2KGT grammatica en spelling 4

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

2KGT grammatica en spelling 4

Programma

Welkom

Huiswerkcontrole

Terugblik vorige lessen

Spelling en grammatica 4 samenstellingen - koppelteken

Opdrachten samen maken

Zelfstandig werken

Werken aan fictiedossier/podcast

Afsluiting

Huiswerkcontrole

Opdracht 5, 6, 7, 9 en 10

Terugblik vorige lessen

Meervoudsvormen

Je weet hoe je zelfstandig naamwoorden op de juiste manier in het meervoud schrijft

Terugblik vorige lessen

Bijvoeglijk naamwoord

Je kent de verschillende vormen van het bijvoeglijk naamwoord en kan deze op de juiste manier spellen.

Terugblik vorige lessen

Samenstellingen

Je weet welke woorden een samenstelling worden en weet wanneer je een tussenletter bij de samenstellingen schrijft.

Spelling en grammatica 4

Samenstellingen - koppelteken

Wanneer gebruik je een koppelteken in een samenstelling?

Bij een klinkerbotsing

Wanneer klinkers botsen of samen een andere klank kunnen vormen, gebruik je een koppelteken

zee-eend

lente-ui

diploma-uitreiking

Gelijkwaardige combinaties

Bij gelijkwaardige combinaties, zoals bij combinaties in titels of beroepen

kaas-uienbrood

chef-kok

rood-wit-blauw vlag

minister-president

vaste woordgroep

Wanneer een aantal woorden samen één begrip vormen, zet je een koppelteken tussen deze woorden

huis-aan-huisblad

een-op-een

kant-en-klaarmaaltijd

Aardrijkskundige namen

Bij aardrijkskundige namen en samenstellingen die daarvan zijn afgeleid

Noord-Brabant

Nieuw-Zeelander

Latijns-Amerika

Afkortingen

Na afkortingen, letters en speciale tekens krijg je een koppelteken als deze een samenstelling vormen.

RKC-fan

65-plusser

10%-korting

Afkortingen

Uitzondering hiervan zijn afkortingen die je als één woord uitspreekt in plaats van losse letters.

havoleerling

HBO-student

voor- of achtervoegsels

Bij een voor-of achtervoegsel krijg je ook een koppelteken als de combinatie een samenstelling is.

ex-vrouw

drive-in

assistent-trainer

Met een hoofdletter

Bij samenstellingen waarbij het volgende deel van het woord begint met een hoofdletter, schrijf je ook een koppelteken

oud-Hollands

pro-Frans

Opdracht samen maken

1. Bekijk de onderstaande woorden. 

naapen/camerainstelling/miniemmer

a. Welke woorden worden hier samengenomen?

b. Wat maakt get lastig te lezen

c. Zet het koppelteken op de juiste plek

Zelfstandig werken

Maak opdracht 2 t/m 9

Zelfstandig en in stilte

Hierna opdrachten samen nakijken

Klaar? 

Werken aan fictiedossier

Werken aan podcast

Nakijken

2 a Drie van de volgende gevallen:

Gebruik een koppelteken:

- als klinkers ‘botsen’ (wanneer de klinkers samen ook een andere klank kunnen vormen);

- bij gelijkwaardige combinaties, zoals bij combinaties van titels en beroepen;

- tussen alle woorden van een vaste woordgroep (wanneer die samen één begrip vormen);

- bij aardrijkskundige namen en samenstellingen die daarvan afgeleid zijn;

- na afkortingen, letters en speciale tekens.

b Je gebruikt geen koppelteken bij afkortingen als je de afkorting uitspreekt als één woord in plaats

van losse letters.

Nakijken

3 a Dit woord zou je uitspreken als ‘skienstructeur’.

b Dit woord zou je uitspreken als ‘cafee-iegenaar’

 c Dit woord zou je uitspreken als ‘galaavond’.

Nakijken

4 a havo-examen

b -

 c e-mailadressen

 d Frans-Guyana

 e -

 f non-actief

 g ov-chipkaartsaldo

 h antiaanbaklaag

Nakijken

5 a bel-/sms-bundel

b EU-land

 c -

 d 5G-internet

 e -

 f -

 g -

Nakijken

6 a video-opname

b algemeen directeur

 c radio-uitzending

 d Centraal-Afrika

 e gameontwikkelaar

 f ledverlichting

 g arts-onderzoeker

 h rodewijnglazen

Nakijken

7 a astma-aanval

b tweepersoonsbed

 c openluchtzwembad

 d politie-uniform

 e veelgebruikte kleding

 f 3D-printen

 g Belgisch-Limburg

 h top-40-nummer

Nakijken

8 ‘Nieuw-Zeeland’ schrijf je met een koppelteken omdat het een samenstelling van aardrijkskundige

namen is.

Nakijken

9 a radioantenne

b ski-jas

 c zonne-energie

 d vitaminetekort

 e vanille-ijs

 f online aankopen

 g anti-Amerikaans

 h EHBO-diploma

Afsluiting

Opdrachten niet af? Huiswerk voor maandag

Werk zelfstandig aan het fictiedossier

Nog niet iedereen heeft de recensie ingeleverd!

Elke volgende les te laat = puntenaftrek (nu dus max. 7)