H3_Start_3.1begin_70min

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

3. De olifant ontwaakt

Arm en Rijk

Domein Wereld

De afgelopen vijfentwintig jaar vonden er grote veranderingen plaats in de wereld. Door de globalisering liggen er kansen voor economisch snelgroeiende landen zoals de BRIC-landen. Deze ontwikkeling heeft echter ook een keerzijde. Binnen deze landen en binnen het wereldsysteem wordt de kloof tussen arm en rijk nog altijd groter. 

Wat zijn de BRIC-landen?

Hoofdstuk heet De Olifant ontwaakt. Over welk BRIC land gaat het denk je?

Maken Start H3

Opdracht 2 (= topo)

Bij opdr 2 staat bij landen 2x A. 

1 A = India, welk land is de andere A ?

W

WAT GEEFT DE KAART WEER (LEGENDA)?

A

Algemene patroon?
WAAR VEEL? WAAR WEINIG? GEBRUIK SPREIDINGSWOORDEN

U

Uitzonderingen

WELKE GEBIEDEN VALLEN BUITEN HET ALGEMENE PATROON?

W

Windrichtingen. 

BESCHRIJF MET BEHULP VAN WINDRICHTINGEN (EN TOPONIEMEN)

Verklaring ligging steden?

Mumbai - Via Mumbai kwamen de kolonisten het land binnen; ze exporteerden grondstoffen via dezelfde stad naar West-Europa.

Welke Indiase stad wordt ook wel de ‘poort naar het Westen’ genoemd? En waarom?

Verklaar de ligging van de steden.

De grootste steden liggen aan zee of aan rivieren vanwege de handel en / of bestaansmogelijkheden (in de landbouw) vanwege de vruchtbare grond langs de rivieren.

Welke Indiase stad wordt ook wel de ‘poort naar het Westen’ genoemd? En waarom?

Mumbai - Via Mumbai kwamen de kolonisten het land binnen; ze exporteerden grondstoffen via dezelfde stad naar West-Europa.

Antwoord 2e

Bangladesh

Pakistan

India

Cultuurelement

Wat weet jij van India en GB?

Neem de letters 1 t/m 7 over in je schrift en schrijf erachter India of GB

1.  Ongeveer 90% van de bevolking woont in steden
2. De meeste mensen werken in de dienstensector
3. De helft van alle uitbestede technologiediensten in de wereld komt hier vandaan
4. Het bbp per hoofd is bijna zeven keer zo hoog als het bbp van het andere land.
5. Een kwart van de bevolking is jonger dan 25 jaar
6. Dit land staat in de top 10 van landen waar de meeste miljonairs wonen
7. Een erfenis uit het koloniale verleden is het links rijden in het verkeer

Wat weet jij van India en GB?

Neem de letters 1 t/m 7 over in je schrift en schrijf erachter India of GB

1.  Ongeveer 90% van de bevolking woont in steden
2. De meeste mensen werken in de dienstensector
3. De helft van alle uitbestede technologiediensten in de wereld komt hier vandaan
4. Het bbp per hoofd is bijna zeven keer zo hoog als het bbp van het andere land.
5. Een kwart van de bevolking is jonger dan 25 jaar
6. Dit land staat in de top 10 van landen waar de meeste miljonairs wonen
7. Een erfenis uit het koloniale verleden is het links rijden in het verkeer

GB
GB

I

GB

I

I + GB

I

Maken Start H3

Opdracht 2 (= topo)

Bij opdr 2 staat bij landen 2x A. 

1 A = India, welk land is de andere A ?

Urbanisatiegraad

Is de verstedelijkingsgraad

Hoog of laag in een ontwikkeld land?

• Hoog

Wat betekent dit voor het verstedelijkingstempo?

• Laag

• Algemene regel? 
• (Hoe..... hoe ......)
• Hoe armer een land, hoe lager de urbanisatiegraad 
• Hoe armer een land hoe hoger het urbanisatietempo.

Primate city =

Een stad die, gelet op aantal inwoners en functies, veel groter en belangrijker is dan de tweede stad in het land . 

