maken?

De psychiater wil niet gestoord worden.

1. homoniem
2. homograaf
3. palindroom
4. portmanteau

Met welke vorm van spelen met taal heb je hier te maken?

Iedereen heeft recht op mijn mening.

1. homograaf
2. verhaspeling
3. letterlijk-figuurlijk
4. homoniem

Met welke vorm van spelen met taal heb je hier te maken?

brunch

1. palindroom
2. verhaspeling
3. portmanteau
4. neologisme

Hoe goed beheers je de stof van Taalverzorging 35 en 36?

Ik snap alles en ken alles.

Ik snap het, maar moet nog wel een beetje leren.

Ik snap het, maar moet nog flink veel leren.

Ik snap het niet.

Zijn er nog vragen over de toets?

Afsluiting en vooruitblik

Volgende les:

• Huiswerk: leren voor repetitie 
• Meenemen: laptop, leesboek, boek, schrift en pen
• Programma: herhalen van alle stof voor repetitie!