Les 3 Diabetes mellitus en vragen vitale functies

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

leerdoelen

• je kan uitleggen wat DM (diabetes mellitus) is 
• je kent de oorzaken van DM I en DM II
• Je kan de begrippen hypoglycaemie en hyperglycaemie verklaren 
• je kent de verschijnselen hiervan
• Je kan uitleggen wat insuline doet in het lichaam
• je kent de risico's van insuline injecteren
• je kent de relatie tussen voeding en DM
• je weet welke soorten insuline er zijn 

Waar denken jullie aan bij het woord Diabetes?

Wat is Diabetes mellitus?

Het lichaam kan de bloedsuiker niet meer in evenwicht houden

Glucose (bloedsuiker) is langdurig verhoogd, blijft in het bloed 

Bij een gezond persoon: 

maaltijd

nuttigen, glucose stijgt

alvleesklier produceert insuline

insuline zorgt voor opname glucose in lichaams-cellen

glucose daalt 

Wat zijn de gezonde koolhydraten?

1. Haver, volkorenpasta, witte rijst, fruit, groenten.
2. Haver, fruit, groenten, koek, aardappels.
3. Groenten, fruit, melk, yoghurt, zilvervliesrijst.

Welke soorten diabetes kennen jullie?

Soorten diabetes 

• Diabetes type 1
• Diabetes type 2

• Zwangerschapsdiabetes

Diabetes mellitus type 1

• 'insuline- afhankelijke diabetes mellitus'
  
• Lichaam is gestopt met aanmaak insuline 
• Lichaam 'vergist' zich
• Valt eigen lichaamscellen aan 

Ontstaan van diabetes mellitus 

type 2:

• Meest voorkomende vorm 
• Verloop geleidelijk
• Insuline resistent
• Lichaam maakt nog wel insuline aan maar het is minder werkzaam
• Er is meer insuline nodig 

Diabetes type 2 heette vroeger  ook wel ouderdomsdiabetes. Maar nu krijgen  ook jonge mensen diabetes type 2. Dit door een verkeerde leefstijl

Zwangerschaps-

diabetes 

• Vanaf 24e week
• Tijdelijk
• Diabetes type 2
•  Baby te zwaar 

Diagnostiek

• Nuchter bloedonderzoek
• Hoeveelheid glucose uitgedrukt in millimol

• Nuchter> 7 mmol/l
• Niet nuchter> 11 mmol/l

• HbA1c

Complicaties 

Behandeling Diabetes mellitus type 1

• Toedienen insuline 

Soorten insuline

•  Mix kort- langwerkend: Novomix 
• Langzaam werkende insuline is troebel

Soort	opname	werking	insuline
kort werkend	10-30 minuten	2 tot 8 uur	Novorapid
middellangwerkend	1 - 2 uur	16 tot 24 uur	Insulatard
Langwerkende	1-2 uur	24 uur	Lantus

Behandeling diabetes mellitus type 2

Standaard stappenplan. 

Nog niet meteen nodig om insuline toe te dienen.

Standaard stappenplan

1. Leefstijl- en voedingsadviezen
2. bloedglucose verlagende tabletten
3. Combinatie verschillende tabletten
4. Gebruik van insuline naast tabletten 

Freestyle libre

• Sensor 
• Reader of smartphone
•  Geen vingerprikken meer

Bloedglucose 

Hyperglykemie: >11 mmol/l

Hypoglykemie:  <4 mmol/l

 * Dit is ook persoonlijk

Wat te doen?

Hyperglykemie:

• Lichaam wil zelf het teveel aan suiker kwijtraken door te plassen
• Veel drinken (zonder suiker)
• Beweging
• Insuline

Als klachten verergeren altijd meteen 112 bellen!

Hypoglykemie:

• Suiker in vorm van glucosetabletten 
•  Suikerhoudende limonade 
• Langwerkende suikers
• Glucagon neuspoeder of injectie

De praktijk

De vingerprik

• Zijkant van de vinger
• Handen wassen
• Cliënt 1e druppel, zorgmedewerker 2e druppel
• Naaldje in de naaldencontainer

Insuline injecteren

• Insulinepen op kamertemperatuur 
• Noteer aanbreekdatum
• Dubbele controle 
• Nieuwe pen bij minder dan 12 IE
• Wissel de injectieplaats af

Vitale functies 

huiswerk test 

een normale hartslag is .... tot ..... slagen per minuut

1. 50 - 70
2. 60 - 80
3. 60 - 100

een shock is levensbedreigend

1. Juist
2. onjuist

de linkerkamer pompt bloed naar

1. de longader
2. de longslagader
3. de aorta
4. de bovenste holle ader

de rechterboezem ontvangt zuurstofarm bloed

1. juist
2. onjuist

een inwendige bloeding herken je bijvoorbeeld aan melaena

1. juist
2. onjuist

shock herken je aan een trage pols

1. juist
2. onjuist

een tweedegraadsbrandwond herken je aan:

1. roodheid, pijnlijk, geen capillaire refill
2. blaren, goede capillaire refill, stugge huid
3. blaren , minder pijnlijk dan je denkt, soepele huid
4. blaren, roze huid, soepel en pijnlijk

een kneuzing is

1. hetzelfde als een blauwe plek
2. een beschadiging van spieren en bindweefsel
3. een beschadiging van gewrichtsbanden
4. geen van drieën

bij een bloedneus mag je je neus (rustig) snuiten

1. juist
2. onjuist

symptomen van een flauwte zijn:

1. hevig zweten
2. misselijkheid en soms braken
3. trage hartslag
4. zowel A, B als C zijn goed

verwardheid kan een symptoom van een TIA zijn

1. juist
2. onjuist