Allesomvattende LessonUp Werkwoordspelling

Toets werkwoordspelling

persoonsvorm *

onderwerp*

samengestelde zinnen *

infinitief *

voltooid/onvoltooide deelwoorden *

voltooid deelwoord als bijvoeglijk naamwoord *

tegenwoordige/verleden tijd zwakke/sterke werkwoorden *

Engelse werkwoorden *

Gebiedende wijs *

1 / 41

Slide 1: Slide

NederlandsMiddelbare schoolvwoLeerjaar 3

This lesson contains 41 slides, with text slides and 4 videos.

Lesson duration is: 45 min

Items in this lesson

Toets werkwoordspelling

persoonsvorm *

onderwerp*

samengestelde zinnen *

infinitief *

voltooid/onvoltooide deelwoorden *

voltooid deelwoord als bijvoeglijk naamwoord *

tegenwoordige/verleden tijd zwakke/sterke werkwoorden *

Engelse werkwoorden *

Gebiedende wijs *

Slide 1 - Slide

Disclaimer!

In deze samenvattende LessonUp kun je in het kort de theorie van alle toetsstof doornemen. Om te leren kun je het beste gebruik maken van de lessen zelf en van het opdrachtenboekje of de opdrachten uit Nieuw Nederlands (zie laatste slide)!

Slide 2 - Slide

werden, lachten, sliep

Slide 3 - Slide

Slide 4 - Slide

Slide 5 - Slide

Slide 6 - Video

Onderwerp

Het onderwerp van de zin kun je omschrijven als: 'degene die of datgene wat iets doet óf degene die of datgene wat iets is'. Wat moeilijker gezegd: het onderwerp is degene die of datgene wat de werking van het gezegde verricht of van wie of wat die werking uitgaat.

wie of wat + gezegde = onderwerp.

Slide 7 - Slide

Persoonsvorm

In elke zin staan werkwoorden.

Één daarvan is de persoonsvorm.

De persoonsvorm geeft aan het getal, de hoeveelheid en de tijd van de zin.

Slide 8 - Slide

Tijdproef

Zet de zin in een andere tijd (maak van een zin in de tegenwoordige tijd de verleden tijd en andersom). Het werkwoord dat verandert is de persoonsvorm.

Joost wil graag een ijsje. Tegenwoordige tijd.

Joost wilde graag een ijsje. Verleden tijd.

Wil - Wilde = Wil is dus de persoonsvorm.

Slide 9 - Slide

Getalproef

De getalproef: verander het getal (enkelvoud/meervoud) van het onderwerp. Het werkwoord dat verandert is de persoonsvorm.

- Ik kijk vanavond naar de beste film die ooit gemaakt is.

- Wij kijken vanavond naar de beste film die ooit gemaakt is.

--> Kijk is dus de persoonsvorm

Slide 10 - Slide

Persoonsvorm

Slide 11 - Slide

Slide 12 - Slide

Slide 13 - Slide

Slide 14 - Slide

Slide 15 - Slide

Meervoudsvormen

1 Sommige woorden op -e hebben twee meervoudsvormen. (groenten - groentes)

2 De -f verandert in een -v en de -s verandert in een -z. (duiven - sluizen)

3 Woorden op -ee krijgen er +ën bij. (ideeën)

4 Woord op -ie krijgen er +ën bij of de laatste -e komt er een trema op. (melodieën - bacteriën)

5 Woorden die eindigen op een open klinker krijgen een 's erbij. (oma's, accu's)

Slide 16 - Slide

Meervoudsvormen

6 Woorden eindigend op -ik, -et of -es (zonder klemtoon) krijgen GEEN medeklinkerverdubbeling. (slimmeriken - lemmeten- dreumesen)

