3.2: Amsterdam stapelmarkt van de wereld DEEL 1

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t, vwo
• Leerjaar 2

Terugblik: Je kan uitleggen hoe de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden uitgroeide tot een wereldmacht.

3.2 Amsterdam als stapelmarkt van de wereld

Amsterdam groeit uit tot het handelsknooppunt van Europa. Er is handel met de Oostzee en via de WIC en VOC met Amerika en Azië. Amsterdam groeit als stad, mede dankzij immigranten.

Leerdoelen 3.2

2A: Je kan uitleggen hoe Amsterdam de stapelmarkt van de wereld werd.

2B: Je kan uitleggen welke gevolgen de Amsterdamse stapelmarkt had voor de Nederlandse landbouw en huisnijverheid.

2C: Je kan uitleggen welke immigranten naar Amsterdam kwamen en waarom.

2D: Je kan verschillende soorten veranderingen benoemen en herkennen.

Amsterdam rond het jaar 1538

Amsterdam rond het jaar 1662

Amsterdam wordt een zeehaven (2A)

• Vissersplaatsje aan de Amstel
  
• Eerst onbereikbaar 
• Verandering ‘het Almere’ in de Zuiderzee
• Groei tot grootste Europese handelsstad
  
• Strategische ligging!

Stadsuitbreiding (2A)

• Economische groei = stadsuitbreiding
• Grachten met koopmanshuizen, kantoren, opslaghuizen.
• Jordaan: ‘gewone mensen’.
  
• Scheiding tussen rijken en armen.
• Ontstaan Beurs: Handel in goederen (en aandelen!) tussen kooplui

Toenemende verstedelijking en graan (2A)

• Verhuizing naar stad
• Onvoldoende landbouwproductie 
• Boeren specialiseren in producten die meer opleveren
  
• Import Graan uit Oostzee
• Graanpakhuizen in Amsterdam
  
• Bij tekort maakte Amsterdamse kooplui veel winst!

Europese handelsnetwerken (2A)

• IJzer, Hout en graan uit Scandinavië
• Wijn en wol richting het noorden
  
• Oostzeehandel = moeder van alle handel (Moedernegotie)
  
• Allerbelangrijkste handel!
  
• Specerijen, zijde en thee uit Azië
  
• Tijdelijke opslag in Amsterdam.
• Daarom stapelmarkt van Europa.

Informatie-stapelmarkt (2A)

• Informatie over handel en scheepvaart
• Zeekaarten en reisverslagen
  
• Nieuws over oorlogen, kapers, schipbreuken, misoogsten etc.
• Kenniscentrum van handel en scheepvaart
  

Door welke ontwikkeling werd Amsterdam een (belangrijke) zeehaven?

1. Oorlog met Spanje
2. Warmer worden van het klimaat
3. Ontstaan van het handelskapitalisme
4. Moedernegotie

Waar gingen de ambachtslieden wonen tijdens de stadsuitbreiding van Amsterdam?

1. In het centrum
2. Aan de rand van de stad

Aan de slag!

Maken opdrachten 3.2

Dit is huiswerk voor volgende week!

Je kan uitleggen hoe Amsterdam de stapelmarkt van de wereld werd.