3.1 Wat zijn de kosten?

• Economie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Welkom, wat fijn dat jullie er zijn!

Bij binnenkomst
Stap 1: Jas uit op de gang & mobiel in de telefoontas bij het juiste           

             nummer.
Stap 2: Eten/drinken weg & kauwgom/lolly uit.

Stap 3: Open je boek op blz. 96 en open je schrift voor een opdracht.

Dit gaan we doen deze les

1. Uitleg paragraaf 3.1 deel 1
2. Zelfstandig werken aan huiswerk

Leerdoelen 3.1 - deel 1

𑿱 Je kunt de productiefactoren noemen waarmee bedrijven waarde 

    toevoegen en de beloning die erbij hoort.

  

𑿱 Je kent de kenmerken van vaste en variabele kosten en kunt daar 

    berekeningen mee maken.

𑿱 Je kunt de kostprijs per product berekenen.

Wie kent de vier
productiefactoren nog?

Wat maakt het meer

waard?

Toegevoegde waarde = extra waarde die ontstaat doordat een bedrijf een product bewerkt.

Om te produceren gebruik je productiefactoren.

Degene die een productiefactor levert, ontvangt daarvoor een beloning.

Stap 1: Maak opgave 1 t/m 4 op blz. 74-75 

Stap 2: Maken 3.1 op blz. 90 

Stap 3: Maken 3.1 op blz. 92

Kapitaal: Huur en rente
Voor kapitaal is de beloning huur (bij een gebouw) of rente als er geld is geleend om bijvoorbeeld machines te kopen.

Arbeid: Salaris / Loon

Als jij gaat werken, bied jij de productiefactor arbeid aan. Je wordt daarvoor beloond met loon (salaris).

Natuur: Pacht

Voor natuur is de beloning pacht. Dat is een beloning in geld voor het beschikbaar stellen van een stuk grond.

Ondernemerschap: Winst

Als ondernemer word je beloond met winst.

Beloning voor productiefactor:

Kosten bij produceren

Twee soorten kosten die een bedrijf maakt tijdens de productie:

1. Vaste kosten = veranderen niet als je meer of minder gaat produceren.                    Voorbeeld: huur van een gebouw.
2. Variabele kosten = veranderen wel als je meer of minder gaat produceren.            Voorbeeld: kosten van grondstoffen.

Investeren    = geld besteden aan productiemiddelen, zoals kapitaalgoederen (bestelauto, 

                         machines).

Afschrijving  = jaarlijkse waardevermindering van kapitaalgoederen

Stap 1: Maak opgave 5 t/m 7 op blz. 75-76 

Stap 2: Maken 3.1 op blz. 90 

Stap 3: Maken 3.1 op blz. 92

Machines worden minder waard

De afschrijving is de jaarlijkse waardevermindering 

van je kapitaalgoederen.

  

Bedrijven investeren geregeld in nieuwe kapitaalgoederen, zoals machines en bedrijfsauto’s. Bedrijven vervangen om de paar jaar hun kapitaalgoederen.

De aanschafkosten van bijvoorbeeld een machine 

worden verdeeld over de gebruiksduur. De oude 

machine levert bij inruil nog een bedrag op, 

de restwaarde.

Aantekening 3.1

Afschrijvingskosten per jaar berekenen:

Stap 1:  Gegevens opschrijven

Stap 2: (Aanschafprijs - restwaarde) : aantal 

               gebruiksjaren

De kosten van één

product

Kostprijs per product = gemiddelde kosten voor het maken van één product.

Voor een productiebedrijf geldt: 

verkoopprijs = kostprijs per product + winstopslag

Voorbeeld: Een fabriek produceert 25.000  stuks. De vaste kosten zijn €10 miljoen en de variabele kosten zijn €8 miljoen. Wat is de kostprijs per product?

Stap 1: Maak opgave 8 op blz. 76 

Stap 2: Maken 3.1 op blz. 90 

Stap 3: Maken 3.1 op blz. 92

Berekening:

Stap 1: berekenen van totale kosten = vaste kosten + variabele kosten

Stap 2: totale kosten : aantal producten

Uitwerking

Stap 1: 10 miljoen + 8 miljoen = 18 miljoen

Stap 2: 18 miljoen : 25.000 = €720 is de kostprijs per product.

