NOVA H5_1 les 1 Destilleren en Kraken

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

H5.1 Fossiele brandstoffen

HV 3

Leerdoelen

5.1.1. Je kunt uitleggen wat fossiele brandstoffen zijn en hoe ze ontstaan

5.1.2. Je kunt uitleggen hoe de gefractioneerde destillatie van aardolie werkt

5.1.3. Je kunt beschrijven wat het kraakproces inhoudt en waarvoor het gebruikt wordt

Waar gaat het over in Hoofdstuk 5?

Fossiele brandstoffen bestaan voornamelijk uit koolstofverbindingen.

Koolstofverbindingen bevatten één of meerdere koolstofatomen.

Koolstofverbindingen worden ook wel organische verbindingen genoemd.

Geef de namen van de soorten fossiele brandstoffen die je kent.

Aardolie

• Meest voorkomende stoffen in aardolie zijn koolwaterstoffen
  
• Bestaan uit de elementen koolstof en waterstof
  
• Worden ook wel organische verbindingen genoemd
  

Destilleren is ......

weet je het nog?

1. een chemische reactie
2. een scheidingsmethode

Destilleren berust op verschil in .....

1. aanhechtingsvermogen
2. oplosbaarheid
3. kookpunt
4. dichtheid

Welke bindingen zullen worden verbroken bij destillatie van moleculaire stoffen?

weet je het nog?

1. atoombinding
2. metaalbinding
3. vanderWaalsbinding
4. ionbinding

Een mengsel van stoffen heeft ...

1. een kookpunt
2. een kooktraject

SHELL

In het volgende filmpje maak je kennis met het grootste aardolieconcern in Nederland

Gefractioneerde destillatie

microniveau:

hoe kleiner de moleculen, hoe zwakker de vdWaalsbinding,

hoe lager het kookpunt (dus hoe hoger in de kolom)

NOTEER & LEER

Een fractie die op een bepaalde hoogte uit de kolom komt, is

1. een mengsel met een kookpunt
2. een mengsel met een kooktraject
3. een zuivere stof met een kookpunt
4. een zuivere stof met een kooktraject

Gefractioneerde destillatie scheidt aardolie
in verschillende fracties op basis van verschil
in kookpunt. Welke uitspraak is juist voor de fractie die de kolom bovenin verlaat?

weet je het nog?

1. dit zijn kleine moleculen, want de temperatuur is bovenin laag
2. dit zijn grote moleculen, want de temperatuur is bovenin laag
3. dit zijn kleine moleculen, want de temperatuur is bovenin hoog
4. dit zijn grote moleculen, want de temperatuur is bovenin laag

Kraken

Na gefractioneerde destillatie blijft er onderin de destillatietoren een dikke, zware substantie over: long residu.

Zonde om weg te gooien!

Hoe maak je hier kleinere moleculen van?

Kraken van aardolie is

1. een chemische reactie
2. een scheidingsmethode

Welke type chemische reactie vindt plaats bij kraken?

1. een verbrandingsreactie
2. een vormingsreactie
3. een katalytische reactie
4. een ontledingsreactie

Welke binding wordt verbroken
bij kraken?

1. atoombinding
2. metaalbinding
3. vanderWaalsbinding
4. ionbinding

Wat is de belangrijkste reden om koolwaterstoffen te kraken?

1. Lange koolwaterstofketens geven meer uitstoot van koolstofdioxide.
2. De vraag naar kortere koolwaterstofketens is groter.
3. Kortere koolwaterstofketens zijn eenvoudiger te transporteren.
4. Lange koolwaterstofketens zijn moeilijk op te slaan.

Leerdoelencheck

5.1.1. Je kunt uitleggen wat fossiele brandstoffen zijn en hoe ze ontstaan

5.1.2. Je kunt uitleggen hoe de gefractioneerde destillatie van aardolie werkt

5.1.3. Je kunt beschrijven wat het kraakproces inhoudt en waarvoor het gebruikt wordt

Werkdoelen

H: 5.1: Opgaven 1, 3, 6, 7, 9

V: 5.1: Opgaven 2, 3, 5, 6, 7

Indien je meer wilt oefenen maak je online de opdrachten van 5.1

https://schooltv.nl/video/destilleren-van-ruwe-aardolie-hoe-worden-uit-aardolie-zoveel-verschillende-stoffen-gehaald/

https://www.youtube.com/watch?v=KRqZR4vv1hg