Les 16 Week van het Geld

• Burgerschap
• MBO
• Studiejaar 1

De week van het geld:

"Bedwing de Bling"

Programma

- Leerdoelen 

- Geldzaken organiseren

- Verantwoord geld besteden

- Verleidingen weerstaan

- Afsluiting

Leerdoelen: 

Aan het einde van de les:

- heb je opgezocht wat je op financieel gebied moet regelen als je 18 wordt 

- heb je voor jezelf uitgezocht hoeveel geld je per maand ontvangt en hoeveel je uitgeeft.

- heb je ontdekt door welke verleidingen schulden kunnen ontstaan.

Waarom? Verstandig leren omgaan met geld. 

HOE BELANGRIJK IS 

GELD VOOR JOU?

Helemaal niet

niet

Beetje

Belangrijk

Heel belangrijk

Het belangrijkste in het leven

Opdracht

Stap 1

Behandel de volgende stelling: Hoe belangrijk is geld in jouw leven?

Leerlingen kunnen antwoorden met:

Helemaal niet - Niet - Beetje - Belangrijk - Heel belangrijk - Het belangrijkste in het leven

Deze stelling komt aan het einde van de les terug. Als docent interessant om te kijken of de mening van leerlingen aan het einde van de les is veranderd, en vooral waarom.

Tip:

Maak een screenshot van de resultaten, deze kunnen handig zijn aan het einde van de les. 

Instructie docent

Doel: Leerlingen maken kennis met het thema van de les

Tip: 

Het is een introductie op de les. Vraag vooral door naar de redenen van de antwoorden. 

NOEM DRIE DINGEN DIE BELANGRIJKER ZIJN DAN GELD

Instructie docent

Stap 2

Leerlingen moeten 3 dingen opschrijven die zij belangrijker vinden dan geld. Bespreek kort de antwoorden.

LET OP: Je kan maar 1 x antwoorden. Dus alledrie de dingen in 1 wolkje plaatsen.

Doel: Leerlingen maken kennis met het thema van de les

Tip: 

Het is een introductie op de les. Vraag vooral door naar de redenen van de antwoorden. 

WAAR BETAAL JIJ ZELF VOOR?

Eten

Kleding

Openbaar vervoer

Telefoon

Niks

Anders...

Poll

Wat betaal jij zelf?

Vraag de leerlingen of er nog andere dingen zijn die ze zelf moeten betalen, en hoe ze hierover denken. 

Geldzaken organiseren

Als je 18 jaar wordt ben je officieel volwassen. 

Dat heeft verschillende gevolgen:

- je mag stemmen bij de verkiezingen

- je mag autorijden (zelfstandig)

- je wordt financieel verantwoordelijk

Je hebt geen toestemming meer nodig van je ouders

Wat betekent dat financieel verantwoordelijk?

- je ouders zijn niet meer verantwoordelijk voor jou

Dus je moet boetes die jij krijgt en schulden die jij maakt, zelf betalen. 

Je mag zelf abonnementen sluiten en leningen aangaan (roodstaan/ achteraf betalen/ betalen in termijnen). 

Financieel redzaam

Het is dus belangrijk dat je financieel redzaam wordt.  

"Dit betekent dat je je inkomsten en uitgaven in balans houdt, nu en in de toekomst". 

Saldo checken, verzekerd zijn, toeslagen aanvragen, belastingaangifte doen, etc.  

Zorgverzekering

Iedereen is vanaf 18 jaar verplicht om een eigen zorgverzekering te hebben.

DigiD

Vraag een DigiD aan. Hiermee kan je inloggen op websites van de overheid. Dit heb je nodig voor bijvoorbeeld het aanvragen van zorgtoeslag of studiefinanciering.

Zorgtoeslag

Zorgtoeslag is een bedrag dat je van de overheid ontvangt om te helpen bij het betalen van je zorgverzekering. De kans is groot dat je hier recht op hebt. Check dit dus altijd op de website van de Belastingdienst.

