Begeleiden in zorg wk 6

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 3

Begeleiden in zorg

week 6 lesdag 4

Week 6 lesdag 4

Verwerking van ziekte, beperking of behandeling

 Palliatieve zorg

Programma

Theorie coping palliatieve zorg

Opdracht palliatieve /terminale zorg

Eindopdracht

Coping

Definitie van coping:

De wijze waarop een individu bewust of onbewust reageert op een situatie die als bedreigend wordt ervaren; stresssituaties, teleurstelling of tegenslag

Coping is een manier om met stress om te gaan. Welke manier past bij een probleemgerichte copingstijl?

1. Steun zoeken en getroost willen worden
2. Afleiding zoeken (muziek, spelletjes)
3. Informatie zoeken om meer inzicht te krijgen in de situatie
4. Gevoelens uiten door huilen/schreeuwen

Emotiegericht: proberen emoties onder controle te krijgen. 

Probleemgericht: de oorzaak van de stress aan te pakken. 

• Naar de dokter gaan
• Houden aan medische voorschriften
• Medicijnen op tijd innemen
• Houden aan dieetvoorschriften
• Informatie zoeken om meer inzicht te krijgen in de situatie
• Hulpmiddelen aanvragen

Het verwerkingsproces van een zorgvrager verloopt in fasen, die de zorgvrager achtereenvolgens doorloopt. Als de ene fase is afgerond, gaat iemand naar de volgende fase.

1. Waar
2. Niet waar

Verwerkingsfasen volgens Kübler-Ross

• ontkenning en shock
• boosheid en woede
• marchanderen, onderhandelen
• verdriet, somberheid of depressie
• acceptatie en aanvaarding

Driefasenmodel: 

• Afweer
• Afscheid en pijn
• Accommodatie of aanpassing

Verwerkingsfasen volgens Kübler-Ross

• ontkenning en shock
  
• boosheid en woede
  
• marchanderen, onderhandelen
  
• verdriet, somberheid of depressie
  
• acceptatie en aanvaarding
  

Driefasenmodel:

• Afweer
  
• Afscheid en pijn
  
• Accommodatie of aanpassing

Bij het slechtnieuwsgesprek is het volgende van belang

1. Het slechte nieuws zo snel mogelijk geven
2. De zorgvrager opvangen
3. Een vervolgafspraak maken
4. Alle antwoorden zijn juist

Stappen: 

• Slechte nieuws zo snel mogelijk brengen (na korte aankondiging)
• Toelichting geven
• Opvangen van de ander
• Samenvatten 
• Niet direct starten met informatie geven
• De ander vervalt in herhalingen
• Het probleem oplossen
• Vervolgafspraak maken of er later op terugkomen

Wanneer is er sprake van verstoorde rouw bij een zorgvrager?

1. Als een rouwproces heel moeizaam verloopt of vastloopt
2. Als iemand diep verdrietig is als gevolg van verlies
3. Als een zorgvrager heel boos is door een verliessituatie

Een zorgvrager heeft een ernstige vorm van kanker, maar doet alsof er niets aan de hand is. Hoe noemen we dit?

1. Ontkenning
2. Opstandigheid
3. Neerslachtigheid
4. Depressie

Een zorgvrager kan de huidige situatie niet accepteren. Hij zegt als het ware 'Nee!' tegen de huidige situatie. Dit staat echter de acceptatie in de weg, aangezien het verlies of de verandering niet werkelijk kan doordringen en het verwerkingsproces niet verder gaat. 

Een zorgvrager geeft, na een borstsparende operatie aan, het allemaal verschrikkelijk te vinden.
De verpleegkundige reageert als volgt: "Het had erger gekund, het had ook een amputatie kunnen zijn."

In welke valkuil trapt de verpleegkundige?

1. Oplossen van het probleem
2. Bagatelliseren (kleiner maken)
3. Vergelijken (met andere situatie)
4. Dramatiseren

• Oplossen
• Bagatelliseren: afzwakken/onderschatten van de huidige situatie
• Vergelijken met een andere situatie
• Beoordelen/veroordelen: mening geven over een situatie
• Dramatiseren: er dingen bij verzinnen en je richten op de negatieve emoties in het verhaal

Wat versta je onder palliatieve zorg

Palliatieve zorg: 

• Niet de genezing is het doel, maar een zo hoog mogelijke kwaliteit van leven
• De dood is een normaal, natuurlijk proces dat niet vertraagd of versneld wordt
• Er is aandacht voor lichamelijke en psychische klachten
• Is er emotionele ondersteuning voor de zorgvrager en naasten gericht op een zo actief mogelijk leven en om te leren omgaan met de ziekte en de gevoelens van rouw. 
• Multidisciplinair indien nodig 

Herkennen van de palliatieve fase

Het moment waarop duidelijk wordt dat genezing niet (meer) mogelijk is.

Verschil markeren van fase: 

• Oncologische patiënten
  
• Chronisch zieken (COPD, hartfalen, nierfalen)
  
• Kwetsbare ouderen (dementie)
  

 

surprise question

Zou het mij verbazen als deze zorgvrager binnen een jaar zou overlijden?

Is antwoord nee: het moment om in gesprek te gaan over de vooruitzichten en wensen

4 dimensies van palliatieve zorg