7 Woorden eindigend op -man, worden -mannen, -lui en -lieden. ( zeelui - zeelieden)

8 Latijnse woorden krijgen een Latijnse uitgang. (musea - data - neerlandici, musici)

9 Sommige woorden hebben geen meervoud of zijn er alleen in meervoud. (hersenen- rijst)

Slide 17 - Slide

Slide 18 - Video

Verkleinwoorden

Verkleinwoorden worden gevormd met -tje, -etje, -pje, -kje en -je. Welk van deze achtervoegsels wordt toegevoegd, hangt af van de slotklank van het eraan voorafgaande woord, en soms (ook) van de klemtoon

Slide 19 - Slide

Verkleinwoorden

1 Woorden die eindigen op a, é, o en u, krijgen een verdubbeling van de medeklinker
Auto wordt autootje - pizza wordt pizzaatje - café wordt cafeetje.
2 Woorden op –i -> ie tje
Ski wordt skietje
3 Woorden op –y -> ‘y tje
Baby wordt baby'tje - lolly wordt lolly'tje
4 Cijfer- of letterwoorden -> ‘tje
Dvd wordt dvd’tje - A4 wordt A4'tje

Slide 20 - Slide

Slide 21 - Slide

Samengestelde zinnen

Een enkelvoudige zin heeft maar 1 pv, een samengestelde zin heeft meerdere pv's.

Slide 22 - Slide

Samengestelde zinnen

Hoofdzin + Bijzin (+Bijzin)

Hoofdzin + Hoofdzin

Slide 23 - Slide

Hoofdzin en bijzin (HZ/BZ)

Een hoofdzin is een zelfstandige zin. Een bijzin is een afhankelijke zin die niet kan bestaan zonder een hoofdzin.

In een hoofdzin staat de persoonsvorm meestal op de tweede plaats. In een bijzin staat de persoonsvorm meestal verder naar achteren.

Ik vertrouw die politicus niet (hoofdzin), omdat hij al vaak gelogen heeft (bijzin).

Je moet niet meteen boos worden (hoofdzin), als hij een fout maakt (bijzin).

Slide 24 - Slide

Infinitief

Het infinitief is het hele werkwoord.

bv: ‘maken’, ‘rennen’, ‘werken’, ‘koken’ en ‘denken’

De hobbyboer maakt appelmoes. (geen infinitief)

De hobbyboer wil appelmoes maken. (wel infinitief)

Slide 25 - Slide

Onvoltooid deelwoord (od)

Een onvoltooid deelwoord geeft aan HOE iemand bezig is.

- Huilend stapte de vrouw in de auto.

Een onvoltooid deelwoord maakt GEEN deel uit van het werkwoordelijk gezegde.

- Ik wil juichend over de finishlijn gaan.

Je spelt het onvoltooid deelwoord als 'infinitief + d' (soms + 'de')

Slide 26 - Slide

Voltooid deelwoord (vd)

Heeft altijd een hulpwerkwoordvan 'hebben', 'zijn' of 'worden' bij zich.

- Ik heb iets gevonden.

- Jij wordt geridderd.

- Mevrouw De Vries is door meneer Van Vliet gepest.

vd van sterke ww: vergeet de 'n' op het eind niet. :-)

vd van zwakke ww: pak 't ex-kofschip er eventueel bij.

Slide 27 - Slide

Bijvoeglijk gebruikt voltooid deelwoord

Je schrijft het zo kort mogelijk op.

*De verbrede straat ligt vol zand

*De gevluchte crimineel is opgepakt

*De afgebrande schuur wordt opgeruimd

Maar let op: de verrotte appel

Slide 28 - Slide

Voltooid deelwoord als bijvoeglijk naamwoord

Het voltooid deelwoord kan als bijvoeglijk naamwoord worden gebruikt. Het voltooid deelwoord staat dan voor een zelfstandig naamwoord. Het zegt dus iets meer van een zelfstandig naamwoord (mensen, dieren, dingen of planten).

De standaardregel is dat het voltooid deelwoord verlengd wordt met een extra e

De aardappelen zijn aangebrand (voltooid deelwoord).

De aangebrande aardappelen (bijvoeglijk gebruikt voltooid deelwoord)