Leenwoorden Blok 3

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo lwoo, b, k
• Leerjaar 3

Leenwoorden

Wat gaan we vandaag doen?

Wat zijn leenwoorden? 

Uit welke talen komen onze leenwoorden?

Leenwoorden

In de straattaal zien we veel nieuwe woorden, maar ook veel woorden die we uit andere talen halen. We noemen die woorden leenwoorden.

Ook in onze standaardtaal gebruiken we leenwoorden.

Is dit nieuw? 

Is dit typisch Nederlands?

0

Welke woorden uit het
Engels gebruiken wij?

Uit welke talen hebben wij
veel woorden geleend?

Engelse leenwoorden

Franse leenwoorden

Wat is een leenwoord?

1. Een woord dat uit een vreemde taal is overgenomen.
2. Een woord met een bijzondere betekenis.
3. Een woord waarvan de betekenis vergeten is.

Leenwoorden

• Engelse leenwoorden
• Franse leenwoorden
•  Latijnse leenwoorden
•  Duitse leenwoorden

Engelse leenwoorden

Bron uitleg.

Engelse leenwoorden

Bijvoorbeeld: 

Online

 Poncho 

Penalty

Stand-by 

Lay-out

Franse leenwoorden

Bron uitleg.

Franse leenwoorden

Bron uitleg.

Leenwoorden 

We gebruiken veel woorden die oorspronkelijk uit het Latijn komen. Deze woorden hebben een afwijkende meervoudsvorm.

Voorbeeld:

-> museum - musea /   centrum - centra / datum - data

-> technicus - technici, medicus - medici, politicus - politici

Leenwoorden (I)

We gebruiken in het Nederlands veel woorden die oorspronkelijk uit het Latijn komen. Deze woorden hebben een afwijkende meervoudsvorm.
Voorbeeld:

museum - musea
centrum - centra
datum - data

Ken je Duitse leenwoorden?

• ...
• einzelgänger 
• überhaupt 
• bühne 

Een Duits leenwoord...

Trema

In leenwoorden gebruiken we soms ook een trema: fröbelen, überhaupt, patiënt. In Duitse leenwoorden noemen we het trema ‘umlaut’.

Een Duits leenwoord...

ENGELSE LEENWOORDEN

GEEN

ENGELSE LEENWOORDEN

Wat is een leenwoord?

1. knop
2. tissue
3. piano
4. raam

Komen de leenwoorden uit het Engels of uit het Frans?

FRANS

ENGELS

DUITS

maillot

première

lipstick

sandwich

mayonaise

controle

schnitzel

bockbier

abseilen

dagboek op internet

electronische post

kletsen op internet

op internet zetten

persoonlijke vrijheid

persoonsbeschrijving

blog

chatten

e-mail

posten

privacy

profiel

De leerlingen zetten de leenwoorden bij de juiste omschrijvingen.

Bron: ‘Lees mee >> NT2’ - F. van der Maden en D. Pijpker (Diataal & Edutekst 2016), p 141.

Bron afbeelding.

Wat is de oorsprong van het leenwoord?

Duits

Frans

Engels

Arabisch

Überhaupt

Medaille

Deleten

Suiker

Suiker = afkomstig van het Arabische sukkar, dat weer is afgeleid van het Sanskriet śarkarā. De kruisvaarders waren in de twaalfde eeuw de eerste Europeanen die suiker meenamen uit het Midden-Oosten. Via Italiaanse havens kwam het woord in bijvoorbeeld het Italiaans terecht als zuccaro, in het Nederlands kennen we het zoete product als suiker.

Engelse leenwoorden

Franse leenwoorden

cliché

airbags

stopwatch

bureau

cadeau

finish

Frans leenwoord

Geen Frans leenwoord

diner

privacy

e-mail

confetti

croissant

chique

trottoir

bouillon

sale

paella

Welke leenwoorden komen uit het Engels? Ga maar slepen.

ENGELSE LEENWOORDEN

Uit welke taal zijn de onderstaande leenwoorden afkomstig?

Arabisch

Duits

Frans

Engels

Latijn

matras, koffie, caravan

föhn, ober, sowieso

chauffeur, horloge, ambulance

flat, team, baby

museum, agenda,

datum

Hoe zit dat met het Arabisch?

0

Wat is een Arabisch leenwoord dat in het Nederlands wordt gebruikt?

1. Boek
2. Fiets
3. Suiker
4. Auto

0

Waarom spreken jongeren straattaal?

• Het is een codetaal     
• Het zorgt voor verbondenheid,                                                       maar kan ook mensen uitsluiten
• Je toont bij welke groep je sociaal en geografisch hoort 
  
• Leuke manier om met taal te spelen-> straattaal kent geen regels -> heeft een hoog 'do it yourself' gehalte

www.tiktok.com

Straattaal:
Wat is een ''waggie''?

1. Auto
2. Poging
3. Snoepje
4. Iemand aan zijn onderbroek ophangen

'Vriend' in straattaal is?

1. Sahbi
2. Habibi
3. Mattie
4. Yemmesh

Straattaal: Wat betekent 'flashen'?

1. in de maling nemen
2. iemand pijn doen
3. stelen

Wat betekent ''osso'' in straattaal?

1. Worst
2. Huis
3. Stier
4. Schoen

Wat is geen straattaal?

1. Doekoe
2. Pattas
3. Santoeka
4. Donnie

Vroeger verspreidde de woorden van de straattaal zich via...

1. de straat
2. het internet

Schrijf drie leenwoorden op