Les 1 medische kennis huid

• Triage leerjaar 1
• MBO
• Studiejaar 1,4

Huid les 1

Huidklachten

Tijdsplanning

Theorie behandelen

E-learning- koorts kind

Afsluiten/reflecteren

Lesdoelen

Aan het eind van de les kan jij:

Uitleggen wat het verschil is tussen petechiën en purpura

Uitleggen wat meningitis/quicke's oedeem/ abces/ herpes zoster/ herpes labialis zijn en de symptomen hiervan benoemen

Minimaal 3 adviezen benoemen tegen jeuk bij gordelroos

Meningitis

Ontsteking van de hersenvliezen

Kan leiden tot de dood of invaliditeit

Op de huid kunnen petechiën voorkomen

Beruchte complicatie: sepsis, het bloed raakt ook geïnfecteerd

Patiënt raakt in shock, kan leiden tot de dood

Als een meningitis niet op tijd word behandelt kan dit een sepsis veroorzaken

Sepsis is een levensbedreigende reactie van het lichaam op een infectie

Meningitis

Meest voorkomende symptomen van meningitis:

Koorts/koude rillingen – Vaak hoog en plotseling opkomend.

Harde nek – Een van de meest kenmerkende symptomen, waarbij het moeilijk of pijnlijk is om je nek te bewegen, vooral naar voren.

Hoofdpijn – Intense en vaak ernstig.

Misselijkheid en braken 

Lichtgevoeligheid – Moeite met het verdragen van fel licht.

Verwarring of verlaagd bewustzijn 

Spierpijn of algemene zwakte.

Huiduitslag – petechiën 

Symptomen bij zuigelingen

Huilen (met name bij aanraking van de nek of hoofd)

Inactief of moeilijk te troosten

Opgezette fontanel (de zachte plek op het hoofd)

hoe wordt meningitis ook wel genoemd?

hoe kun je een meningitis behandelen?

Petechiën zien eruit als kleine paarse verkleuringen van de huid. Typisch is dat je de verkleuring niet 'weg kunt drukken'. Dit kun je vaak wel bij andere rode vlekjes die niet door een bloeding ontstaan. Je kunt dit testen door een glas tegen de plek te drukken.

Deze huidbloedingen worden veroorzaakt door een minieme, oppervlakkige bloeduitstorting.

Petechiën

Purpura

De onderhuidse bloedingen worden groter. Dit kan voorkomen in een later stadium van ernstig beloop. De petechiën kunnen dan samenvloeien tot grote onderhuidse bloedingen

Petechiën en Purpura

Petechiën - en later purpura - kunnen wijzen op een ernstige aandoening, zoals meningitis.

Er zijn ook onschuldige oorzaken van petechiën, bijvoorbeeld in het gezicht, zoals na ondersteboven hangen op een rekstok, flink braken, persen of hoesten. Ernstige bijkomende klachten naast petechiën en purpura zijn hoofdpijn en braken maar ook als iemand snel zieker word in korte tijd.

U1 Levensbedreigend vragen?

• Is er huiduitslag die bestaat uit kleine, niet weg te drukken
• vlekjes?
• Volwassene ; hoe ziek is de pt, te merken aan ADL, eetlust, alertheid?
• Kind: Hoe ziek is het kind, te merken aan gedrag, drinken, apathie?

U1 Triagecriteria

• Petechiën-Purpura en ernstig zieke indruk volwassenen
• Petechiën-Purpura en ernstig zieke indruk kinderen

Ernstig zieke indruk volwassenen.

• versnelde ademfrequentie,
• verminderd bewustzijn 
• niet adequaat reageren

Zieke indruk volwassenen.

• ADL-activiteiten (Algemene Dagelijkse Levensverrichtingen) niet zelfstandig kunnen uitvoeren

Ernstig zieke indruk kinderen

• blauwe lippen
• versnelde ademfrequentie,
• Verminderd bewustzijn 
• niet reageren op omgeving
• niet meer mobiel
• verminderde/geen spierspanning
• kreunende ademhaling.
• jengelend huilen en/of ontroostbaar huilen.

Zieke indruk kinderen.

• onvoldoende drinken
• bleek
• hangerig en/of gedraagt zich anders.

U2 Triagevragen?

• Is er huiduitslag die bestaat uit kleine, niet weg te drukken vlekjes
• Volwassenen: hoe ziek is de pt, te merken aan ADL, eetlust, alertheid
• Kind: Hoe ziek is het kind, te merken aan gedrag, drinken, apathie
• Is de tong opgezet, moeite met slikken?
• Is het gezicht gezwollen? Waar precies?
• Heeft u een snelle ademhaling? Heeft u het gevoel te weinig lucht te krijgen?
• Bij een kind: is de ademhaling sneller dan u van het kind gewend bent? Piepende ademhaling?
• Wat ziet u in de lies? wat voelt u in de lies?

