Basisstof 3, variatie in genotypen (tot mutaties), m2c

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

Dinsdag 26 mei, 10.45 uur, m2c

1.  Aanwezigheidscontrole + huiswerkcontrole

2. Uitleg eerste gedeelte basisstof 3 (tot mutaties)

3. Controle-vragen (als er genoeg tijd is)

HW voor donderdag 4 juni, 10.45 uur:

Lezen basisstof 3, blz. 15 t/m 19 (tot mutaties) + M. opd. 10 t/m 12.

Je leert vandaag:

• Gelijke en ongelijke genenparen; hoe kan het dat organismen van dezelfde soort, verschillende genotypen kunnen bezitten (variatie).
• DNA-verwantschaptest; hoe kun je testen of een persoon familie van je is.
• Geslachtelijke voortplanting; wat is het verschil tussen geslachtelijke en ongeslachtelijke voortplanting. 

Gelijke en ongelijke genenparen

• Een gen is een deel van een chromosoom dat de informatie bevat voor één erfelijke eigenschap, bijv. de oogkleur.
• Elk chromosoom bevat vele genen.
• Alle genen in één celkern samen vormen het genotype. 

Antwoord op vraag 1 van opdracht 10a. Er bestaan dus ook ongelijke genenparen. 

Gelijke genen.

Voor 1 erfelijke eigenschap een twee genen met dezelfde informatie.

Voorbeeld genotype: 

blond haar-blond haar

Ongelijke genen.

Voor 1 erfelijke eigenschap een twee genen met niet dezelfde informatie.

Voorbeeld genotype: 

blauwe ogen-

bruine ogen

Geslachtelijke voortplanting

Een nieuw organisme ontstaat door het samenkomen van een zaadcel en een eicel. 

Het kind ziet er anders uit dan vader of moeder. Het krijgt de helft van de informatie van vader en de helft van de informatie van moeder. 

Moeder met 4  puppy's

Vader van de 4 puppy's

Variatie in genotype en fenotype.

Van iedere puppy is het bouwplan (genotype) weer net wat anders en daardoor ziet iedere puppy er weer net wat anders uit (fenotype). 

De variatie ontstaat doordat de puppy's een mix van de eigenschappen van beide ouders hebben gekregen. 

Variatie in genotypen

Hoe ontstaat variatie?

Optie 1

De puppy bevat een gen voor zwartkleurig en een gen voor bontkleurig (zwart/wit), de puppy wordt bontkleurig waarbij zwart mogelijk wat overheerst.

Optie 2

Allebei de genen hebben de eigenschap zwart/wit (bont). De puppy wordt dan zwart/wit, dus bont. 

Optie 3

Allebei de genen hebben de eigenschap zwart, het hondje wordt dan zwart. 

+

Zet op volgorde van groot naar klein:

Orgaanstelsel

Orgaan

Weefsel

Cel

Organisme

Celkern

DNA

Merle zegt: Op elk chromosoom ligt 1 gen

Spencer zegt: Chromosomen komen in lichaamscellen in paren voor

1. Beide waar
2. Beide niet waar
3. Merle waar
4. Spencer waar

Menno zegt: De celkern van een levercel bevat de complete informatie voor al je erfelijke eigenschappen.

Annie zegt: Een gen bevat de informatie voor meerdere erfelijke eigenschappen.

1. Beide waar
2. Beide niet waar
3. Menno: waar Annie: niet waar
4. Menno: niet waar Annie: waar

DNA

celern

Cel

Chromosoom

Gen

Een spiercel gaat zich delen. In de moedercel zitten 46 chromosomen. Hoeveel chromosomen bevat één dochtercel? Vul alleen het getal in.

0