V.B. India 

1e stad = Mumbai (Bombay): 18 miljoen

2e stad = Delhi: 16 miljoen

V.B. Groot Brittanië

1e stad = Londen: 8 miljoen

2e stad = Birmingham: 1 miljoen

Dhobi

Dhobi: Wasman. Verzamelt vuile was en wast alles. 

Mumbai:  1.800 openluchtwasserettes (ghats) in Mumbai. 

Vaak wonen de dhobi's ze in aangrenzende krotten. Overal hangt er was te drogen.

• Kijken Van Bihar tot Bangalore
• van 27:55-34:50

https:

Dhobi's verdwijnen

Waarom verdwijnen de dhobi’s?

Je antwoord moet een oorzaak-gevolgrelatie bevatten.

• Oorzaak: India wordt steeds rijker, 
• (waardoor als hulpwoord/signaalwoord) 
• Gevolg: steeds meer mensen zich een wasmachine kunnen veroorloven. (en dus het beroep dhobi verdwijnt)

Dhobi's verdwijnen

Wat zegt het verdwijnen van de wasplaatsen over de economie / economische ontwikkeling van India?

• India bevindt zich in een overgangssituatie die gepaard gaat met toenemende industrialisatie en modernisering.

Dhobi's verdwijnen

Wat zijn voordelen van het wassen in wasmachines boven het wassen in waterbassins?

• efficiënter / er kan meer gewassen worden
• beter voor de gezondheid / men wordt niet blootgesteld aan chemicaliën

Aan de slag

Atlasopdracht

3.1 Wereldsysteem

Kenmerken bij wereldsysteem theorie

Centrum	Semi-periferie	Periferie
-	-	-

Kenmerken bij wereldsysteem theorie

Centrum	Semi-periferie	Periferie
- Tertiaire sector - veel kennis / kaptiaal - gefocust op de winstgevende kanten van productieketen: design/ marketing - hoog gemiddeld inkomen	- secundaire sector met groeiende tertiaire sector - maakindustrie (proviteert van uitschuiving) - economisceh groei + groei gemiddeld inkomen	- primaire sector - leveren grondstoffen en goedkope arbeidskracht - blijft economisch achter

Wat weet jij van India en GB?

Neem de letters 1 t/m 7 over in je schrift en schrijf erachter India of GB

1.  Ongeveer 90% van de bevolking woont in steden
2. De meeste mensen werken in de dienstensector
3. De helft van alle uitbestede technologiediensten in de wereld komt hier vandaan
4. Het bbp per hoofd is bijna zeven keer zo hoog als het bbp van het andere land.
5. Een kwart van de bevolking is jonger dan 25 jaar
6. Dit land staat in de top 10 van landen waar de meeste miljonairs wonen
7. Een erfenis uit het koloniale verleden is het links rijden in het verkeer

Wat weet jij van India en GB?

Neem de letters 1 t/m 7 over in je schrift en schrijf erachter India of GB

1.  Ongeveer 90% van de bevolking woont in steden
2. De meeste mensen werken in de dienstensector
3. De helft van alle uitbestede technologiediensten in de wereld komt hier vandaan
4. Het bbp per hoofd is bijna zeven keer zo hoog als het bbp van het andere land.
5. Een kwart van de bevolking is jonger dan 25 jaar
6. Dit land staat in de top 10 van landen waar de meeste miljonairs wonen
7. Een erfenis uit het koloniale verleden is het links rijden in het verkeer

GB
GB

I

GB

I

I + GB

I

Urbanisatiegraad

Is de verstedelijkingsgraad

Hoog of laag in een ontwikkeld land?

• Hoog

Wat betekent dit voor het verstedelijkingstempo?

• Laag

• Algemene regel? 
• (Hoe..... hoe ......)
• Hoe armer een land, hoe lager de urbanisatiegraad 
• Hoe armer een land hoe hoger het urbanisatietempo.

Primate city =

Een stad die, gelet op aantal inwoners en functies, veel groter en belangrijker is dan de tweede stad in het land . 

