4.4 Nederland in de wereldoorlog

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

De wereldoorlogen

Nederland in de wereldoorlog

In deze paragraaf leer je:

• wat in Nederland veranderde tijdens de Duitse bezetting
• hoe de bezetting eindigde
• waarom en hoe Japan zijn macht uitbreidde
• hoe Nederlandse kolonies betrokken waren in de wereldoorlog

Kenmerkend aspect bij deze paragraaf: de Duitse bezetting en de jodenvervolging

Nederland onder Duitse overheersing

In mei 1940 begon de Duitse bezetting met de afschaffing van de rechtsstaat en democratie.

De eerste maanden viel de bezetting mee, maar er was wel onderdrukking in de vorm van censuur: controle op publicaties. Ook gebruikten de nazi’s propaganda: ideeën verspreiden.

Vanaf juni 1940 werden vakbonden, omroe-pen en andere organisaties gelijkgeschakeld: aangepast aan het totalitaire regime.

 

Vanaf 1941 traden de Duitsers hard op met terreur. Joden werden opgepakt tijdens razzia’s: drijfjachten.

De meeste Nederlanders waren anti-Duits, maar een klein deel kwam in verzet. Ze hielpen bijvoorbeeld onderduikers: mensen die zich schuilhielden voor de Duitsers.

Een klein aantal Nederlanders collaboreerde: werkte samen met de Duitsers.

 

Rotterdam na het bombardement 1940

Verzet en collaboratie

Sommige mensen kwamen in verzet tegen de Duitsers, andere deden mee

Maar veruit de meeste mensen (90%) deden niks

Verzet	Collaboratie
Mensen zitten de bezetter dwars	Mensen helpen de bezetter en doen met hem mee
Waren "goed" na de oorlog	Waren "fout" na de oorlog
Ongeveer 5% van bevolking	Ongeveer 5% van bevolking

De bevrijding

Vanaf september 1944 bevrijdden de geallieerden Zuid-Nederland.

Na de zware Hongerwinter in West-Nederland capituleerde het Duitse leger op 5 mei 1945.

Elk jaar is er de Nationale Dodenherdenking op 4 mei van Nederlandse oorlogsslacht-offers.

Bevrijdingsdag is de jaarlijkse viering op 5 mei van de Duitse capitulatie in Nederland.

 

Oorlog in Azië

Japan wilde een groot rijk in Azië. In 1937 viel Japan China binnen. Na de aanval op de Amerikaanse vlootbasis Pearl Harbor in 1941 raakte Japan in oorlog met de geallieerden. Japan veroverde Zuidoost-Azië.

De Japanners roofden grondstoffen en voedsel uit alle bezette gebieden. Ze maak- ten vrouwen tot seksslaven.

Vanaf 1943 drongen de Amerikanen de Japanners terug. Japan capituleerde op 15 augustus 1945 na de Amerikaanse aanval op Hiroshima en Nagasaki met atoombommen.

Japanners, blanke Europeanen en Indonesiërs bij de ingang van een ‘jappenkamp’ (Batavia/Djakarta, 1945).

Ken jij verhalen van familieleden van jou in de Tweede Wereldoorlog?

Huiswerk 4.4

Kies zelf 5 opdrachten uit het werkboek, dit is huiswerk voor a.s. donderdag.

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd

Stel 1 vraag over iets dat je nog niet zo goed hebt begrepen