3.4 Christendom in Europa

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

3.4 Christendom in Europa

De verspreiding van het christendom in geheel Europa

Spullen dicht op tafel: boeken + aantekeningenschrift 

Examenvraagtraining

Wat: Je krijgt van mij een examenvraag

Waarom: Oefenen met bronnen / begrijpend lezen 

Hoe: Stil en voor jezelf

Tijd: 5 minuten

Uitkomst: Later deze les klassikaal bespreken

Klaar: Lees paragraaf 3.4 door

Leerdoel

Je kan aan het einde van de les uitleggen: 

• hoe het christendom werd verspreid in Europa
• wie daarin een belangrijke rol speelden 
• op wat voor manier zij dit deden en waarom

De verspreiding van het christendom

Terugblik vorige les

Wat was de kern van de vorige les over de islam?

Noem drie oorzaken voor de snelle verspreiding van de islam. Welke is denk jij de belangrijkste? Plaats een *

3.4 Christendom in Europa

De verspreiding van het christendom in geheel Europa

Byzantijnse rijk

Romeinse rijk christendom staatsgodsdienst

Keizer wil de hoogste macht --> lukt Justinianus (533) het Byzantijnse rijk

Hij benoemt de hoogste bisschop van de Oosters orthodoxe kerk (patriarch van Constantinopel)

 

Tweezwaardenleer

• Westen: geen keizer, paus belangrijke rol

• Volgens de paus is de wereld in twee machten verdeeld (de tweezwaardenleer)
  - de geestelijke macht (paus)
  - de wereldlijke macht (koningen/keizers)

• Uiteindelijk scheuring kerkstromingen
  - westen: Rooms-katholiek
  - oosten: Oosters-orthodox

Monniken

• woonden in kloosters
• gehoorzaam aan abt
• strikte regels
• wél bidden en werken, denk aan: missiewerk, ziekenverzorging en onderwijs
• belangrijke rol overschrijven en bewaren klassieke werken!

Verspreiding

Belangrijk moment: doop van Clovis (496) --> Frankische koningen hielpen het christendom vanaf dit moment te verspreiden

Waarom liet Clovis zich dopen?

• Geloofde hij écht?
• Of vooral politiek handig?

Vergelijk Constantijn?

Verspreiding

• Missionarissen wilden het geloof zonder geweld en dwang verspreiden onder de heidenen 
• Volken vaak bekeerd door geweld
• De bekering tot het christendom = kerstening
• 2 bekende missionarissen: Willibrord en Bonifatius

Samensmelting

De kerstening ging niet makkelijk Veel bleven in de eigen goden/gebruiken geloven. 

Om heidenen te bekeren sloot de kerk aan bij heidense gebruiken

• Opdracht: bedenk voorbeelden  (geen idee? boek blz 39)

Opdracht

Wat: bedenk voorbeelden van samensmelting tussen heidense en christelijke cultuur die wij nu nog kennen (denk bijv. aan feesten)

Hoe: samen: eerst uit je hoofd (geen idee? pak je boek!)

Tijd: 2 minuten

Uitkomst: bespreken we het kort gezamenlijk

Samensmelting

Om heidenen te bekeren sloot de kerk aan bij heidense gebruiken, 25 december was het feest van het licht.

Constantijn bepaalde ook dat zondag de rustdag moest worden ipv de zaterdag

Pasen wordt gevierd op de dag van het Germaanse lentefeest

Wodan

Sinterklaas

Heidense goden leefden voort in christelijke heiligen

Maria

Dit was de vrouw van Odin (symbool van opperste macht en wijsheid)

Maria verving vruchtbaarheidsgodinnen

Relikwieën ipv dierenhoofden

Doel: onheil afwenden of voorspoed brengen

Germaanse goden

Germaanse god Thingsus = Dinsdag

Germaanse god Wodan = Woensdag

Germaanse god Donar = Donderdag

Germaanse goden Freja = Vrijdag

Examenvraagtraining

Wat: Samen bespreken examenvraag

Waarom: Oefenen met begrijpend lezen en bronnen

Hoe: Klassikaal

Tijd: 10 minuten

Uitkomst: Papier neem ik mee om te analyseren

Vragen leesvaardigheid

• Lees goed! Ook de bijschriften
• Over wie gaat het?
• Rollo: wie is dat?
• Een Noorman. Over wie gaat het nog meer? 
• Aartsbisschop Franco.  Welke stand? 
• Geestelijkheid. Wat is de betekenis van het woord: belang?
  
• Voordeel. Wat is de betekenis van het woord: kroniek?
  
• Verslag. Wat is de betekenis van het woord: riten?
  
• Welke tijd zitten we? Wie heeft het geschreven? 

Antwoord examenvraag

• Welk belang heeft Rollo bij de doop?
• Rollo wil met de doop de christelijke bruiloft laten doorgaan / de prinses / Normandië krijgen
• Welk belang heeft de aartsbisschop bij de doop?
• De aartsbisschop kan met de doop de verspreiding van het christendom bevorderen (want samen met Rollo bekeren ook zijn volgelingen zich)
• Welke boodschap willen de schrijvers van de kroniek met dit verhaal uitdragen? 

• De boodschap die met dit verhaal wordt uitgedragen, is dat christelijk worden / je laten dopen voordelen heeft / dat het christendom/de Kerk zegeviert

Welk woord weg?

Wat: 4 woorden, een hoort er niet bij (niet per se 1 antw goed)

Waarom: Redeneren, discussiëren, beargumenteren, onderlinge samenhang (antwoorden zijn niet altijd eenduidig)

Hoe: in duo's, opschrijven op uitgedeelde blad

Tijd: 10-15 minuten

Uitkomst: Klassikaal kort bespreken

Klaar of moeilijker? Vraag 11-15 / bedenk twee redeneringen

Exit ticket

Noteer op je blaadje 

Hoe het christendom werd verspreid in Europa, wie daar een rol in speelden en hoe (lesdoel)

Dingen uit deze of een andere les waarover je nog meer wilt weten