Depressie

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Depressie/ suicidaal

Inhoud

• Wat is depressie

• Hoe ontstaan depressie 

• Symtomen van depressie

•Behandeling

•Tips

Depressie

Het is een ziekte van de stemming en gevoelens. 

Van een depressieve stemming is sprake als er gedurende een langere periode een abnormale somberheid bestaat en/of een abnormale lusteloosheid, verlies van interesse of een onvermogen om ergens van te genieten.

Wat is depressie?

• Geestelijk lijden
• Lichte, zware of chronische deprepressie
• Seizoensgebonden depressie
• Manisch depressief
• Kans op terugval 

Cijfers

20% lichte depressie

2 - 3% ernstige depressie

Stemmingsstoornissen

Komt per jaar bij 5 % van de volwassenen voor

Meer bij vrouwen dan mannen

Depressie

Drie dingen die belangrijk zijn om te doen bij een depressie:

• Structuur geven aan de dag
• Actief zijn (elke dag bewegen) 
• Contact houden met andere mensen
• Gezond eten

Verdovende middelen  verergeren de depressie

Verschillende soorten depressie

 * Manische depressie 

* Postnatale depressie 

* psychotische depressie

* Seizoensgebonden depressie

Behandeling

Onderscheid in:

- Lichte depressie

- Matige depressie

- Ernstige depressie

Behandeling

• Psycho-educatie: hoe om te gaan met een depressie.
• ECT
  
• Psychotherapie
  
• Groepstherapie
  
• Runningtherapie
  
• RET (rationele-emotieve-therapie

Suïcide 

zelfdoding

zelfmoord 

Leerdoelen

Na deze les:

• Kent de student de signalen van suïcidaliteit;
• Weet de student hoe hij wel en niet moet handelen bij een suïcidale zorgvrager;
• Kent de student de rechten en plichten van de zorgverlener rondom suïcidaliteit van een zorgvrager;
  
• Heeft de student meer inzicht in zijn eigen reactie op een signaal van mogelijke suïcidaliteit;
• Heeft de student meer inzicht in gesprekstechnieken bij een suïcidale zorgvrager.

1 min

Suïcidaliteit

Onder suïcidaliteit verstaan we het geheel aan gedachten, voorbereidingshandelingen en pogingen die een zekere intentie uitdrukken om zichzelf te doden. De term ‘gedrag’ in ‘suïcidaal gedrag’ verwijst zowel naar de handelingen als naar de gedachten.

Suïcidaliteit 

Chronische suïcidaliteit 

- Langdurige doodwens 

Acute suïcidaliteit 

- Soms impulsief

- Geen eerdere TS

Suïcidaal gedrag

Suïcidaal gedrag kan je zien als een manier om een oplossing te zoeken voor ondraaglijke pijn en onoplosbare problemen. Suïcidaal gedrag is als iemand:

• gedachten heeft over zelfdoding en/of;
• de intentie heeft zichzelf te doden en/of;
• bezig is met het voorbereiden van zelfdoding en/of;
• en poging doet om zichzelf te doden.

Suïcide en suïcidaal gedrag

Suïcide, zelfmoord of zelfdoding is een handeling met een dodelijke afloop

Een suïcidepoging of wel TS (tentamen suïcide) is een handeling zonder dodelijke afloop.

Suïcide- of zelfmoordgedachten zijn alle mentale processen die gericht zijn op het uitvoeren van een handeling om zichzelf te doden of zichzelf te beschadigen (bv suïcidale verlangens, wensen om er niet meer te zijn, fantasieën over een suïcide plan)

Suïcidale gedachten en zelfdoding

• Tussen denken aan de dood en zelfdoding zit nog een hele weg. 

• Het is niet zozeer de wens om dood te zijn die bij suïcidale gedachten voorop staat, maar het verlangen te ontsnappen aan een moeilijke situatie die ondraaglijk en uitzichtloos lijkt.

Automutilatie & Suicide

- De student kan beschrijven wat automutilatie is.

- De student kan minimaal 2 oorzaken van automutilatie benoemen.

- De student kan automutilerend gedrag herkennen in een casus.

- De student weet hoe ze een zorgvrager met automutilerend gedrag moet begeleiden.

- De student kan beschrijven wat suïcidaliteit is.

- De student kan minimaal 2 oorzaken van suïcidaliteit benoemen.

- De student kan suïcidaal gedrag herkennen in een casus.

- De student weet hoe ze een zorgvrager met suïcidaal gedrag moet begeleiden.

Signalen

Hoe sneller suïcidaal gedrag wordt opgemerkt en behandeld, hoe beter. 

Moeilijk te herkennen; verbale en non verbale signalen

"Verpakt" in een andere hulpvraag

Symptomen

Bijzonder impulsief.

Extreme stemmingswisselingen.

Intense woedeaanvallen

Gevoel van leegte

Suïcidale neigingen/zelfverminking/ automutilatie

Dissociatie en paranoïde gedachten

Identiteitsstoornis

Instabiele relaties.

Preventie van suïcidaliteit 

• Verminderingen toegankelijkheid van middelen
•  Beperken van alcohol- en drugsgebruik
• Voorzichtigheid in berichtgeving
• Verminderen van psychische en psychosociale problematiek
• Gatekeepertraining en signaleren van suïcidaal gedrag 

Signalen! Wat nu?

Onzichtbaar gedrag

- zelfdodingsgedachten

- zelfdodingswens

Zichtbaar gedrag

- Zelfdodingspoging

-Zelfdoding

Ruimte om na te praten

Werken aan ziektebeeld in teams