5.1 Besluiten en besturen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

5.1 Besluiten en besturen

Burgemeester en wethouders

commissaris van de Koning

fractie

gemeenteraad

ministeriële verantwoordelijkheid

oppositiepartij

parlementaire onschendbaarheid

passief kiesrecht

staatssecretaris

waterschap

maak blz 86 uit je werkboek (introductie)

2D: Les van vandaag

1. Terugblik: zo bracht Omtzigtgate Rutte aan het wankelen

2. Algemene vragen over 5.1 + 5.2 + LessonUp daar bij gebruiken

3. Debat met als stelling: 'Het Nederlands Koningshuis moet worden afgeschaft'

4. WB: vragen 4 t/m 6 van 5.3

Lees zelfstandig 5.1. 

vragen 1 t/m 3

Regeringsvormen

Fractie

Een fractie is een deel van een gekozen volksvertegenwoordigend orgaan, dat tot een en dezelfde politieke partij of stroming behoort  (bijv. in de gemeenteraad of de Tweede Kamer). Fractie staat onder leiding van fractievoorzitter

Een wet maken en uitvoeren

1. Regering dient wetsvoorstel in bij Tweede Kamer

2. Meerderheid moet wetsvoorstel goedkeuren

3. Wetsvoorstel gaat door naar de Eerste Kamer

4. Eerste Kamer ook met wetsvoorstel instemmen

5. Koning of koningin handtekening onder wetsvoorstel

6. Wetsvoorstel is nu definitief een wet 

Regering en kabinet

• In Nederland een parlementaire democratie
• Regering bestaat uit: 

Koning                     kabinet

• Kabinet bestaat uit:

                 Alle ministers            alle staatssecretarissen

Regering bestaat uit: 

Koning                     kabinet

2 taken: 

1. Land besturen

2. Wetten maken

Het Parlement (Staten Generaal)

Parlement: 

Eerste Kamer          Tweede Kamer

Het parlement controleert te regering en maakt samen met de regering wetten

(wetten komen meestal van de regering maar Tweede Kamerleden mogen ook wetsvoorstellen doen (recht van initiatief))

Verkiezingen Tweede Kamer 

1x in de vier jaar kiezen burgers de 150 leden van de Tweede Kamer

Passief kiesrecht

Verschillende politieke partijen maken lijsten met kandidaten. Krijgt de partij genoeg stemmen, komen een of meer kandidaten in de Tweede Kamer 

Coalitie en oppositie

Coalitie: samenwerking van een aantal partijen in het kabinet

Ministers en staatssecretarissen komen uit de Tweede Kamer maar zodra ze in het kabinet zitten, geen Tweede Kamerlid meer 

Oppositie: Partijen die niet in de regering zitten

De koning is een staatshoofd zonder macht; de ministers zijn verantwoordelijk voor zijn daden en uitspraken

Dit heet ministeriële verantwoordelijkheid 

Lagere overheden

Provincies, gemeentes en waterschappen

Provincies: besluiten over zaken die te groot zijn voor de gemeente maar die niet landelijk geregeld hoeven worden 

Gemeente: zaken die in steden en dorpen spelen

Waterschappen: zorgen in hun gebied voor dijken en waterkwaliteit

Ook hiervoor 1x in de vier jaar verkiezingen:

1. Inwoners provincies kiezen lezen Provinciale Staten 

2. Die kiezen uit hun midden het Provincie bestuur (Gedeputeerde Staten)

3. De voorzitter hiervan is de commissaris van de Koning (gekozen door de regering)

Het koninkrijk 

Nederland, Aruba, Curacao en Sint-Maarten 

Samen: Koninkrijk der Nederlanden

1 Staatshoofd

1 Minister van Buitenlandse zaken

1 leger

Aruba, Curacao en Sint-Maarten hebben een eigen regering en parlement