Verhaalvormen

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo, mavo, havo
• Leerjaar 2

Verhaalvormen

Doelen in deze les

• Je kent de volgende verhaalvormen:  jeugdliteratuur, adolescenten-literatuur, gedichten, kort verhaal, strip, dagboek, weblog, vlog, tv-serie, film, toneelstuk, cabaret
  
  
• Je kunt deze vormen herkennen
  
  
• Je kunt benoemen waarom je een bepaalde vorm wel of niet mooi vindt
  

Verhaalvormen

Er zijn 4 groepjes van verhaalvormen gemaakt. 

Begrijp je waarom ze in groepjes bij elkaar zijn gezet? 

Het aanbrengen van groepen geeft overzicht in de vormen. Loop ze langs.

Paars: doelgroep/leeftijd

Lichtgroen: dicht zichtbaar aan het uiterlijk

Geel: soorten dagboek

Donkergroen: uitgevoerd door spelers

Jeugdliteratuur

Jeugdliteratuur is bedoeld voor jongeren tot 16 jaar. De onderwerpen gaan over de wereld van jongeren, zoals over school, verliefheid en pesten. De verhalen zijn geschreven in 'jongerentaal'. 

Young adult 

Adolescentenliteratuur (Young Adult) is bedoeld voor jongeren vanaf 16 jaar. De onderwerpen gaan over  onderwerpen die deze leeftijdsgroep aanspreken. De verhalen zijn geschreven in hun 'taal'.

Gedichten

• op de bladzijde is veel wit;
• de regels zijn niet volgeschreven;
• soms rijmen gedichten, soms niet;
• een gedicht kan kort of lang zijn;
• soms vertelt een gedicht een verhaal, meestal gaat het over gevoelens en gedachten;
• in een gedicht wordt taal soms anders gebruikt, moeilijke woorden of zinnen laten je nadenken over de betekenis van het gedicht. 

Kort verhaal

    

Een kort verhaal gaat meestal over één persoon die iets beleeft. 

Als lezer weten we dat er gebeurtenissen waren die eerder of later of tegelijkertijd gebeurden waarover we niets in dit korte verhaal lezen. 

Strips

In strips wordt een verhaal verteld door middel van tekeningen. De tekst staat in tekstbalonnen of in tekstkaders als er iets gezegd wordt of een uitleg over de gebeurtenissen wordt gegeven.

Stripverhalen zijn er in veel soorten.

Humoristische of historische verhalen, detective-, avonturen-, liefdes- of sciencefictionverhalen.

 

Strips

Bij de meeste stripfiguren zegt het uiterlijk iets over het karakter. Als een figuur eruit ziet als een schurk, is hij een schurk. Een domkijkend figuur is een domoor.

In de meeste strips draait het om de gebeurtenissen. Het draait bijna nooit om de gedachten en gevoelens van de stripfiguren. 

Series

De meeste boeken en films zijn losse verhalen, maar er bestaan ook veel series: boekenseries en series op tv/Netflix.

Een serie op tv of Netflix bestaat vaak uit meerdere seizoenen, met een rode draad door de afleveringen heen, meestal met dezelfde hoofdrolspelers. 

Serie met losse verhalen

• Je kunt de afleveringen los van elkaar zien.

• Je hoeft de vorige delen niet eerst gezien te hebben om een nieuw deel te begrijpen.

Serie verbonden verhalen

• Afleveringen houden verband met  vorige afleveringen.
  

• Om het verhaal goed te kunnen volgen, moet je de delen (episoden) in een vaste volgorde bekijken.

Welke series met verbonden verhalen
ken je?

Genre

Zoals je weet zijn er verschillende verhaalsoorten, 

bijvoorbeeld: dierenverhaal, humoristisch verhaal, romantisch verhaal.

Genre

Films kun je ook indelen in genres

bijvoorbeeld: actiefilm, avonturenfilm, drama, fantasyfilm, gangsterfilm, horrorfilm, komedie, misdaadfilm, oorlogsfilm, romantische film, romantische komedie, sciencefiction,  thriller, western.

Opdracht 1: Filmgenres

Zoek op internet een filmfragment van een film die je leuk vindt.

Houd daarbij rekening met de volgende dingen:

  

• Je moet kunnen zeggen bij welk genre deze film hoort.
• Het fragment moet geschikt zijn om te tonen in de klas.

Plak hier de link naar de trailer en zet eronder tot welk genre het behoort.

Dagboek / weblog / vlog

In een dagboek of op een weblog of vlog vertel je wat je meemaakt, 

wat je weet over een bepaald onderwerp of wat je denkt of voelt.

Een dagboek is eigenlijk alleen bedoeld voor jezelf. Je schrijft hierin om bijvoorbeeld problemen van je af te zetten of om je gevoelens en gedachtes op een rijtje te zetten.

Weblog

Een weblog is een internetdagboek. Je schrijft dan niet alleen voor jezelf, maar juist voor een ander.

 vlog

Een vlog maak je voor je volgers. 

Het grote verschil met een dagboek en 

wegblog is, dat je op een vlog spreekt in plaats van schrijft. 

Met videobeelden laat je zien wat je meemaakt of deel je je kennis met je volgers.

Opdracht 2: Zoek op internet een voorbeeld van een dagboek, een weblog en een vlog.
Kopieer en plak hier de links.

Toneelstuk

Een toneelstuk bestaat meestal uit een gesprek (dialoog) tussen verschillende personages. 

Dit gesprek is bedoeld als theater, het wordt voor een publiek opgevoerd door acteurs/toneelspelers. 

De acteurs spelen allemaal een eigen rol en alle rollen bij elkaar vormen samen een voorstelling.

Cabaret

Cabaret is een vorm van vermaak, het is bedoeld om mensen aan het lachen te maken. 

Vaak zit er in een cabaretvoorstelling ook zang en dans. Iemand die aan cabaret doet noemt je een cabaretier (man) of cabaretière (vrouw). 

Cabaret wordt meestal opgevoerd in theaters.

Bron: YouTube

Robert Brouwer: angst

Rotterdam, 2014, de voorstelling Bijt.

Cabaret voor jongeren (VO)

Opdracht 3: Welke besproken vorm spreekt je het minst aan?
Noem de vorm en geef twee redenen.

Vormen

jeugdliteratuur / adolescentenliteratuur, gedichten, kort verhaal, strip, tv-serie, film, dagboek, toneelstuk, cabaret

Opdracht 4: Wat vind jij wél mooi?

• Kijk nogmaals naar de verhaalvormen: jeugdliteratuur, adolescentenliteratuur, gedichten, kort verhaal, strip, tv-serie, film, dagboek, toneelstuk, cabaret.
  
  

• Van de vorm die jij mooi vindt, zoek je een voorbeeld dat jou aanspreekt. Je maakt hiervan een collage op papier of digitaal.
  
  

• Je presenteert je collage aan de klas en legt dan met behulp van argumenten uit waarom deze vorm en dit voorbeeld je zo aanspreekt.

De docent overlegt met de leerlingen waar en wanneer de presentaties plaatsvinden.

Heb je de doelen bereikt?

• Ken je de volgende vormen: jeugdliteratuur adolescentenliteratuur, gedichten, kort verhaal, strip, tv-serie, film, dagboek, toneelstuk, cabaret?
  
  
• Kun je deze vormen herkennen?
  
  
• Kun je benoemen waarom je een bepaalde vorm wel of niet mooi vindt?
  

Verhaalvormen