Hoofdzaken en hoofdgedachte

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Welkom

Keuze

1. Pak je boek. Begin met lezen.

2. Pak pen en papier en start met schrijven. 

Beginzin: Ik kijk omhoog en daar zie ik iets geks.  

Programma 

•  Lezen
• Uitleg (hoofdzaken &  hoofdgedachte) 
• Zelf aan het werk 

• Les afsluiten 

LESDOELEN

1. Ik kan de hoofdzaken benoemen bij teksten.

2. Ik kan de hoofdzaken scheiden van de bijzaken.

3. Ik kan de hoofdgedachte benoemen bij teksten.

HOOFDZAKEN EN HOOFDGEDACHTE IN EEN TEKST 

Pak je spullen

Schrift

Pen 

Reader

Doel van de tekst	De schrijver wil	Voorbeeld van tekstsoort
Informeren	Dat je iets te weten komt	Krantenbericht, verslag
Instrueren (iets leren of uitleggen)	Dat je weet hoe je iets moet doen	Recept, leerboek, handleiding
Activeren (iets laten doen)	Je overhalen om iets te doen	Uitnodiging, advertentie, reclametekst
Overtuigen (mening geven)	Dat je zijn mening overneemt	Betoog, bespreking van cd of film
Amuseren (vermaken)	Je vermaken	Leesboek, stripverhaal

Schrijf op

                                Wat staat er in deze alinea’s?

Inleiding

Kern

Slot

                                Wat staat er in deze alinea’s?

Inleiding             Het onderwerp introduceren, de lezer prikkelen om te lezen            

Kern.                   De belangrijkste informatie over het onderwerp

Slot.                    Conclusie of een samenvatting

Begrippen

Hoofdzaken:        De belangrijkste informatie uit de gehele tekst. 

Hoofdgedachte: In 1 zin waar de tekst overgaat. 

Kernzinnen:          De belangrijkste zin van elke kernalinea.

Leesvaardigheid

Hoofdzaken kun je vaak vinden:

• in de inleiding en het slot van een tekst
• in de belangrijkste zin van een alinea (kernzin), vaak te vinden in de eerste of laatste zin!
• Tussenkopjes kunnen je ook helpen om de hoofzaken te vinden
  

Leesvaardigheid

Hoofdgedachte is vaak te vinden:

• in de inleiding of het slot van de tekst

Vraag bij hoofdgedachte:

Wat is het belangrijkste wat er in de tekst over het onderwerp wordt gezegd?

SAMENVATTEN

- een samenvatting is een zelfgemaakte, korte weergave van de belangrijkste dingen (de hoofdzaken) uit een tekst

- verwerk hoofdzaken in de samenvatting, laat bijzaken weg

- Schrijf de samenvatting in je eigen woorden

Aan de slag!

Wat?	Je leest de uitleg op bladzijde 6 en maakt de opdrachten van 22, 23, 24 en 25.
Hoe?	Zelfstandig of schoudermaatje
Tijd?	Zie timer
Vragen?	Docent of schoudermaatje
Klaar?	Leesboek uitzoeken in mediatheek of ander vak

HOOFDZAKEN

- wat belangrijk is in een tekst

- hoofdzaken lees je vaak in de inleiding, in het slot en in de kernzin van elke alinea

- tussenkopjes en anders gedrukte woorden kunnen ook helpen om hoofdzaken te vinden

KERNZINNEN

- In een kernzin zet een schrijver vaak het belangrijkste van de alinea: de hoofdzaak.

- Andere zinnen bevatten bijzaken, minder belangrijke dingen.

KERNZINNEN

- Een kernzin is vaak de eerste of de laatste zin van de alinea.

- Soms is er geen duidelijke kernzin. Die moet dan zelf gemaakt worden door een zin te maken met het kernwoord.

HOOFDGEDACHTE van een tekst

- Het belangrijkste van een tekst kan 

in één zin samengevat worden:

de hoofdgedachte.

HOOFDGEDACHTE van een tekst

- Je vindt de hoofdgedachte van een tekst door de vraag te stellen:

Wat is het belangrijkste wat in de tekst over het onderwerp wordt gezegd?

- De hoofdgedachte van een tekst staat vaak in de inleiding of in het slot van een tekst