TL3 H3.1 organismen leven samen

3.1 Organismen in hun omgeving
Paragraaf 3.1 Organismen leven samen

1 / 28
next
Slide 1: Slide
BiologieMiddelbare schoolvmbo tLeerjaar 3

This lesson contains 28 slides, with text slides and 3 videos.

time-iconLesson duration is: 60 min

Items in this lesson

3.1 Organismen in hun omgeving
Paragraaf 3.1 Organismen leven samen

Slide 1 - Slide

This item has no instructions

Startopdracht:
Wat is het verschil tussen levend, dood en levenloos? Bespreek in tweetallen. 




Slide 2 - Slide

This item has no instructions

Levend, dood en levenloos
Levend: vertoont levenskenmerken
Dood: heeft levenskenmerken vertoond, maar nu niet meer.
Levenloos: heeft nooit geleefd.

Slide 3 - Slide

This item has no instructions

Klopt de kop van dit krantenartikel?

Slide 4 - Slide

This item has no instructions

Leerdoelen 3.1 les 1
- Je kunt beschrijven welke biotische en abiotische factoren invloed op organismen hebben.
- Je kunt beschrijven wat een ecosysteem is.
- Je kunt met voorbeelden uitleggen hoe planten zijn aangepast aan hun ecosysteem.

Slide 5 - Slide

This item has no instructions

Factoren
Biotische factoren: Invloeden uit de levende natuur.

Abiotische factoren: Invloeden uit de levenloze natuur.

Alle biotische en abiotische factoren in een gebied samen, vormen een ecosysteem.

Slide 6 - Slide

This item has no instructions

Biotische en abiotische factoren

Slide 7 - Slide

This item has no instructions

Slide 8 - Video

This item has no instructions

Aanpassingen
Ieder organisme past bij het ecosysteem waarin hij leeft.

Een aanpassing is een eigenschap van een organisme, waardoor hij goed kan overleven in zijn ecosysteem.

Slide 9 - Slide

This item has no instructions

Voorjaarsbloeiers en klimplanten
Aangepast aan het leven in donkere bossen.

Voorjaarsbloeiers: bloeien voordat er blad aan de bomen zit.
Klimplanten: groeit omhoog door middel van hechtworteltjes om voldoende licht te krijgen.

Slide 10 - Slide

This item has no instructions

Wortelrozetten
Bladeren van deze planten liggen plat op de grond. 

Hierdoor groeien er onder de plant geen andere planten waardoor er voldoende water en mineralen voor de plant is.

Slide 11 - Slide

This item has no instructions

Woestijnplanten
- Uitgebreid wortelstelsel aan de oppervlakte of juist hele diepe wortels
- Dikke bladeren en stengels waar water in wordt opgeslagen

Specifiek tegen verdamping: 
- kleine bladeren
- waslaagje op de bladeren
- haren of stekels
- huidmondjes liggen verzonken in het blad

Slide 12 - Slide

This item has no instructions

Slide 13 - Video

This item has no instructions

Maken
Eerste 8 minuten in stilte
Zelf bestuderen/doorlezen: 3.1 
Maken: opdracht 1 t/m 15

Klaar? Nakijken -> antwoorden staan op itslearning, daarna maken samenvatting of testjezelf 

timer
8:00

Slide 14 - Slide

This item has no instructions

Startopdracht:
Pak je laptop en log in op de LessonUp.
Klaar? Lees vast blz. 139 en 142.



Slide 15 - Slide

This item has no instructions

Druk van de vacuole op de celwand
Houdt teveel water vast - heeft voldoende water - heeft te weinig water

Slide 16 - Slide

This item has no instructions

Leerdoelen 3.1 les 2
- Je kunt met voorbeelden uitleggen hoe dieren zijn aangepast aan een koude of hete omgeving.
- Je kunt uitleggen hoe het gebit van dieren is aangepast aan hun voedsel.
- Je kunt uitleggen hoe de snavels van vogels zijn aangepast aan hun voedsel en hoe de poten van vogels zijn aangepast aan hun leefwijze.
 

Slide 17 - Slide

This item has no instructions

Warm- en koudbloedige dieren
Koudbloedige dieren
Vissen, amfibieën, reptielen en alle ongewervelde dieren
Lichaam neemt de temperatuur van de omgeving aan. 

Warmbloedige dieren
Zoogdieren en vogels
Lichaam heeft een constante temperatuur.

Slide 18 - Slide

This item has no instructions

Bescherming tegen de kou
Warmbloedige dieren hebben een constante lichaamstemperatuur, dus moeten zichzelf warmhouden. 

- isoleren (dikkere vacht, verenkleef of vetlaag)
- winterrust: voedselvoorraad verstoppen, wordt af en toe wakker
- winterslaap: aanleggen van reservevoorraad lichaamsvet, wordt niet wakker tijdens de winterperiode. 

Slide 19 - Slide

This item has no instructions

Bescherming tegen hitte
- dunnere vacht, verenkleed of vetlaag

Extra: Warmte raak je kwijt via bloedvaten in de huid die de warmte afgeven aan de lucht
- hijgen (dieren met vacht of veren) -> hierdoor wordt de warmte uit de bloedvaten in de tong afgegeven aan de lucht
- contact met een koud oppervlak -> hierdoor geven ze de warmte aan het koude oppervlak

Slide 20 - Slide

This item has no instructions

Aanpassingen
Koude omgeving:
kleine oren, behaarde voetzolen, dikke vetlaag en vacht/verenkleed, relatief groot lichaamsoppervlak

Warme omgeving:
grote oren, ''blote'' voetzolen, dunne vacht, relatief klein lichaamsoppervlak

Slide 21 - Slide

This item has no instructions

Slide 22 - Video

This item has no instructions

Je kunt beschrijven hoe dieren zijn aangepast aan kou.

In de afbeelding zie je een shetlander met eromheen op de grond allemaal haar. 

Leg uit wat de functie is van dit haar en in welke tijd van het jaar deze foto is gemaakt. 
 

Slide 23 - Slide

Afsluiting
Gebitten
planteneter (herbivoor): plooikiezen

vleeseter (carnivoor): knipkiezen

alleseter (omnivoor): knobbelkiezen

Slide 24 - Slide

This item has no instructions

Gebitten
Je kan aan het gebit van een zoogdier zien wat ze eten.
1. richel (plooikiezen)  & snijtanden ==> planteneters
2. Knipkiezen & scherpe hoektanden ==> vleeseters
3. Knobbelkiezen & snijtanden ==> alleseters

Slide 25 - Slide

This item has no instructions

Verschillende soorten snavels
Kegelsnavel hoef je niet te leren.

Slide 26 - Slide

This item has no instructions

Verschillende soorten poten
1. = steltpoten
2. = grijppoten
3. = klimpoten
4. = zwempoten

Slide 27 - Slide

This item has no instructions

Maken
Eerste 8 minuten in stilte
Zelf bestuderen/doorlezen: 3.1
Maken: opdracht 16 t/m 25 

Klaar? Nakijken -> antwoorden staan op itslearning, daarna maken samenvatting of testjezelf 

timer
8:00

Slide 28 - Slide

This item has no instructions