This lesson contains 18 slides, with text slides and 4 videos.
Lesson duration is: 50 min
Items in this lesson
De Gouden Eeuw
1. Amsterdam, stapelmarkt van de wereld
Slide 1 - Slide
Slide 2 - Slide
Leerdoel
Je kunt uitleggen hoe Amsterdam de stapelmarkt van Europa werd en welke gevolgen dat had voor de landbouw in de Republiek.
Slide 3 - Slide
Amsterdam wordt een zeehaven
In de 16e en 17e eeuw groeit Amsterdam uit tot een van de grootste Europese handelssteden.
Door klimaatverandering verandert het Almere in de Zuiderzee --> A'dam bereikbaar voor grote zeeschepen.
Slide 4 - Slide
Stadsuitbreiding
In de middeleeuwen woonde iedereen door elkaar heen
Door de groeiende economie besluit het stadbestuur een nieuwe grachtengordel aan te leggen met herenhuizen. (Singel, Herengracht, Prinsengracht, Keizersgracht)
Gewone mensen verhuisden naar een nieuwe wijk buiten de grachtengordel: de Jordaan
Het centrum bleef de plek voor handel. In de Beurs werd gehandeld en later aandelen verkocht.
Slide 5 - Slide
schooltv.nl
Slide 6 - Link
Slide 7 - Video
Slide 8 - Video
Toenemende verstedelijking en graanhandel.
In de 17e eeuw was er veel verstedelijking, voornamelijk in Holland
Boeren konden niet meer genoeg produceren voor de steden en kozen bovendien voor winstgevendere producten als hennep en vlas
Amsterdam begon graan te importeren uit het Oostzeegebied.
Slide 9 - Slide
Europees handelsnetwerk
Naast graan haalde NL ook ijzer en hout uit Scandinavië
De schepen namen producten uit andere Europese landen mee om te verkopen
Alles werd eerst in Amsterdam opgeslagen in pakhuizen --> stapelmarkt
Als de prijs op de beurs goed was werden de producten verkocht
Moedernegotie: moeder van de handel --> Oostzeehandel was het belangrijkst van allemaal.
Slide 10 - Slide
Slide 11 - Video
Informatie-stapelmarkt
In Amsterdam vond je alle informatie over handel en scheepvaart
Kenniscentrum van Europa
Slide 12 - Slide
Handelskapitalisme
Systeem waarbij handelaren zowel de grondstoffen importeren als laten verwerken tot eindproducten om die weer te exporteren --> meer winst!
Door de val van Antwerpen kan Amsterdam de rol van grootste handelsstad van Europa overnemen
De Republiek beheerst de toegang tot de Schelde
Slide 13 - Slide
Vluchtelingen en immigranten
Protestantse en joodse handelaren vluchtten van Antwerpen naar de Republiek
Angst voor vervolging en economische motieven
Sefardische joden waren ooit Spanje ontvlucht
De immigranten namen hun kapitaal en handelsnetwerk mee --> gunstig voor de Republiek!
Ook uit Duitsland godsdienstige en economische vluchtelingen
Slide 14 - Slide
Commerciële nijverheid en landbouw
Overal in de Republiek handelskapitalisme
Fluitschip: Smal dek, brede buik --> minder tol op de Oostzee!
Ook in de landbouw kozen boeren voor de markt --> minder graan meer veeteelt voor melk, boter, kaas
Commerciële landbouw: op de markt gerichte agrarische bedrijvigheid
Slide 15 - Slide
Nieuwe landbouwgrond
Om meer landbouwgrond te creëren werden grote meren zoals de Beemster en Schermer drooggelegd.
Leeghwater heeft een systeem bedacht om met molens het water uit de meren te pompen.
Kooplui investeren in deze projecten
Slide 16 - Slide
Slide 17 - Video
Binnenlands verkeer
Beurtschippers voeren op vaste tijden van plaats naar plaats met aan boord vracht en passagiers
Een stelsel van trekschuiten zorgt ervoor dat steden goed met elkaar verbonden zijn.
Ook postkoetsen die van post naar post reden.
Een post had een herberg en een stal om paarden te wisselen.
Er brak een periode van grote voorspoed en welvaart aan: een Gouden Eeuw