Licht en beeld en beweging en verkeer les 5

• Natuurkunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Herhaling hfd 1 en 2

Doel

Toepassen van het geleerde

Een fotolamp bevat een lichtgevende gloeispiraal. De lamp staat 90 cm vóór een bolle

lens. Deze lens maakt een scherpe afbeelding van de gloeispiraal op een scherm. Het

scherm staat 180 cm achter de lens.

a. Bereken de lineaire vergroting van de gloeispiraal. 

• gegeven: Gegeven: v = 90 cm en b = 180 cm
  
• Gevraagd: N
• Uitwerking:  

N=​v​​b​​

N=​90​​180​​

N=2

Een fotolamp bevat een lichtgevende gloeispiraal. De lamp staat 90 cm vóór een bolle lens. Deze lens maakt een scherpe afbeelding van de gloeispiraal op een scherm. Het scherm staat 180 cm achter de lens. 

b. De gloeispiraal is 11 cm lang. Bereken hoe groot de gloeispiraal op het scherm is.

• Gegeven: v = 90 cm en b = 180 cm N = 2   B = 11 cm
  
• Gevraagd: B
• Oplossing:   B = N ⋅ V 
•                        2 ⋅ 11 = 22 cm
•                        B = 22 cm

Op 4 cm afstand van een bolle lens bevindt zich een voorwerp. Op 12 cm achter de

lens wordt een reëel beeld gevormd. Het voorwerp is 4 cm hoog. Bereken hoe hoog het beeld is.

• Gegeven: v = 4 cm en b = 12 cm en V = 4 cm
  
• Gevraagd: B
  
• Oplossing:  

• B = N ⋅ V 
• 3 ⋅ 4 cm = 12 cm
• B = 12 cm

N=​4​​12​​

N=3

Een man met een lengte van 1,80 m wordt gefotografeerd met een digitale camera. Op de lichtgevoelige chip (beeldsensor met veel fotocellen) is de man slechts 2,20 cm lang. 

a. Bereken de lineaire vergroting van de man. 

• Gegeven: V = 180 cm en B = 2,20 cm
  
• 2 = 180 cm en B1B2 = 2,2 cm
  
• Gevraagd: N
  
• Oplossing:

N=​V​​B​​

N=​180​​2,2​​

N=0,0122=1,22⋅10​−2​​

Een man met een lengte van 1,80 m wordt gefotografeerd met een digitale camera. Op de lichtgevoelige chip (beeldsensor met veel fotocellen) is de man slechts 2,20 cm lang. De afstand tussen de cameralens en de chip bedraagt 3,8 cm. 

b. Bereken de afstand tussen de man en de cameralens.

• Gegeven: V = 180 cm en B = 2,20 cm   N = 0,0122 cm  b = 3,8
• Gevraagd: v
• Oplossing:

N=​v​​b​​

0,0122=​v​​3,8​​

N=310,9=3,1⋅10​2​​

Je maakt een foto van een cheeta die op 110cm van de lens staat. De cheeta is 70cm lang. De lenssterkte is 3,5dpt. Bereken de lengte van van het beeld van de cheeta.

gegeven

gevraagd

uitwerking

25cm

Een cheeta versnelt gedurende 5,0 seconde eenparig hij legt hierbij een afstand af van 107m. Berekende de versnelling.

Gegeven:

Gevraagd:

Uitwerking:

4,3m/s​2​​

Een vliegtuig versnelt eenparig met een versnelling van 55m/s² in 6,1s. Bereken de afstand die hij  aflegt.

Gegeven:

Gevraagd:

Uitwerking:

s=​2​​1​​⋅a⋅t​2​​→​2​​1​​⋅55⋅6,1​2​​=1023,3→1,0⋅10​3​​m

Een raceauto versnelt eenparig met een versnelling van 63m/s² en legt een afstand af van 529,5m. Bereken de tijd die hij hierover doet.

Gegeven:

Gevraagd:

Uitwerking:

4,1s

Secretatiat heeft een baan record over een afstand van 2,414km. Hij liep de afstand in een tijd van  0:2:24. Bereken de gemiddelde snelheid over de afstand..

Gegeven:

Gevraagd:

Uitwerking:

82414/144=15,8m/s

Secretatiat heeft een baan record over een afstand van 2,414km. Hij liep de afstand in een tijd van 0:2:24. Bereken de versnelling, er vanuit gaande dat Secretariat de hele race eenparig versnelde.

Gegeven:

Gevraagd:

Uitwerking:

a=​Δt​​Δv​​→​144​​16,8​​=0,12m/s

De snelheid van geluid in lucht is 340 m/s. Het onweert 8 km verderop. Bereken hoelang het duurt voordat je de donder hoort in seconden. 

Gegeven:

Gevraagd:

Uitwerking:

v=​t​​s​​→​340​​8000​​=23,5s

Een kogel wordt met een snelheid van 550 km/h uit een geweer weggeschoten. Al na 0,75s raakt de kogel zijn doel. Bereken de afstand tussen geweer en doel.

Gegeven:

Gevraagd:

Uitwerking:

v=​t​​s​​→550⋅0,75=412,5m→4,1⋅10​2​​

Een Fiat Punto van 800kg trekt in 5,0s op naar 80km/h. bereken de motorkracht van de Fiat Punto

Gegeven:

Gevraagd:

Uitwerking:

Fm=3555,5N→3,6⋅10​3​​N

Teken het verloop van de lichtstralen. En geef aan waar het brandpunt zich bevind.

--+++-  (- is holle lens, divergerend + is bolle lens, convergerend.)

Oogwerking en nabijheidspunt

Bepaal je eigen nabijheidspunt:

• Houdt een potlood op armlengte van je af.
• Sluit één oog en kijk met het andere oog naar het potlood
• Breng het potlood langzaam dichterbij, totdat je het niet meer scherp ziet.
• Daar ligt je nabijheidspunt
  

Oogwerking: Accommoderen

Met dit proefje kan je het accommoderen van je oog voelen

• Houd een potlood (of pen) op een halve armlengte van je ogen
• Kijk naar de top van het potlood
• Kijk vervolgens snel naar de muur achter het potlood en weer naar de top van het potlood.
• Herhaal dit een aantal maal snel achter elkaar
  

Gerda laat haar vakantiefoto’s zien. De lens van haar diaprojector heeft een brandpuntsafstand van 15 cm. Het scherm staat op 3,5 m van de projector. 

De afmetingen van de dia zijn 2,4 bij 3,6 cm.

a) Bereken de afstand tussen dia en projectielens. 

b) Bereken de vergroting.

c) Bereken de afmetingen van het beeld. 

a

v=16cm

b

c

N=22

54x80cm

Teken het verloop van de lichtstraal

De pijl is 2,5cm en de afstand tot de lens is 4,5cm. 

De hoogte van P is 1 cm

Het brandpunt ligt op 3,5cm.