Zelfstandig werken

Stap 1: Maak opgave 1 t/m 6 & 8 op blz. 74-76

Stap 2: Maken 3.1 op blz. 90

Stap 3: Maken 3.1 op blz. 92

Herhalen leerdoelen 3.1 - deel 1

𑿱 Je kunt de productiefactoren noemen waarmee bedrijven waarde

    toevoegen en de beloning die erbij hoort.

𑿱 Je kent de kenmerken van vaste en variabele kosten en kunt daar

    berekeningen mee maken.

Welkom, wat fijn dat jullie er zijn!

Bij binnenkomst
Stap 1: Jas uit op de gang & mobiel in de telefoontas bij het juiste           

             nummer.
Stap 2: Eten/drinken weg & kauwgom/lolly uit.

Stap 3: Open je boek op blz. 96 en open je schrift voor een opdracht.

Dit gaan we doen deze les

1. Herhalen 3.1 deel 1
2. Uitleg paragraaf 3.1 deel 2
3. Zelfstandig werken aan huiswerk

Herhalen leerdoelen 3.1 - deel 1

𑿱 Je kunt de productiefactoren noemen waarmee bedrijven waarde

    toevoegen en de beloning die erbij hoort.

𑿱 Je kent de kenmerken van vaste en variabele kosten en kunt daar

    berekeningen mee maken.

Leerdoelen 3.1 - deel 2

𑿱 Je kunt de kostprijs per product berekenen.

  

𑿱 Je kunt de verkoop- en consumentenprijs berekenen 

    en terugrekenen naar de prijs exclusief btw.

De kosten van één

product

Kostprijs per product = gemiddelde kosten voor het maken van één product.

Voor een productiebedrijf geldt: 

verkoopprijs = kostprijs per product + winstopslag

Voorbeeld: Een fabriek produceert 25.000  stuks. De vaste kosten zijn €10 miljoen en de variabele kosten zijn €8 miljoen. Wat is de kostprijs per product?

Stap 1: Maak opgave 8 op blz. 76 

Stap 2: Maken 3.1 op blz. 90 

Stap 3: Maken 3.1 op blz. 92

Berekening:

Stap 1: berekenen van totale kosten = vaste kosten + variabele kosten

Stap 2: totale kosten : aantal producten

Uitwerking

Stap 1: 10 miljoen + 8 miljoen = 18 miljoen

Stap 2: 18 miljoen : 25.000 = €720 is de kostprijs per product.

Wat betaalt de

consument?

Verkoopprijs = inkoopprijs + brutowinstopslag (prijs die de verkoper ontvangt)

Brutowinstopslag (brutowinstmarge) bestaat uit kosten en winst voor de detaillist.

Consumentenprijs = verkoopprijs + 9% of 21% btw (prijs die de koper in de winkel betaalt)

Voorbeeld:

Inkoopprijs tv is € 528, brutowinstopslag is 25%, btw is 21%.

Bereken de verkoopprijs en consumentenprijs.

Stap 1: Maak opgave 9 & 10 op blz. 77 

Stap 2: Maken 3.1 op blz. 90 

Stap 3: Maken 3.1 op blz. 92

Uitwerking

Brutowinstopslag=

25% van €528 = €132

Verkoopprijs = €528 + €132 = €660

Btw = 

21% van €660 = €138,60

Consumentenprijs = €660 + €138,60 = €798,60

Zelfstandig werken

Stap 1: Maak opgave 9 & 10 op blz. 77

Stap 2: Maak opgave 4,6, 7 t/m 10 op blz. 96-97

Stap 3: Maken 3.1 op blz. 90

Stap 4: Maken 3.1 op blz. 92

Wat betaalt de

consument?

Kostprijs per product = gemiddelde kosten voor het maken van één product.

Verkoopprijs = inkoopprijs + brutowinstopslag (prijs die de verkoper ontvangt)

Consumentenprijs = verkoopprijs + 9% of 21% btw (prijs die de koper in de winkel betaalt)

Stap 1: Maken opgave 5, 7 & 9 blz. 96

Stap 2: Maak opgave 8 t/m 10 op blz. 76-77 

Stap 3: Maken 3.1 op blz. 90 & 92

Berekening:

Stap 1: berekenen van totale kosten = vaste kosten + variabele kosten

Stap 2: totale kosten : aantal producten