1.7 Ontkieming, groei en ontwikkeling

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo
• Leerjaar 4

Geslachtelijke of ongeslachtelijke voorplanting?

Tekst

Wat doet deze vogel?

Hoe helpt dit gedrag de plant?

Insectenbloem of windbloem

1.7 Ontkieming, groei en ontwikkeling

Leerdoelen:

• Je kunt de ontwikkeling van een zaad en de verdere groei en ontwikkeling van de kiemplant beschrijven.
• Je kunt de factoren die van invloed zijn op de ontkieming benoemen.
• Je kunt van een eenjarige, tweejarige en meerjarige planten de kenmerken noemen en voorbeelden geven.

0

Zaadje

• zaadhuid
• zaadlobben
• kiempje (worteltje, stengeltje en 2 blaadjes)

buitenkant: poortje - om water op te nemen

Ontkieming

Ontkieming is afhankelijk van gunstige temperatuur en de aanwezigheid van water en zuurstof.

Ontkieming

• bruine boon neemt water op.
• zaadlobben zwellen en zaadhuid scheurt
• zetmeel in de zaadlobben wordt omgezet in glucose.
• glucose is brandstof en eiwitten zijn de bouwstof voor het kiemplantje.
• voor de verbranding is zuurstof nodig.
• worteltje groeit uit, vormt wortelharen en neemt water en mineralen op uit de bodem.
• stengeltje groeit uit met twee blaadjes - fotosynthese.
• zaadlobben vallen eraf (is niet meer nodig als reservevoedsel).

Wat is het nut van de twee zaadlobben tijdens de groei van de kiemplant?

1. deze dienen als reservevoedsel
2. deze beschermen de bruine boon tegen uitdroging
3. deze worden gebruikt voor fotosynthese
4. deze vormen het nieuwe zaad

Levencyclus bruine boon. We starten met de buine boon (het zaad).

Zet de zinnen op de juiste volgorde, noem alleen het getal.

1. Worteltje groeit en vormt zijwortels, ook komt het stengeltje naar buiten.
2. De zaden zitten in vruchten. Deze vruchten knappen open en komen op de grond.
3. In de bloemen ontwikkelen zich zaden.
4. De kiemplant groeit met behulp van reservevoedsel uit de zaadlobben.
5. Het worteltje komt naar buiten.
6. De kiemplant krijgt meer bladeren en de zaadlobben vallen eraf.
7. De bruine boon zwelt op en de zaadhuid breekt open.
8. Bruine boon neemt water op via het poortje.
9. Aan de plant komen bloemen.
10. De kiemplant is een volwassen plant geworden.

Levencyclus bruine boon. We starten met de buine boon (het zaad).

8 - 7 - 5 - 1 - 4 - 6 - 10 - 9 - 3 - 2

8.   Bruine boon neemt water op via het poortje.

7.   De bruine boon zwelt op en de zaadhuid breekt open.

5.   Het worteltje komt naar buiten.

1.   Worteltje groeit en vormt zijwortels, ook komt het stengeltje naar buiten.

4.  De kiemplant groeit met behulp van reservevoedsel uit de zaadlobben.

6.  De kiemplant krijgt meer bladeren en de zaadlobben vallen eraf.

10. De kiemplant is een volwassen plant geworden.

9.  Aan de plant komen bloemen.

3.  In de bloemen ontwikkelen zich zaden.

2.  De zaden zitten in vruchten. Deze vruchten knappen open en komen op de grond.

celdeling, plasmagroei, celstrekking

Groei door: 

• mitose (gewone celdeling).
• plasmagroei - door vorming nieuw cytoplasma.
• celstrekking - opname van veel water in de vacuolen.
• lengtegroei (celstrekking in worteluiteinden en toppen van planten).
• diktegroei (mitose, plasmagroei en celstrekking).

GROEI !

- overblijvende planten

- bovengrondse delen sterven af

- in t voorjaar loopt de plant weer uit.

Kruidachtige en houtachtige planten

Kruidachtige plant	Houtachtige plant
Stevig door turgor	Stevig door houtstof
Niet of nauwelijks diktegroei	WEL diktegroei
Alleen een stengel	Stam en takken
Bovengronds deel sterft in t najaar/winter af	Laat bladeren vallen in het najaar
Overwinteren ondergronds als wortel of zaad	Overwinteren bovengronds

HUISWERK

Bestudeer 1.7 en maak opdracht 66 en 71.   Kijk zelf na !!

Maak NU de diagnostische toets op pag 50 t/m 60 van je boek

Gebruik het antwoordblad van je werkboek op pag 69-70

Waar neem de zaad water op

eenjarig, tweejarig of meerjarig?