Neurocognitieve Stoornis: Dementie

• Verzorgende
• MBO
• Studiejaar 2

Neurocognitieve Stoornis:

Dementie

     Neurocognitieve Stoornis:

                   Dementie

   Helpende Zorg en Welzijn niveau 2

                  Rijn IJssel Arnhem

Inhoud

-Handleiding

-Leerdoelen

-Wat weet je al?

-Betekenis neurocognitieve stoornissen

-Wat is dementie?

-De 2 meeste voorkomende vormen van dementie en hun oorzaak en behandeling

-Geheugentest

-Eerste 10 symptomen van dementie

-Hoe om te gaan met dementie

-Training

-Testen of de leerdoelen behaald zijn.

Inhoud

-Handleiding

-Leerdoelen

-Wat weet je al?

-Betekenis neurocognitieve stoornissen

-Wat is dementie?

-De 2 meeste voorkomende vormen van dementie en hun oorzaak en behandeling

-Geheugentest

-Eerste 10 symptomen van dementie

-Hoe om te gaan met dementie

-Training

-Testen of de leerdoelen behaald zijn.

Handleiding voor deze les 

Handleiding docent

Deze lesson Up is opgezet als een digitaal leerarrangement om zelfstandig voor studenten te doorlopen. De les is gemaakt voor studenten van Helpende Zorg en Welzijn mbo niveau 2. Geschatte doorlooptijd is 60 minuten.

Stappenplan:

1. Klik op Deel met studenten.  Selecteer geen klas en kopieer de link. Deel de link met de student en check of ze bekend zijn met het gebruik van Lesson UP.
2. Geef aan om welk onderwerp het gaat en dat wordt verwacht dat dit zelfstandig word doorlopen. 
3. Alle sheets bevatten een audio bestand, de tekst is ingesproken. Dit is het luidspreker icoon in de rechterbovenhoek. Dit is gedaan voor NT2-studenten (Nederlands als tweede taal) en ieder die daar behoefte aan heeft. Zelf beoordelen of het afluisteren een vrije keuze is of een verplichting.
4. Er worden verschillende interactieve tools gebruikt in deze les. Studenten kunnen de link gebruiken en hoeven geen account aan te maken.
5. Aanbeveling is om de les te evalueren met de student.

Handleiding voor deze les 

Handleiding student

Deze les van Lesson UP ga je zelfstandig doorlopen. Als je er niet uitkomt mag je altijd je docent of instructeur om hulp vragen. De les duurt ongeveer 60 minuten.

Tips:

1. Zorg dat je op een plek zit waar je niet afgeleid wordt.
2. Er zijn filmpjes en fragmenten te zien dus een koptelefoon of oortjes is aan te raden.
3. Lees de tekst goed.
4. Om het lezen makkelijker te maken is er op iedere sheet een audio bestand aanwezig met de gesproken tekst. Dit is het luidsprekericoon in de rechterbovenhoek, daar kun je op klikken. Je hoort van je docent/instructeur of dit verplicht is of dat je zelf de keuze mag maken.
5. Doorloop de volledige les.
6. Als je klaar bent bespreek de les met je docent of instructeur en geef aan of je nog meer uitleg of informatie zou willen hebben. 

Leerdoelen

• Aan het eind van de les kun je uitleggen wat een neurocognitieve stoornis betekent.
• Je weet dat dementie de meest bekende neurocognitieve stoornis is en wat dementie is.
• Van de 2 meest voorkomende soorten van dementie heb je basiskennis over de oorzaak en behandeling.
• Je kunt een aantal van de tien eerste tekenen van dementie noemen.
• Je hebt kennis over hoe om te gaan met mensen die lijden aan dementie, weet wat je wel moet doen en ook vooral wat niet.

Wat weet je al over dementie?

Voor we gaan beginnen gaan we eerst je voorkennis activeren. Wat weet je al over dementie?

Klik op de deze LINK en start met het GOED/FOUT spel.

Neurologie is de wetenschap van de zenuwen en de hersenen.

Neurocognitieve stoornis

Het woord cognitief doelt op alle informatie verwerkende processen die zich afspelen in de menselijke hersenen.

Een stoornis is een afwijking in je lichaam of geest of in het functioneren daarvan.

Als je dus een stoornis hebt in je cognitieve vaardigheden dan zien we bijvoorbeeld:

-Vergeetachtigheid

-Verstoring van dag en nacht ritme

-Verdwalen

Cognitieve vaardigheden:

-Waarneming

-aandacht

-concentratie

-geheugen

-oriëntatie

-taalgebruik

-vaardigheden

Wat is dementie?

Dementie is een verzamelnaam voor ruim vijftig hersenziektes. Het is de naam voor een combinatie van symptomen waarbij de hersenen informatie niet meer goed kunnen verwerken. 

Wat gebeurt er in de hersenen?

De hersenen beschadigen en gaan achteruit. Bij dementie gaan de zenuwcellen in de hersenen kapot. Soms gaan de zenuwcellen zelf niet kapot, maar de verbindingen tussen de cellen. Het is ook mogelijk dat de cellen en de verbindingen het allebei niet meer goed doen. Door de schade kunnen de hersenen hun werk steeds minder goed doen.

  De 2 meest voorkomende vormen van dementie

1. Ziekte van Alzheimer
2. Vasculaire dementie

1.Alzheimer

Oorzaak: Bij de ziekte van Alzheimer gaan zenuwcellen in de hersenen kapot. Dat komt door ophopingen van eiwitten in de zenuwcellen. Dat zijn eiwitten die gezonde mensen ook hebben. Maar doordat ze zich anders gedragen en ophopingen vormen, ontstaat er schade.

