3-havo week van 8.2.2021

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Grammatica H5

• Losstaande zinnen
• Verdwaling
• Dubbele ontkenning

Dubbele ontkenning

• Je gebruikt in een zin twee keer een ontkenning
  - en - = +
• Door een dubbele ontkenning wordt de uiting positief.

Voorbeelden

• Hij ontkende dat hij dat niet had gedaan.
• Wij hebben nooit geen problemen.
• Ik ben daar nooit niet geweest.

Verdwaling

Een zinsdeel staat op de verkeerde plaats, waardoor de zin een andere betekenis krijgt.

Voorbeelden

• Iedereen in de klas maakt altijd niet zijn huiswerk
  Juist: Niet iedereen in de klas maakt altijd zijn huiswerk.
• Bij school zag ik pratende brommers en kinderen.
  Juist: Bij school zag ik brommers en pratende kinderen.

Losstaande zin

Een bijzin (zin waarbij PV en OW meestal niet naast elkaar staan) mogen nooit als zelfstandige zin voorkomen: een bijzin hoort altijd bij een hoofdzin.

Voorbeelden

• Ik ga naar huis. Omdat ik ziek ben.
  Juist: Omdat ik ziek ben, ga ik naar huis. /Ik ga naar huis, omdat ik ziek ben.
• Laten we met de auto gaan. Zodat we thuis zijn als de finale begint.
  Juist: Laten we met de auto gaan, zodat we thuis zijn als de finale begint.

Welke van de onderstaande voorbeelden is een dubbele ontkenning?

1. Hij ontkende dat hij dat niet had gedaan.
2. Hij ontkende dat hij dat had gedaan.
3. Hij zei dat hij dat niet had gedaan.
4. Hij zei niet dat hij dat had gedaan.

Welke van de onderstaande zinnen bevat verdwaling?

1. Hij botste met hoge snelheid tegen het hek.
2. Met hoge snelheid botste hij tegen het hek.
3. Hij botste tegen het hek met hoge snelheid.
4. Hij kon fatsoenlijk fietsen.

Welke twee zinnen bevatten een losstaande zin?

1. Je hebt een speciale docent die je mentor is.
2. Je hebt een speciale docent. Die je mentor is.
3. Je hebt een speciale docent. Dat is je mentor.
4. Veel docenten snappen niks van ons. Wat erg jammer is.

Vage verwijzingen

• Je formuleert de zin zo, dat niet duidelijk is waar je naar verwijst.
  
  Voorbeelden
• Rebecca wilde graag haar moeder zien, omdat ze jarig was.
  Wie is 'ze'?
• Cursusleider: 'We gaan straks oefenen met Excel.'
  Wie is 'we'? 

Welk antwoord is juist?

1. Ik ben beter als zij.
2. Ik ben beter als haar.
3. Ik ben beter dan zij.
4. Ik ben beter dan haar.

Welk antwoord is juist?

1. Ik ben net zo knap als hij.
2. Ik ben net zo knap als hem.
3. Ik ben net zo knap dan hij.
4. Ik ben net zo knap dan hem.

Welke antwoorden zijn juist?

1. Ik heb een goede rede waarom ik te laat ben.
2. Ik heb een goede reden waarom ik te laat ben.
3. Het rationalisme hecht veel waarde aan de rede.
4. Ik hield een goede rede voor GMF.