Les 1: Stomazorg

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

Stomazorg

Leerdoelen

Aan het eind van de les weet je:

• Welke soorten stoma's er zijn
  
• De indicatie van een stoma
• Welke problemen er zich kunnen voordoen

Vragen

• Ervaring met stomazorg?
• Welke ervaringen?
• Om welke reden hebben cliënten een stoma?
• Wat betekent stomazorg voor jou persoonlijk?

Wat betekent het woord stoma?

1. Gat
2. Opening
3. Open
4. darm

00:48

Wat is een colostoma

1. stoma van urine
2. stoma van dunne darm
3. stoma van de dikke darm
4. stoma van de anus

01:02

Met een stoma kun je

1. nog via de natuurlijke weg ontlasting krijgen
2. nooit meer via de natuurlijke weg ontlasting krijgen

01:16

Hoe heet het zakje dat op de huid wordt geplakt

00:53

Wat is de reden van een ileostoma
meerdere antwoorden zijn goed

1. ontstoken dikke darm
2. maagklachten
3. Kanker
4. niet goed kunnen plassen

Waarom krijgt/heeft een client een stoma

Indicaties darmstoma

• Ter bescherming van een lager geleden naad
• Om een ziekteproces uit te schakelen
• Is enige 'uitgang'  

Maligne indicaties voor aanleggen van een stoma

• Darmkanker
• Blaas carcinomen
• Gynaecologische tumoren

Benigne indicaties voor het aanleggen van stoma

• Crohn
• Colitis ulcerosa
• Endometriose
• Incontinentie
• Trauma
• Decubitus

Indicaties urine stoma

• Blaaskanker
• Incontinentie van urine
• Chronische blaasontsteking

Enkelloops stoma

• Eindstandig stoma
  
• De enige "uitgang"
• Overige darm kan blijven zitten of operatief worden weggehaald
  

Dubbelloops stoma

• 2 stoma "uitgangen" naast elkaar
• Vaak na operatie om darm rust te geven
• Mogelijkheid tot spoelen van de darm

Urostoma

Stoma voor urine

Zakje EERST legen voor wissel

Stoma materialen 

• Geen invloed op wanneer ontlasting/ lucht komt
• Filter zorgt dat lucht geurloos uit het zakje kan
• Veel fabrikanten

Eendelig

• Vlak
• Flexibel
• Het kan meerdere keren per dag verwisseld worden. 
• Keuze voor open of dichte zakjes

Tweedelig

• De losse huidplak kan 3 dagen blijven zitten
• Plak of klik systeem
• Keuze uit open en dichte zakjes
  

Complicaties stoma

• Parastomale hernia
• Bloeding
• Kleurverandering
• Hypergranulatie
• Wratjes/ zweertjes
• Huidproblemen van de stoma
• Prolaps van de stoma
• Stoma wordt te nauw
• Er ontstaat een fistel
• Necrose van de stoma

Tekst

hernia

Prolaps

necrose stoma

verzonken stoma

mooi stoma

stoma huidplooi

Wat zijn de consequenties van stoma voor het dagelijks leven

Factoren die invloed hebben op ontstaan van stoma complicaties

• Huidconditie
• Algehele malaise
• Voedingstoestand
• Chronische ziektes 
• Medicatie
• Radiotherapie
• Postuur van de cliënt
• Kleding

Anamnese

• Welke stoma heeft de cliënt?
• Hoe is de consistentie/ hoeveelheid output?
• Wanneer treedt er lekkage op?
• Welk stomamateriaal gebruikt de cliënt?
• Hoe en hoe vaak wordt de stoma verzorgd?

Consequenties van stoma voor het dagelijks leven

• Voeding
• Medicatie
• Kleding
• Werk
• Vakantie/ sport/ hobby
• Intimiteit/ relatie/ seksualiteit
• Betekenis voor het psychosociaal functioneren 
• Tijdelijk/ definitief? 
• Betekenis van ziekte en stoma

Schone plak resten mogen blijven zitten op de huid

1. Ja
2. Nee

Je knipt de huidplaat op maat door binnen de penstreep te knippen.

1. Ja
2. Nee

Op ontvelde huid kan je geen huidplaat plakken

1. Waar
2. Niet waar

Op een rode geïrriteerde huid, zet je je barrière creme in ter bevordering van genezing.

1. Ja
2. Nee

Cliënten met ileostoma hebben meer kans op uitdroging

1. Ja
2. Nee

Een huidplaat moet strak tegen de stoma aanliggen

1. Ja
2. Nee

Wat is dit?

Leerdoelen

Aan het eind van de les weet je:

• Welke soorten stoma's er zijn
  
• De indicatie van een stoma
• Welke complicaties er zich kunnen voordoen

En verder...

Voor vanmiddag (praktijkles)

Lees het protocol op Vilans vast door (Huidplaat en stomazakje verwisselen)

Volgende week...

Anatomie Spijsvertering

OPDRACHT:

Bedenk vragen voor volgende week rondom stomazorg.

Ileostoma

Stoma van de dunne darm

(water)dunne ontlasting

EERST zakje legen voor verzorging

Verzorging het beste in de ochtend voor het ontbijt

Materiaal voor verzorging

Welke materialen kwamen in het filmpje terug?

Colostoma

Stoma van de dikke darm

Brijig tot vaste ontlasting

Zakje wisselen zonder legen

Verzorgingsmoment kan wisselen