Voortplanting en evolutie

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

Voortplanting en biotechnologie

Wat gaan we doen?

Nakijken  blz. 11 t/m 12 uit het opdrachten boekje

Uitleg nieuwe leerdoelen

Aan het werk

Leerdoelen

Je kunt:

- beschrijven wat geslachtelijke en ongeslachtelijke voortplanting zijn.

- omschrijven wat een mutatie is en hoe kanker ontstaat.

- methoden van prenataal onderzoek beschrijven en situaties noemen waarin het verstandig is om deze te gebruiken. 

- voorbeelden van toepassingen van biotechnologie noemen.

- kenmerken noemen van bacteriën, schimmels, planten en dieren.

Geslachtelijke voortplanting

Bij geslachtelijke voortplanting zijn altijd 2 geslachtscellen betrokken.  

Geslachtelijke voortplanting

Als je iets leest van:

bloem

zaad

vrucht

stuifmeelkorrel/eicel 

 dan is het geslachtelijke voortplanting

Geslachtelijke/ongeslachtelijke voortplanting bij planten

Planten kunnen zich geslachtelijk en ongeslachtelijk voortplanten.

Als je iets leest als:

bollen

knollen

uitloper

wortelstok   

enten

 ..... dan is het ongeslachtelijke voortplanting

Mutatie

Mutaties in lichaamscellen -> invloed op het organisme waarin de mutatie optreed. 

 

Mutatie in geslachtcellen -> mutaties worden doorgegeven aan nakomelingen. 

Mutant

Mutagene invloeden 

Wat zou er kunnen gebeuren wanneer kankercellen van een kankergezwel loslaten? Kijk goed wat je ziet.

Prenataal onderzoek

Prenataal onderzoek betekend onderzoek voor de geboorte.

Bij de onderzoeken kunnen ze kijken naar de groei maar ook naar erfelijke ziektes.

Prenataal onderzoek

• Echoscopie 
• NIPT
• Vlokkentest
• Vruchtwaterpunctie

Zoek op hoe het werkt!

Echoscopie

NIPT

Vlokkentest

Vruchtwaterpunctie

Vraag

Waarom zou iemand prenataal onderzoek ondergaan?

• Als iemand in de familie drager is, is een genetisch advies verstandig.
• Na meerdere miskramen is genetisch onderzoek ook verstandig.

Waarom zou iemand prenataal onderzoek NIET ondergaan?

• Als je niet wilt weten dat je zelf drager bent.

Biotechnologie

Biotechnologie is verzamelnaam voor technieken waarbij organismen worden gebruikt.

Klassieke biotechnologie

Moderne biotechnologie

Klassieke biotechnologie:

• gebruik van micro-organismen bij voedselbereiding

Biotechnologie

Moderne biotechnologie

Moderne biotechnologie

DNA-profiel 

• verwantschap familie
• forensisch onderzoek

Wie is de dader?

Celkenmerken

Het indelen van organismen gebeurt aan de hand van celkenmerken.

Ieder rijk heeft bepaalde celkenmerken wel of juist niet.

Celkenmerken

• Op basis van celkenmerken 

Zelf aan de slag

Maken blz. 13 t/m 16 uit het opdrachtenboekje