Inkomstenbelasting

Vaak kan je tijdens de belastingaangifte een deel van je loonheffing terugvragen. Dit is belasting over een deel van je loon dat je werkgver inhoud. Als dit teveel is krijg je dat bedrag terug.

WAT MOET JE EIGENLIJK ALLEMAAL 

(FINANCIEEL GEZIEN) 

REGELEN ALS JE 18 WORDT?

Gesprek

Wat moet je eigenlijk allemaal regelen als je 18 wordt?

Vraag de leerlingen naar wat er allemaal verandert en wat je moet regelen als je 18 wordt. 

Zorgverzekering

Iedereen is vanaf 18 jaar verplicht om een eigen zorgverzekering te hebben.

DigiD

Vraag een DigiD aan. Hiermee kan je inloggen op websites van de overheid. Dit heb je nodig voor bijvoorbeeld het aanvragen van zorgtoeslag of studiefinanciering.

Zorgtoeslag

Zorgtoeslag is een bedrag dat je van de overheid ontvangt om te helpen bij het betalen van je zorgverzekering. De kans is groot dat je hier recht op hebt. Check dit dus altijd op de website van de Belastingdienst.

Inkomstenbelasting

Vaak kan je tijdens de belastingaangifte een deel van je loonheffing terugvragen. Dit is belasting over een deel van je loon dat je werkgver inhoud. Als dit teveel is krijg je dat bedrag terug.

Andere dingen die handig zijn om te regelen:

- Inschrijven als woningzoekende

Aan de slag! 

Het NIBUD is een onafhankelijke stichting die voorlichting en adviescentrum op het gebied van huishoudfinanciën. Proberen te voorkomen dat mensen in financiële problemen raken. 

Het NIBUD heeft een tool ontwikkeld waarmee jongeren hun eigen financiele situatie kunnen versterken: 

Ga naar deze website en start met het maken van jouw eigen GELDPLAN:

https://www.startpuntgeldzaken.nl/jongeren/bijna18

Wat moet je regelen als je 18 wordt: 

- DigiD aanvragen

- Bij de bank: een betaalrekening en spaarrekening (let op de kosten!)

- Zorgverzekering afsluiten

- Keuze maken voor orgaandonatie (https://www.donorregister.nl/)

--> maak je geen keuze dan betekent dat: je hebt geen bezwaar tegen orgaandonatie. 

- Zorgtoeslag aanvragen

- Studiefinanciering aanvragen

- Aangifte Inkomstenbelasting (al voor je 18e als je een bijbaantje hebt!)

- Schoolgeld betalen  

Studiefonds voor lesmaterialen (ook laptop):

ben je 18+: meld je aan via studentenondersteuner (Stella van den Broecke). Voorwaarde: studiefinanciering (inclusief lening) is onvoldoende om te leven/ afhankelijk van je inkomsten en uitgaven, aanwezigheid en studievoortgang. 

ben je 18-: afhankelijk van het inkomen van je ouders 

aanvragen: https://www.albeda.nl/aanvragen-18-min-regeling

Je hebt een begin gemaakt met het organiseren van jouw financiele zelf redzaamheid. 

Bewaar je geldplan en ga er thuis mee verder!  

Laat je niet verrassen als je 18 wordt! 

Tussenstand

Deel 1:  Geldzaken organiseren (afgerond)

Deel 2:  Verantwoord geld besteden

Deel 3:  Verleidingen weerstaan (later)

Verantwoord geld besteden

Heb inzicht in:

- hoeveel geld je ontvangt 

- hoeveel geld je uitgeeft

Probeer te sparen voor onverwachte omstandigheden, zoals het verliezen van je (bij)baan/ onverwachte kosten (schoolgeld, winterjas, etc.)

Hoeveel geld geef jij per maand uit aan eten "buiten de deur" (per dag x 30)

< dan EUR 30

< dan EUR 50

< dan EUR 75

> dan EUR 100

> dan EUR 200

Overzicht inkomsten en uitgaven

OPDRACHT

Maak een overzicht van al je inkomsten 

per maand (bijv. zakgeld, klusjes etc.).

