welvaart en groei; het duurzame perspectief

• Economie
• Vakoverstijgend
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

schaarste, welvaart en groei; 

 het duurzame perspectief

blokuur  april 2023

Leerdoelen:

Aan het einde van deze les kun je de volgende economische begrippen uitleggen :             - schaarste,

                                                          - welvaart in enge zin

                                                          - welvaart in ruime zin

                                                          - BBP  en brede welvaartsindicator

Verder kun je uitleggen waarom het belangrijk is om een juiste welvaartsmeting te hebben

is hier sprake van schaarste?

is hier sprake van schaarste?

schaarste

Als je productiemiddelen moet opofferen dan is het een schaars goed. 

 OF:  een schaars goed kost geld om het te maken.

Er hangt een prijskaartje aan.

het schaarste probleem

onze behoeften zijn oneindig( meer,meer,meer.....)

en onze middelen ( inkomen) beperkt.

Daarom moeten er keuzes gemaakt worden wat wij met onze middelen doen.

KIEZEN!!!

Wat is welvaart?

De mate waarin je met je beschikbare middelen  in je behoeften kunt voorzien

anders gezegd  meer welvaart vermindert de schaarste 

hoe staat het met je eigen welvaart?

Voor dat wij verder gaan……..

 Waarom is economische groei eigenlijk belangrijk?

 

Waarom de welvaart meten

Als de economie groeit dan wordt er meer geproduceerd, zijn er meer mensen aan het werk en stijgt het inkomen  van de bevolking en neemt de (materiële) welvaart toe

Hoe meten wij onze welvaart?

Om de welvaart van mensen/landen te meten wordt al heel lang gebruik gemaakt van het meten van het BBP. Het bruto binnenlands product.

Dit kun je per land doen maar ook per inwoner van een land

Het BBP meet de totale productie van bedrijven en overheid in een land. Om het BBP per inwoner te berekenen deel je door de bevolking van een land.

welvaart in enge zin 

Hiermee bedoelen we dat we alleen kijken naar de materiële welvaart. Hoeveel geld er wordt  verdiend.

BBP meet dus de "enge welvaart".

De club van Rome

De wereld komt er steeds meer achter dat een alsmaar groeiende materiële welvaart zorgt voor een verslechterend klimaat. 

De eerste waarschuwing kwam al in 1972 toen een aantal knappe koppen met hun rapport de wereld schokte.

De samenvattende conclusie was

 “De mensheid kan niet blijven doorgaan zich met toenemende snelheid te vermenigvuldigen en materiële vooruitgang als hoofddoel te beschouwen, zonder daarbij in moeilijkheden te komen. (…) Dat betekent dat we de keuze hebben tussen nieuwe doelstellingen zoeken teneinde onze toekomst in eigen hand te nemen, of ons onderwerpen aan de onvermijdelijk wredere gevolgen van ongecontroleerde groei.”

wat bepaalt jouw welvaart?

welvaart in ruime zin

Als we rekening gaan houden met andere dingen dan alleen maar geld  dan moeten we overgaan naar een andere welvaartsindicator dan het BBP.

SDG 8

  streeft naar de afschaffing van dwangarbeid, de uitbanning van slavernij en mensenhandel, het verbod op de ergste vormen van kinderarbeid waaronder het werven en inzetten van kindsoldaten, en het beëindigen van alle vormen van kinderarbeid tegen 2025.

SDG 12

Duurzame productie en consumptie, met een efficiënter gebruik van grondstoffen, verlaagt de druk op het milieu en vermindert de afhankelijkheid van die grondstoffen.

Hoe nu verder?

We hebben het deze les over het begrip welvaart gehad.

Er zijn 2 grote lijnen om onze welvaartservaring te doen toenemen (en de schaarste te doen afnemen) :

                

                             meer kopen of minder behoeften. 

Historisch gezien hebben we ons altijd gericht op de productiekant van de economie. Het meten van welvaart in ruime zin is daarbij erg lastig, maar laat in elk geval wel de tekortkomingen van het meten van slechts het BBP zien.

  van welvaart naar de kledingindustrie

De afgelopen weken hebben jullie allerlei  benaderingen van de kledingindustrie zien langskomen. Het maatschappelijke probleem werd belicht (vertaald naar de kledingindustrie). Verder hebben we gekeken naar de katoenproductie, de arbeidsomstandigheden/inkomen in de kledingindustrie( filmpje over een fabriek in Bangladesh/ Asian floor wage), de milieu effecten van kledingproductie (Aralmeer) en het milieueffect van het transport van kleding van product naar verkoop locatie.

.......vervolg

Al deze onderwerpen zijn voorbeelden van hoe gestage economische groei van het BBP in de wereld tot veel nadelige effecten heeft geleid waar nooit echt rekening mee is gehouden.

Er moet nog veel gebeuren om een goede welvaartsmeting te hebben. Wat wel duidelijk is is dat alleen het BBP meten geen goede weergave is  welvaart.

de consument

Wij als kopers van kleding, de consumenten, kunnen invloed uitoefenen op de hoeveelheid producten die er worden gemaakt en daarbij naar veel meer zaken kijken dan alleen maar de prijs.

SCRUMMEN

In de context van deze les kun je nadenken over je  scrumonderwerp. In grote lijnen betekent dat een meer duurzame kledingproductie of een verandering in behoeften  (of beiden) waardoor de vraag naar niet duurzame producten vermindert/verdwijnt.  Gebruik ook je woordweb hierbij.

rest van de les 

Maak de opgaven uit het opdrachtenboek 5.1 tm 5.7.

Ga nadenken over je scrumonderwerp en met welke leerlingen je wilt samenwerken.

Tenslotte...

Voordat je met je scrumonderwerp start laat je de hoofd- en deelvragen goedkeuren door je docent. In de presentatievorm ben je vrij, maar bespreek ook dat met je docent.