U2 Triagecriteria

•  Zieke indruk kind en jonger dan 3 maanden
• Ernstig zieke indruk kind/volwassenen
• Petechiën/ purpura
• Zwelling lies baby en klachten
• Vermoeden liesbreuk en klachten

Kortademig

Een (te snelle) ademhaling die veel inspanning kost of het gevoel geeft te weinig lucht binnen te krijgen. Moeite met ademhalen. 'Hevig': kan geen vijf woorden achtereen zeggen. Zit rechtop. Is doorgaans instabiele B en U1. 'Matig': milde tachypneu of gebruik van hulpademhalingsspieren. 'Gering':(gevoel van) lichte benauwdheid, geen gebruik van hulpademhalingsspieren. Bij kind: steunende, kreunende of piepende ademhaling betekent hevig kortademig

U3 Triagevragen

• Zijn er verschijnselen die op een ontsteking kunnen wijzen zoals pus, roodheid of een abces?
• Hoe ziet het eruit?
• Is er een duidelijke overgang tussen de roodheid en de normale huid?
• Is er een rode streep zichtbaar?
• [Pijn in een borst] Geeft u borstvoeding of kolft u? Is de borst warm en rood (of is er een rode plek)? Doet het aanraken pijn? Is er een harde plek of zwelling in de borst?

U3 Trigecriteria

• Abces
• Zieke indruk volwassenen
• Borstontsteking
• Zieke indruk kind
• Rode streep zichtbaar
• Koorts en scherp begrensde roodheid
• Gezwollen of pijnlijke ontsteking en (vermoedelijk) koorts’
• Borstontsteking bij borstvoeding of kolven en (vermoedelijk) koorts
• Gezwollen of pijnlijke ontsteking en risico groep 

Abces

Een abces is een met pus gevulde zwelling die overal in je lichaam kan voorkomen, bijvoorbeeld in je mond, lies, kaak of buik

U4 Traigevragen

• Heeft u uitslag in het gezicht? Is deze pijnlijk? Is deze branderig? Jeukt het? Heeft u blaasjes in het gezicht?
• Heeft u last van jeuk? [Jeuk] Hoe erg? Houdt het u uit de slaap?

U4 Triagecriteria

Zwelling, pijnlijk en warm

Hevige jeuk

Vermoeden gordelroos gelaat

Zwelling lies baby

Vermoeden liesbreuk

Wat is Quincke's oedeem?

Wat is Quincke's oedeem?

Zwelling van huid en slijmvliezen ten gevolge van een allergische reactie.

Als het slijmvlies van de luchtweg sterk opzwelt (glottisoedeem) kan dat een belemmering vormen voor de ademhaling. De oorzaak van angio-oedeem(vochtophoping van weefsel buiten de bloedvaten.)  kan zowel allergisch (bijv. medicatie, voeding, insecten) als niet-allergisch (bijv. infecties, medicatie, auto-immuunziekten, genetisch) zijn.

Gordelroos -Herpes Zoster

Wordt veroorzaakt door hetzelfde virus als waterpokken (varicella-zoster-virus). Nadat iemand waterpokken heeft gehad blijft het virus inactief. Jaren later kan het virus weer actief worden, wat leidt tot herpes zoster (gordelroos)

De uitslag verschijnt meestal als rode vlekken die zich ontwikkelen tot kleine, met vocht gevulde blaasjes. Deze blaasjes kunnen zich uitbreiden naar een strook of "gordel" langs de zenuw.

De blaasjes barsten open na een paar dagen en drogen dan 

in tot korstjes.

De uitslag is vaak pijnlijk en kan gepaard gaan met jeuk, 

branderigheid of gevoeligheid.

Lichte koorts, vermoeidheid en algemene malaise 

kunnen optreden.

Behandeling herpes zoster

Antivirale medicatie: wordt vaak voorgeschreven om het virus te bestrijden en de duur van de uitbraak te verkorten

Pijn bestrijding: kan helpen bij de pijn

Corticosteroïden

Vaccinatie (voor volwassenen ouder dan 50 jaar)

Adviezen bij Jeuk

• Jeuk kan allerlei oorzaken hebben, zoals een droge huid, een allergie, galbulten, eczeem of schurft.
• Hoe moeilijk het ook is: probeer niet te krabben.
• Probeer uitdrogen van de huid te voorkomen:
• niet te vaak, lang en heet douchen/in bad gaan
• gebruik geen of weinig zeep
• smeer de huid in met een neutrale zalf of creme.

Ga naar uw huisarts als:

• u heftige jeuk heeft
• de jeuk na enkele dagen niet over gaat.

Koortslip/herpes labialis

• De veroorzaker: herpes simplexvirus type 1 (HSV-1), deze blijft voor altijd in het lichaam. 
• Bij een koortslip krijgt u blaasjes, meestal op of rond de lippen.
• Oorzaken: kussen met iemand die het virus heeft (ook als deze persoon geen zichtbare blaasjes heeft),  contact met besmette oppervlakken (bijv. bestek), lichamelijk contact (bijv. seksueel contact met een besmet persoon)
• De blaasjes jeuken, branden, tintelen of doen pijn.
• Een koortslip gaat vanzelf over > zie thuisarts.nl
• Raak de blaasjes niet aan. Was uw handen regelmatig.
• Knuffel geen pasgeboren baby's als u een koortslip heeft.

Medilect

E-learning koorts kind

Niet af = huiswerk

Lesdoelen

Aan het eind van de les kan jij:

Uitleggen wat het verschil is tussen petechiën en purpura

Uitleggen wat meningitis/quicke's oedeem/ abces/ herpes zoster/ herpes labialis zijn en de symptomen hiervan benoemen

Minimaal 3 adviezen benoemen tegen jeuk bij gordelroos