Rampen in de Middeleeuwen: Hongersnood

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo b, k, t
• Leerjaar 1

Blok 3 Rampen in de Middeleeuwen

Deelvraag:

Wat waren de oorzaken en gevolgen van rampen in de Middeleeuwen? 

wat weet je nog van de romeinen?

Wat weet jij al van de
Middeleeuwen?

lezen

tekstboek blz. 86

"Hongersnood"

Hongersnood

landbouw 900 n. chr.

Tijd van de monniken en ridders

• Einde van het Romeinse Rijk: veel oorlog weinig handel
• Boeren verbouwen wat ze zelf nodig hebben: geen specialistie, opbrengst is laag
• Boeren moeten een deel van hun oogst afstaan aan hun heer

Gevolg er komen veel hongersnoden

tijd van . . . 

Tijd van Grieken en Romeinen

(500 v. Chr. - 500 n. Chr.)

Tijd van Monniken en Ridders

(500-1000)

(Vroege Middeleeuwen)

Tijd van Steden en Staten

(1000-1500)

(Late Middeleeuwen)

1492: Columbus 'ontdekt' Amerika

(Einde van de Middeleeuwen)

⚓️

476: Val van het West-Romeinse Rijk

(Begin van de Middeleeuwen)

🔥

Tijd van Ontdekkers en Hervormers

(1500-1600)

Tijd van Regenten en Vorsten

(1600-1700)

Tijd van Pruiken en Revoluties

(1700-1800)

900: Vikingen gaan met hun schepen vanuit Scandinavie op rooftocht.

De Tijd van Monniken en Ridders is:

1. van 500-1000
2. van 1000-1500
3. hetzelfde als de Vroege Middeleeuwen
4. hetzelfde als de Late Middeleeuwen

Samenleving

• Na de val van het Romeinse Rijk werd het onveilig in Europa
• Er was geen sterk leger meer en wegen werden niet langer onderhouden
• De handel kwam 'stil' te liggen en dorpen werden zelfvoorzienend

De samenleving was verdeeld in drie standen:

1.  Geestelijken (bidden tot God)
2.  Edelen (beschermen, spreken recht, heffen belasting)
   
3.  Boeren (werken = herendiensten)
   

Drie groepen

• De maatschappij bestond uit drie standen: geestelijken, edelen en boeren.
  
  
• Geestelijken: zorgen dat je in de hemel komt 
  
• Edelen: zorgen dat je  veilig bent
• Boeren: zorgen dat je te eten hebt

Geestelijken

Edelen

Boeren

geestelijken

edelen

boeren

Waarom werd er bijna niet meer gehandeld na de val van het Romeinse Rijk?

1. Mensen wilden liever weer aan ruilhandel doen.
2. Er was geen sterk leger meer om te zorgen voor de veiligheid in het land.
3. De wegen werden niet meer onderhouden
4. Er waren minder opbrengsten dus dan kan je ze ook niet verkopen. .

Waardoor ontstonden er hongersnoden in de Middeleeuwen

1. Er waren te weinig boeren
2. Er was veel droogte in de Middeleeuwen
3. boeren verbouwden alleen wat ze zelf nodig hadden
4. Boeren moesten een deel van hun oogst aan hun heer geven

Uit welke drie standen bestond de middeleeuwse standensamenleving?

1. Boeren, ridders en horigen
2. Geestelijken, boeren en ambachtslieden
3. Edelen, boeren en horigen
4. Boeren (horigen), geestelijken en edelen.

Samengevat 

• Na de val van het Romeinse Rijk werd onveilig in Europa, de handel kwam stil te liggen.
• Boeren zochten bescherming tegen bendes en woonden in de buurt van de heer en het kasteel. Ze deden hiervoor herendiensten en betaalden belasting. 
• Europa kenden meerdere rijken. De koning/Leenheer kon zo'n groot land niet besturen/beschermen en 'leende' zijn land uit en liet het besturen door vazallen/leenmannen. In ruil voor trouw. 

Hoe noemen we de klusjes die de horigen moesten doen voor de landheer?

1. slavenarbeid
2. pacht
3. rotklusjes
4. herendiensten

Nu zelf aan het werk 

leer begrippen blok 1 en 3

lees TB blz. 86 "Hongersnood"

maak blz. 32 t/m 34 opdr. 2,3,4,6,7