3H_Duits_sterke werkwoorden Duits_a_e

• Duits
• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 2,3

Sterke werkwoorden

in de tegenwoordige tijd

Duits

Leerdoelen

Aan het einde van de les kun je:

1. Sterke werkwoorden met -a in de stam vervoegen in de tegenwoordige tijd.

2. Sterke werkwoorden met een 'lange' -e in de stam vervoegen in de tegenwoordige tijd.

3. Sterke werkwoorden met een 'korte' -e in de stam vervoegen in de tegenwoordige tijd.

Weet je nog...?

Zwakke werkwoorden

...zijn regelmatig (geen klinkerverandering in de verleden tijd)
... hebben een vaste stam
...hebben vaste uitgangen

Er bestaat ook een handig ezelsbruggetje voor. 

Ezelsbruggetje

Achter de stam van het werkwoord komen de uitgangen:

(FE)    E - ST - T - EN - T - EN

 

1/2 Anna .......... (kaufen) für ihre Mutter.

2/2 Hannes und Anton ..... (warten) vor der Schule auf den Bus.

In het Nederlands kennen we ook sterke werkwoorden:

Sterk worden deze werkwoorden door
een klinkerverandering
in de verleden tijd

En in het Duits?

Naast een klinkerverandering in de verleden tijd, hebben sterke werkwoorden in het Duits ook

een klinkerverandering
in de tegenwoordige tijd

Wat is er nu anders bij de sterke werkwoorden?

Sterke werkwoorden krijgen in sommige vormen

een klinkerverandering in de stam

Dan is er een klinkerverandering

a -> ä
au -> äu

korte e -> i 
lange e -> ie

1/3 Sterk of zwak?
geben-gab

1. sterk
2. zwak

2/3 Sterk of zwak?

lesen = lezen

1. sterk
2. zwak

3/3 Goed of fout?

1. er list
2. er liest

Tegenwoordige tijd

Voorbeeld: sterk ww met "a" in de stam

Is het werkwoord 'fahren' sterk?    

>  Ja, wij rijden / wij reden.

zwakke werkwoord	sterk met -a in stam
spielen	fahren
ich spiele	ich fahre
du spielst	du f ä hrst
er/sie/es spielt	er/sie/es f ä hrt
wir spielen	wir fahren
ihr spielt	ihr fahrt
sie / Sie spielen	sie / Sie fahren

een sterk werkwoord met aan -a in de stam krijgt bij du- en er/sie/es een Umlaut

Tegenwoordige tijd

Voorbeeld: sterk ww met een lange "e" in de stam

Is het werkwoord 'sehen' sterk?   

>  Ja, wij zien / wij zagen

zwak werkwoord	sterk met lange -e
spielen	sehen
ich spiele	ich sehe
du spielst	du s ie hst
er/sie/es spielt	er/sie/es s ie ht
wir spielen	wir sehen
ihr spielt	ihr seht
sie / Sie spielen	sie / Sie sehen

spreek je de -e lang uit?

Dan komt er bij du- en er/sie/es-vorm een -ie op de plek van de -e.

Tegenwoordige tijd

Voorbeeld: sterk ww met een korte "e" in de stam

Is het werkwoord 'helfen' sterk?  

>  Ja, wij helpen/ wij hielpen

zwak werkwoord	sterk met lange -e
spielen	helfen
ich spiele	ich helfe
du spielst	du h i lfst
er/sie/es spielt	er/sie/es h i lft
wir spielen	wir helfen
ihr spielt	ihr helft
sie / Sie spielen	sie / Sie helfen

spreek je de -e kortuit?

Dan komt er bij du- en er/sie/es-vorm een -i op de plek van de -e.

Probeer nu eens zelf
de juiste vorm
van het werkwoord te vinden

in de tegenwoordige tijd

1/3 Du ... (helfen) deiner Schwester mit den Hausaufgaben.

2/3 Er ... (rufen = roepen) seinen Vater um Hilfe.

3/3 Mutter ... (sehen = zien) die Show im Fernsehen.

Er zijn geen regels zonder uitzonderingen:

gehen, stehen ->  sterk, maar geen klinkerverandering

                                    (er geht, er steht)

nehmen, geben -> sterk, maar lange e wordt i

                                    (sie nimmt, du gibst)

stoßen -> = stoten, sterk in het D, geen a/e maar wel Umlaut
                                    (du stößt, er stößt)

1/2 Er ... (nehmen) einen Apfel aus dem Korb.

2/2 Du ... (stehen) hier genau im Weg, kannst du bitte zur Seite gehen?

Een voltooid deelwoord van een zwak werkwoord

ken je al en wordt meestal zo gevormd:
ge - stam - t

kochen (= koken) -> gekocht
kaufen (=kopen) -> gekauft

Voltooid deelwoord sterk werkwoord

Dit voltooid deelwoord wordt meestal zo gevormd:

ge - stam - en

laufen (= lopen) -> gelaufen
fahren (= rijden) -> gefahren

Wir sind schnell nach Hause ... (laufen), weil es regnete.

Extra opdrachten

Deze zijn niet tijdens de les besproken.

Du (sprechen)..................immer so leise.

1. sprichst
2. spricht
3. sprecht
4. sprechst

ik lees (lesen)

1. ich lese
2. ich liese

Hij rijdt (fahren)

1. er fahrt
2. er fährt

wij nemen (nehmen)

1. wir nehmen
2. wir nimmen

(schlafen) Bis wann ........... du?

Wat gebeurt er met sterke werkwoorden met een a in de stam?

Wat gebeurt er met sterke werkwoorden met een -e in de stam in het Duits in de tegenwoordige tijd?

Wanneer komt er een -i en wanneer -ie?

Volgende week: formatieve toets over de sterke werkwoorden

Je leert hiervoor de volgende categoriën uit het handboek:

1. de werkwoorden met een a; 
2. werkwoorden met -e in de stam naar i;
3. werkwoorden met -e in de stam naar ie;
4. en overige werkwoorden.

Hoe zou je de uitleg van vandaag willen beoordelen?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

An die Arbeit!

Kapitel 6 Lektion 1: 8 t/m 10  Kapitel 6 Lektion 2: 1t/m6

Deze oefeningen maak je online.

Bij vragen chat je in het chatvenster met je docente!

Ende