Beeldspraak par. 21

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Beeldspraak

herhaling

Wat is beeldspraak ook alweer?

Beeldspraak is figuurlijk taalgebruik

beeldspraak is ook een stijlfiguur: hiermee maak je je taal mooier en interessanter

Wat heb je al gehad?

vergelijking, metafoor, personificatie en synesthesie

Geef een voorbeeld van een vergelijking.

Geef een voorbeeld van een metafoor.

Geef een voorbeeld van een personificatie

Geef een voorbeeld van een synesthesie

Nieuw: metonymie

(je kent het ook als metoniem of metonymia!) (zie blz. 86 e.v.)

Bij een metonymia worden twee dingen met elkaar vergeleken, die niet op elkaar lijken. Ze hebben een bepaalde relatie met elkaar.

Er zijn 9 veel voorkomende metonymieën:

1. Je bedoelt het geheel, maar noemt het deel: "Die snor deelt de ene na de andere bekeuring uit!"

Metonymie:

Deel in plaats van geheel.

'Hé krullenbol, is je moeder thuis?'

2. Je bedoelt het deel, maar noemt het geheel:"Nederland heeft gelukkig van Duitsland gewonnen!" 

Metonymie:

Geheel in plaats van deel

'Nederland verloor van Duitsland in 1974.'

3. Je bedoelt de mensen in de ruimte/plaats, maar noemt alleen de ruimte/plaats.

Metonymie:

Plaats/ruimte in plaats van de mensen (die er zijn)

'Heel Noordlaren loopt uit voor de eerste marathon op natuurijs.'

4. Je bedoelt iets abstracts (iets heel anders), maar noemt iets concreets.

Metonymie:

Het concrete in plaats van het abstracte
(Je noemt dus iets wat iedereen kent om heel duidelijk te maken wat je bedoelt.)

'Hij verdient een goede boterham met acteren.'

5. Je bedoelt de inhoud, maar noemt het voorwerp: "Zullen we een blikje kopen?"

Metonymie:

Voorwerp in plaats van inhoud

'Wie lust er nog een glaasje?'

6. Je bedoelt het voorwerp, maar noemt het materiaal: "Het vriest flink, dus ik heb mijn ijzers alvast maar tevoorschijn gehaald."

Metonymie:

Stof/materiaal in plaats van voorwerp. 

'De vampier werd gedood door het vlijmscherpe hout.'

7. Je bedoelt het meervoud, maar noemt het enkelvoud: "De vrouw gebruikt vaker make-up dan de man."

Metonymie:

enkelvoud in plaats van meervoud. 

'Tijdens de puberteit vindt er een ware revolutie plaats in het brein van het kind.'

8. Je bedoelt het voorwerp, maar noemt de maker: "Ik heb thuis een originele Herman Brood aan de muur hangen."

Metonymie:

producent in plaats van het product

'Zoek het op in de Van Dale.'

9. Je bedoelt iemand, maar noemt niet zijn naam. Je benoemt enkel een eigenschap. 

Metonymie:

eigenschap in plaats van persoon.

'Die kleine komt morgen ook nog naar onze wedstrijd kijken.'

10. Je noemt de aardrijkskundige naam in plaats van het product

Metonymie:

aardrijkskundige naam in plaats van het product

'We hebben net overheerlijke Edammer gegeten.'

Hij is zo sterk als een beer.
Welke vorm van beeldspraak is dit?

1. vergelijking
2. metafoor
3. personificatie
4. metonymia

'Die Rembrandt vind ik mooier dan die Van Gogh.'
Welke vorm van beeldspraak is dit?

1. vergelijking
2. metafoor
3. personificatie
4. metonymie

'Na regen komt zonneschijn.'
Welke vorm van beeldspraak is dit?

1. vergelijking
2. metafoor
3. personificatie
4. metonymie

'De wind huilt door de bomen.'
Welke vorm van beeldspraak is dit?

1. vergelijking
2. metafoor
3. personificatie
4. metonymie

'Geef mij nog eens een glas'.
Welke vorm van beeldspraak is dit?

1. vergelijking
2. metafoor
3. personificatie
4. metonymie

'Zij is net een nachtegaal.'
Welke vorm van beeldspraak is dit?

1. vergelijking
2. metafoor
3. personificatie
4. metonymie

'De laatste loodjes wegen het zwaarst.'
Welke vorm van beeldspraak is dit?

1. vergelijking
2. metafoor
3. personificatie
4. metonymie

'Het leven is als een doos bonbons.'
Welke vorm van beeldspraak is dit?

1. vergelijking
2. metafoor
3. personificatie
4. metonymie

'De toekomst lacht ons toe.'
Welke vorm van beeldspraak is dit?

1. vergelijking
2. metafoor
3. personificatie
4. metonymie