Zenuwstelsel

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Zenuwstelsel

Je zenuwstelsel bestaat uit het centrale zenuwstelsel en het

Betekenis centraal:

In het midden gelegen (centrum)

Betekenis perifeer:

Aan de buitenzijde (periferie)

(Centrale) zenuwstelsel

Het centrale zenuwstelsel bestaat dus uit 

de hersenen en het ruggenmerg.

Omgeven door de hersenvliezen
Liggen binnen schedel en wervelkanaal

Centrale zenuwstelsel 

Zet de woorden in het juiste vakken

Grote hersenen

(Cerebrum)

Hersenstam

(Truncus cerebri)

Kleine hersenen

(Cerebellum) 

Ruggenmerg

(Medulla spinalis)

Hoe noemen we hersenen en ruggenmerg samen?

1. Zenuwstelsel
2. Hersenstelsel
3. Centraal zenuwstelsel
4. autonoom zenuwstelsel

'De hersenen zijn onderdeel van het centraal zenuwstelsel.' Waaruit bestaat het czs nog meer?

1. zenuwen
2. ruggenmerg
3. armen en benen
4. hele lichaam

Het perifere zenuwstelsel is verantwoordelijk voor

1. Prikkels verwerken
2. Vervoeren van prikkels
3. Bewustwording prikkels
4. Regelen de bloeddruk

Het perifere zenuwstelsel

Hersenzenuwen
Ruggenmergzenuwen

Zenuwweefsel buiten de schedel en het wervelkanaal.

Het perifere zenuwstelsel is een deel van het zenuwstelsel dat buiten het centrale zenuwstelsel is gelegen. Het perifere zenuwstelsel vormt verbindingen vanuit het centraal zenuwstelsel van en naar de organen en weefsels.

Perifere zenuwstelsel

- Animaal                        Hier heb je zelf invloed op

                                            Verzorgt bewuste reacties en reflexen

                                             Bijvoorbeeld: aanspannen spieren

- Autonoom                    Hier heb je zelf geen invloed op

                                             Zorgt voor homeostase (evenwicht)

                                             Bijvoorbeeld: hartslag, ademhaling

Indeling volgens de bouw

centrale zenuwstelsel

perifere zenuwstelsel

hersenen

ruggenmerg

hersenzenuwen

ruggenmergzenuwen

Zenuwstelsel

• Zorgt dat we kunnen reageren op de buitenwereld.
• Zorgt dat we organen en lichaamsdelen kunnen besturen.
• Zorgt dat we kunnen nadenken

Werking zenuwstelsel

1. Zintuigen vangen de prikkels op
2. Zintuigcellen zetten deze om in impulsen 
3. Impulsen gaan via de zenuwen naar het ruggenmerg
4. Ruggenmerg naar de hersenen
5. De hersenen verwerken de impulsen wat zorgt voor bewustzijn

Werking zenuwstelsel

6. De hersenen verwerken de impulsen wat zorgt voor bewustzijn

7. De impulsen gaan via de zenuwen naar de spieren en klieren 

8. De spieren en klieren zorgen voor bepaalde reactie 

Indeling naar werking zenuwstelsel

• Willekeurige/centrale: bewuste bewegingen van de skeletspieren en de zintuigen.

• Autonome/vegetatieve zenuwstelsel: niet onder invloed van onze wil. Regelt bijvoorbeeld de bloeddruk, diepte ademhaling, peristaltiek maag. 

Indeling volgens de functie 

willekeurig zenuwstelsel

onwillekeurig zenuwstelsel

staat onder invloed van de wil

omvat de bewuste reacties

staat niet onder invloed van de wil

omvat de onbewuste reacties

Het autonome/vegatatieve zenuwstelsel is te onderscheiden in twee delen

• Sympathische zenuwstelsel
  

Maakt lichaam klaar om te handelen

• Parasympatische zenuwstelsel
  

Maakt lichaam klaar voor rust

Gevoelszenuw en bewegingszenuw

Gevoelszenuw = sensibele zenuw

- sturen prikkels naar centrale deel van zenuwstelsel

zo voelen we pijn, temperatuur en aanrakingen

Bewegingszenuw = motorische zenuw

- Bij prikkeling zal spier of klier samentrekken, ook spieren van maag, darmen, longen en hart en skelet

wat is juist?

1. sympatisch zs; rem parasympatisch zs: gaspedaal
2. sympatisch zs: gaspedaal parasympatisch zs: rem

                indeling zenuwstelsel

perifeer zenuwstels

centraal zenuwstelsel

autonoom (onwillekeurig) zenuwstelsel

willekeurig zenuwstelsel

sympatisch zenuwstelsel (actie)

parasympatisch zenuwselsel (rust)