V.B. India 

1e stad = Mumbai (Bombay): 18 miljoen

2e stad = Delhi: 16 miljoen

V.B. Groot Brittanië

1e stad = Londen: 8 miljoen

2e stad = Birmingham: 1 miljoen

SE toetsweek 

Boek Arm en Rijk H1 en H2

Boek Systeem Aarde ALLE hoofdstukken

Volgende week

boek systeem aarde meenemen

ivm herhalen voor de toetsweek

Lesdoel(en) §3.1

Aan het einde van de les kan jij:

1. Uitleggen hoe GB en India elkaar in de koloniale tijd aanvulden
2. Omschrijven hoe het koloniale verleden de ontwikkeling van india beïnvloedt
3. Uitleggen waarom de sociale en economische verschillen in beide landen nog steeds toe neemt

Benodigde voorkennis 

Je weet waar India en GB liggen

Koloniale verleden

GB rond 1900:

• wereldrijk
• industrialisatie
• bevolkingsgroei
• verstedelijkt 

Op zoek naar meer gronstoffen en plekken om hun industrieproducten te verkopen. 

Maak aantekeningen!

Koloniale verleden

2 soorten kolonies

India was een exploitatiekolonie.
Het leverde grondstoffen, zoals katoen, zijde en thee. 

Australië was een vestigingskolonie.
Dat is een overzees gebiedsdeel waar kolonisten zich blijvend vestigen. 

Koloniale verleden

Exploitatie kolonie versus vestigingskolonie

India was een exploitatiekolonie.
Het leverde grondstoffen, zoals katoen, zijde en thee. 

Australië was een vestigingskolonie.
Dat is een overzees gebiedsdeel waar kolonisten zich blijvend vestigen. 

Koloniale verleden

Moederland:
bestuurscentrum, economisch/ politiek/ cultureel dominant 

Kolonie:
leverancier van grondstoffen, arbeid en afzetmarkt 

Kan je dit linken aan het centrum-periferie model?

In koloniale tijd:
GB = centrum
Brits-Indië = periferie 

Maak in max. 5 zinnen duidelijk dat er een centrum-periferie relatie bestaat tussen koloniën en hun moederland.

Verstedelijking

Belangrijke regel om te onthouden:

Hoe beter een land is ontwikkeld, des te hoger is de verstelijkingsgraad en des te lager is het verstedelijkingstempo.

Arme landen hebben hoger verstedelijkingstempo 

Urbanisatietempo en graad?

Urbanisatiegraad = hoeveel mensen wonen er in de steden

Urbanisatietempo = snelheid waaromee urbanisatiegraad toeneemt

Bekijk figuur 3.1 in je boek. Geef aan de hand van figuur 3.1 minimaal 1 aanwijzing waaruit blijkt dat India een exploitatiekolonie was.

Dekolonisatie

Na WOII

-> Gandhi

Brits-Indië wordt verdeeld in India, Pakistan, Bangladesh en Sri Lanka (Birma/Myanmar).

Aanwijzingen kolonisatie

Migranten: 2 miljoen Indiërs in GB

Overgenomen cultuurelementen:

• Welke Britse cultuurelementen zijn in India te vinden?
  
• En welke Indiase in Groot-Brittannië?
  

Verstedelijking

GB: hoge urbanisatiegraad (90%), laag urbanisatietempo

-> gestart tijdens industrialisatie

India: lage urbanisatiegraad (33%), hoog urbanisatietempo

-> pas recentelijk. 

-> slums vanwege hoge tempo

Urbanisatietempo en graad?

Urbanisatiegraad = hoeveel mensen wonen er in de steden

Urbanisatietempo = snelheid waaromee urbanisatiegraad toeneemt

Economische ontwikkeling GB

Na WOII de-industrialisatie (lage lonen landen), ontstaan diensteneconomie

Londen groeit uit tot centrum van de zakelijke en financiële dienstverlening.

MNO's vestigen zich in Londen

Hierdoor veel regionale ongelijkheid in GB

Aan de slag

3.1

Lz par 3.1 maken 

Werk alleen of in tweetallen

Artikel:

https://www.geografie.nl/artikel/rivieren-en-deltas-veiliger-en-toekomstbestendig

Documentaire:

https://www.youtube.com/watch?v=S54sX9LwG5I

Quizlet:

https://quizlet.com/JDW-AK/folders/havo-wonen-in-nederland-2021-2022?x=1xqt&i=1fo1jg