Hoeveel geef je iedere maand uit per categorie (eten/drinken, sport, telefoon, andere abonnementen, kleding, uitgaan).

Hoeveel houd je over of kom je tekort per maand?

Hoe ontstaan schulden?

• de hersenen zijn pas uitontwikkeld rond 25 jaar, daarom nemen jongeren grotere risico's, leven meer met de dag en handelen impulsiever! 
• gebeurtenissen of veranderingen in de levensfase zoals op jezelf gaan wonen
  
• sociale factoren: o.a. verslavingen (gokken), gebrek aan weerbaarheid, erbij willen horen, afreageren
  
• ontbreken van financiële opvoeding
  
• de mogelijkheden om schulden te maken (beschikbaarheid van leningen bij vrienden, kennissen, anderen/ studiefinanciering!)
  
• onverwachte inkomensterugval (werk verliezen tijdelijk contract) 
• onverwachte uitgavenstijging (leven wordt duurder/ energiekosten/ auto stuk/ moeten verhuizen, etc)
  

Naarmate jongeren ouder worden, komen ze vaker geld tekort. 

- 37% van de mbo’ers van 18 jaar en ouder heeft momenteel een schuld

- 1 op de 4 heeft betalingsachterstanden.

- van de mbo-studenten die op dit moment een schuld hebben, heeft 48 procent daarnaast nog een studieschuld. 

- van de mbo-studenten met een studieschuld heeft 71 procent daarnaast nog een andere schuld.

Meest voorkomende soort schulden

Betalingsachterstand

Geld geleend van één of meer personen

Roodstand

Geld geleend van een bank of financiële instelling

Iets op afbetaling gekocht

Tussenstand

Deel 1:  Geldzaken organiseren (afgerond)

Deel 2:  Verantwoord geld besteden (afgreond)

Deel 3:  Verleidingen weerstaan (later)

Financiële verleidingen

- achteraf betalen (je betaalt rente en er is een risico op kosten en boetes als je een termijn mist)

- illegaal geld verdienen (bijv. als Money Mule, etc.) 

- beleggen in aandelen of crypto (hefboom!) (finfluencing)

Crypto

- vergelijk het met gokken! 

- investeer alleen geld dat je over hebt/ niet nodig hebt. 

- geef geen geld uit aan extra cursussen van finfluencers etc. 

- spreid je risico's over verschillende munten

- hou je verwachtingen realistisch (wonderen bestaan meestal niet)

TIPS

- pas op met lenen! Neem liever een tussenjaar en ga werken... 

- ontvolg diegene die altijd de nieuwste kleding en gadgets hebben. 

- koop iets niet gelijk. Schrijf het op en denk er een week over na. 

Meer informatie:

Op Rondkomen: jongeren vind je alle informatie over je financiële verantwoordelijkheden als je 18 wordt. (https://www.rotterdam.nl/rondkomen-jongeren)

Op Rotterdam Schulden staat heel veel informatie over schulden en hoe je er van afkomt. (https://www.rotterdam.nl/rondkomen-schulden)

Techniek College Rotterdam: SLB-er of Jorn (studentbegeleider)

TIPS

- heb je spijt van een aankoop, breng het snel terug of verkoop het aan een ander. 

- laat je niet verleiden door kortingsacties. Acties komen altijd terug.

- spaar voor onverwachte kosten en verlies van je bijbaan

Leerdoelen behaald?

Leerdoelen waren:

-  heb je opgezocht wat je op financieel 

gebied moet regelen als je 18 wordt 

- heb je voor jezelf uitgezocht hoeveel geld je per maand ontvangt en hoeveel je uitgeeft.

- heb je ontdekt door welke verleidingen schulden kunnen ontstaan.

En? 

Leerdoelen behaald?

 

Tot de volgende keer! 

 

De laatste lesweek: 

oefenen en debat! 

Als je de opdrachten nog niet af heb! Maak ze thuis en lever ze voor de volgende les in!