laatste les voor TW2

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Half jaar IM in vogelvlucht

Parlementaire democratie

Systeem om maatschappelijke problemen op te lossen

Systeemmodel van Easton: zo gaat het altijd

Wie zijn de poortwachters? 

Macht

Vier formele kenmerken van een democratie? Informele kenmerken?

Politieke partijen

Oplossing gebaseerd op ideologie

Politieke 'kleur' in 3 dimensies

Evenredige vertegenwoordiging

Elke stem telt

Welke politieke partijen zitten er momenteel in het kabinet?

Wat is het verschil tussen de coalitiepartijen en de oppositiepartijen?

Kabinet... (VVD-CDA-D66-CU)

...wordt gevormd op basis van de uitslag van de Tweede Kamer verkiezingen. 

....is uitvoerende macht, maar doet ook wetsvoorstellen

Volksvertegenwoordiging

Dagelijks bestuur

Gemeenteraad

Provinciale Staten

College van B&W

Gedeputeerde Staten

Regering

Staten Generaal

Parlement

Kabinet

Wie doet de wetsvoorstellen in de Europese Unie?

1. Europese Raad
2. Europese Parlement
3. Europese Commissie
4. Raad van Ministers

Vier functies van de media?

     Europese Unie

Waarom? Vrede en welvaart

Hoe werkt het (globaal): 4 instituties

Dilemma van soevereiniteit 

H2: Rechtsstaat

Kenmerken (=beginselen = minimum)

Is iedere staat met deze 4 kenmerken een rechtsstaat? 

Kenmerken rechtsstaat

De aanwezigheid van grondrechten.
Grondrechten zijn niet absoluut. Beperking hiervan is dus mogelijk

De machtenscheiding of Trias Politica.
De macht is verdeeld in drie verschillende machten die elkaar controleren. In Nederland is van volledige machtenscheiding echter geen sprake.

Het legaliteitsbeginsel.
1) de overheid moet zich aan de rechtsregels houden
2) je kunt alleen gestraft worden voor iets dat in de wet strafbaar gesteld is ten tijde van de overtreding

Onafhankelijke rechtspraak. Rechters worden voor het leven benoemt. Ze baseren hun uitspraak onder andere op de vier rechtsbronnen (zie volgende slide).

Wat is hét dilemma van de rechtsstaat?

Rechtvaardigheid

Doel van een 'systeem' zoals de rechtsstaat 

Maar wat is rechtvaardigheid? Daarover lopen de meningen uiteen. Vergelijk bijvoorbeeld Rawls met het utilitatarisme van Bentham...