Tekststructuren en hun opbouw (1)

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Tekststructuren en hun opbouw (1)

Leerdoel

Aan het einde van de les kun je verschillende tekststructuren herkennen en begrijpen hoe ze zijn opgebouwd.

Wat weet je al over de structuur van teksten?

Inleiding

De meeste teksten hebben een inleiding, een middenstuk en een slot.

Probleem-oplossingsstructuur

Inleiding: probleem (+ gevolgen) 

Middenstuk: gevolgen, oorzaken, oplossingen 

Slot: de beste oplossing

Verklaringsstructuur

Inleiding: verschijnsel 

Middenstuk: kenmerken / voorbeelden, verklaring(en) / oorzaak/oorzaken / reden(en) 

Slot: samenvatting of conclusie

Verleden-heden(-toekomst)structuur

Inleiding: introductie onderwerp 

Middenstuk: situatie vroeger, situatie nu / ontwikkeling van vroeger naar nu 

Slot: conclusie of voorspelling over de situatie in de toekomst

Herkennen van tekststructuren

Meestal kun je de tekststructuur herkennen door de tekst globaal te lezen. Soms is intensief lezen nodig.

Samenvatting

De structuur van een tekst bestaat meestal uit een inleiding, een middenstuk en een slot. 

Er zijn verschillende tekststructuren, zoals 1) de probleem-oplossingsstructuur, 2) verklaringsstructuur en 3) verleden-heden(-toekomst)structuur.

Wat is globaal lezen?

De leerlingen voeren hier twee dingen in waarover ze meer zouden willen weten. Hiermee vergroot je niet alleen betrokkenheid, maar geef je hen ook meer eigenaarschap.

Bij wat voor tekstonderwerp zou je verleden-, heden- en toekomst-structuur kunnen toepassen.

De leerlingen voeren hier drie dingen in die ze in deze les hebben geleerd. Hiermee geven ze aan wat hun eigen leerrendement van deze les is.

Welke tekststructuren zijn er nog meer, denk je (zie evt. Lezen H2)?

De leerlingen geven hier (in vraagvorm) aan met welk onderdeel van de stof ze nog moeite. Voor de docent biedt dit niet alleen inzicht in de mate waarin de stof de leerlingen begrijpen/beheersen, maar ook een goed startpunt voor een volgende les.