3.4 Christendom in Europa

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Leerdoel

Je kan aan het einde van de les uitleggen hoe de verspreiding van het christendom in Europa verliep

Wat heb je ter voorbereiding op deze les gedaan?

Tweezwaardenleer

Volgens de paus is de wereld in twee machten verdeeld:

- de geestelijke macht (Paus)

- De wereldlijke macht

(Koningen en Keizer)

Kloosterlingen

• monniken en nonnen in  kloosters
• abt stond aan het hoofd
• strikte regels o.a. armoede, geen seks
• bidden, studeren, werken
• missiewerk / steunpunt zendelingen
• veel schenkingen (land/geld) > rijkdom
• zielen- en ziekenverzorging
• onderwijs
• beheren oude handschriften >
• filosofie en retorica

0

1. Monniken en nonnen leefden in kloosters.
2. de bisschop was het hoofd van het klooster.
3. De abt zorgde voor een strakke dagindeling van afwisselen bidden en werken.

1. alle antwoorden zijn juist
2. 1 is juist, 2 en 3 onjuist
3. alle antwoorden zijn onjuist
4. alleen 2 is onjuist

395 staatsgodsdienst Romeinse Rijk maar de Germaanse invasies maakten het lastig

Echt of politiek handig?

De Germanen werden heidenen genoemd omdat ze nog niet in de christelijke god geloofden

De bekering tot het christendom wordt ook wel kerstening genoemd

Willibrord was een Engelse missionaris die probeerde de Friezen tot het Christendom te bekeren. De Friezen zaten daar niet op te wachten.

Bonifatius was ook een Engelse missionaris die probeerde de Friezen te bekeren. Dit lukte niet: in 754 werd hij door Friezen in Dokkum vermoord.

Heel Europa christelijk

De kerstening van de Germanen ging nog niet zo makkelijk (Liudger)

Pas toen Karel de Grote met een leger de Germanen onderwierp accepteerden de stammen het Christendom

Samensmelting

De kerstening ging niet makkelijk. Veel bleven in de eigen goden/gebruiken geloven. 

Om heidenen te bekeren sloot de kerk aan bij heidense gebruiken =  syncretisme

25 december was het feest van het licht.

Samensmelting

Het lentefeest en feest voor de vruchtbaarheid werd Pasen

Wodan

Sint Nicolaas

En de dagen van de week 

Germaanse god Thingsus = Dinsdag

Germaanse god Wodan = Woensdag

Germaanse god Donar = Donderdag

Germaanse goden Freja = Vrijdag

Welke uitspra(a)k(en) is / zijn juist?

1. De Byzantijnse keizers wilden zowel wereldlijk als geestelijk leider zijn van hun rijk.
2. Monniken en nonnen zonderden zich af van de wereld of trokken rond om mensen te bekeren.
3. Volgens de tweezwaardenleer van de pausen leidde de keizer de kerk en de paus de staat.
4. Halverwege de tijd van Monniken en Ridders werden de verschillen tussen oost en west zo groot dat de kerk in tweeën scheurde.

Standplaatsgebondenheid --> inleven in historische personen.
De geestelijken hadden de macht over geestelijke zaken, de adel had de macht over wereldlijke zaken. Beredeneer wat in de Middeleeuwen het belangrijkst was en wie dus de hoogste macht had.

Welke uitspra(a)k(en) is / zijn juist?

1. Christelijke koningen leverden veel steun bij de kerstening van Europa
2. Door de bekering van Karel de Grote werd het Frankenrijk een christelijk rijk.
3. Missionarissen kwamen uit Constantinopel om de Balkan te kerstenen.
4. Missionarissen kwamen uit Engeland om Nederland en Duitsland te kerstenen.

Welke uitspra(a)k(en) is / zijn juist?

1. Missionarissen verboden het geloof in goden, dwergen, reuzen, elfen en geesten.
2. De samensmelting van christendom en heidendom begon al onder keizer Augustus.
3. De verspreiding van het christendom in Europa ging heel snel in de tijd van monniken en ridders.
4. Missionarissen besloten om aan te sluiten bij heidense gebruiken en geloven.

Zet de woorden op de juiste plaats.

Rond het jaar 500 begint een nieuwe periode in de geschiedenis: de …A…        In het zuiden van Europa waren toen al veel mensen bekeerd tot het …B….          

In de tijd van monniken en ridders van 500 tot …C….       stichtten monniken als Willibrord …D…     om van daaruit de mensen in West-Europa te bekeren.

Middeleeuwen

christendom

1000

kloosters

Sleep de zinnen naar het goede tijdvak.

Tijd van Grieken en Romeinen

Tijd van Monniken en Ridders

Ontstaan van christendom

Het hofstelsel

Kloosters in Noordwest Europa

Handel drijven

Gladiatorenspelen

Romanisering

Ontstaan Islam