Behandeling: De ziekte van Alzheimer is helaas nog niet te genezen. Er bestaan wel medicijnen die de ziekte kunnen vertragen of de symptomen verminderen, zoals rivastigmine en galantamine. De effectiviteit en bijwerkingen van deze medicijnen verschillen per persoon. Het is belangrijk dat een specialist, zoals een geriater of neuroloog, de behandeling begeleidt. 

Naast medicijnen zijn er andere manieren om langer zo goed mogelijk te blijven functioneren:

• Blijf fysiek, sociaal en mentaal actief: regelmatig bewegen en het brein uitdagen met puzzels of sociale activiteiten kan helpen.
• Zorg voor een goede lichamelijke conditie: gezonde voeding, voldoende slaap en ontspanning dragen bij aan het welzijn. 

2. Vasculaire dementie

Oorzaak: Vasculaire dementie wordt veroorzaakt door problemen in de doorbloeding van de hersenen. Veel mensen die deze vorm krijgen, hebben hart- en vaatziekten (gehad).

Behandeling: Op dit moment is er helaas nog geen behandeling of medicijn voor vasculaire dementie. De oorzaken van de ziekte, zoals een hoge bloeddruk, kunnen gelukkig wel worden bestreden. Dat kan de schade beperken. Ook krijgen mensen met de ziekte soms bloedverdunners. Bij anderen lijkt het juist beter om met bepaalde medicijnen te stoppen. De bijwerkingen van die medicijnen hebben invloed op de ziekte.

Voor cognitieve problemen (problemen met nadenken en onthouden) bij vasculaire dementie kan revalidatie helpen. Dat kan door ergotherapie, cognitieve therapie of begeleiding van een psycholoog. De therapie bestaat vooral uit het aanleren van manieren om planmatig te werken en met het houden van overzicht, ondanks de problemen met concentreren, nadenken en onthouden. 

Eerste tekenen van dementie

Voor we de symptomen gaan bespreken ga je eerst zelf een testje doen. Je kunt deze test voor jezelf invullen of voor iemand uit je omgeving.

Klik op onderstaande link en maak de test!

Geheugentest

Eerste tekenen van dementie

De eerste verschijnselen van dementie verschillen per persoon en per vorm van dementie. Zo verschillen de symptomen van alzheimer van andere vormen dementie. Toch zijn er 10 dementie symptomen waaraan je dementie kunt herkennen. Het valt op dat iemand terugkerende geheugenklachten, gedragsproblemen en veranderingen in karakter heeft. Iemand heeft bijvoorbeeld moeite om te onthouden welke dag het is, of wordt sneller boos. 

De 10 symptomen:

1. Vergeetachtigheid

2. Problemen met dagelijkse handelingen

3. Vergissingen met tijd en plaats

4. Taalproblemen

5. Kwijtraken van spullen

6. Slecht beoordelingsvermogen

7. Terugtrekken uit sociale activiteiten

8. Veranderingen in gedrag en karakter

9. Onrust

10. Problemen met zien

Je hebt net de eerste 10 symptomen van dementie gelezen. Het is erg 

belangrijk dat je die herkent en dat je weet wat dat betekent. Die ga je

 namelijk in de praktijk op je stage of werk tegenkomen!

Om er voor te zorgen dat je ze niet meer VERGEET ga je er nu een spel over spelen.

Belangrijk: 

-Klik op onderstaande link.

-Je zit nu op de beginpagina, klik op het woord Leren. Op de afbeelding is het woord geel omcirkeld.

-Start met de kennistest.

 kennistest

Klik op deze link!

Training

Theoretische kennis is van belang, maar voor jou als stagiair of werknemer, is nog belangrijker dat je er mee om weet te gaan in de praktijk. Je gaat daarom deze online training volgen. 

Ontwikkeld door: 

Stichting Samen Dementie Vriendelijk

Voor wie: Speciaal voor jongeren

Duur: ongeveer 15 minuten

Klik op onderstaande link

TRAINING

Terugkijken op de Leerdoelen

Hieronder staan nogmaals de leerdoelen waar we het over gehad hebben aan het begin van de les: 

• Aan het eind van de les kun je uitleggen wat een neurocognitieve stoornis betekent.
• Je weet dat dementie de meest bekende neurocognitieve stoornis is en wat dementie is.
• Van de 2 meest voorkomende soorten van dementie heb je basiskennis over de oorzaak en behandeling.
• Je kunt een aantal van de tien eerste tekenen van dementie noemen.
• Je hebt kennis over hoe om te gaan met mensen die lijden aan dementie, weet wat je wel moet doen en ook vooral wat niet. 

Denk je dat je alle leerdoelen hebt behaald? Dat gaan we testen!

We gaan de leerdoelen testen door een spel te spelen:

Zoek de juiste kaarten bij elkaar.

• Belangrijk:

-Klik op onderstaande link.

-Je zit nu op de beginpagina, klik op het woord combineren. Op de afbeelding is het woord geel omcirkeld.

-Start met het spel.

-Klik op de link om te beginnen.

Spel

Einde les

Je bent klaar!

Vergeet niet dat je altijd je docent of instructeur mag vragen voor uitleg van een onderwerp.

Bronnen

Tieleman, M. (2023). Levensfasen: De ontwikkelingspsychologie van de mens. Tieleman & Boom.

Alzheimer Nederland. (z.d.). https://www.alzheimer-nederland.nl

Samen dementie vriendelijk. (z.d.). https://samendementievriendelijk.nl