Mictie

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1,2

Pathologische Mictie

  AFZ 

 EPA 1

Verbind de juiste namen bij de onderdelen van de nier.

Nierschors

Urineleider

Nierslagader

Nierbekken

Nierader

Niermerg

Wat is de weg van de urine, van boven naar uiteindelijk uitplassen?

Nierbekken

Urinebuis

Nierschors

Blaas

Niermerg

Urineleider

Mictie problemen

Welke mictie functiestoornis heeft geen invloed op de hoeveelheid urine?

1. Anurie
2. Dysurie
3. Oligurie
4. Polyurie

Dysurie heeft geen invloed op de hoeveelheid, is pijnlijk/branderig gevoel bij plassen,

Anurie  Niet/nauwelijks plassen (<50ml/24u)

shock , acuut/chronisch nierfalen

Oligurie  Minder plassen (<400ml/24u)

dehydratatie, hypotensie

Polyurie  Heel veel plassen (>3000ml/24u)

hyperglycemie, diabetes insipidus, polydipsie, medicatie, herstel na acuut nierfalen

Welke complicaties kunnen er optreden bij afwijkingen in de hoeveelheid urineproductie?

1. Oedeem
2. Dehydratie
3. Uremie
4. Dyspnoe

Dysurie: 

pijn of branderig gevoel bij het plassen

Pollakisurie: 

Vaak kleine plasjes, dit kan wijzen op retentie. Als je Dysurie en Pollakisurie hebt dan kan dat wijzen op een blaasontsteking

Strangurie: 

Krampende pijn en incontinentie van paar druppels , ook hier is er vaak sprake van een blaasontsteking

Incontinentie: ongewild urineverlies

Urineretentie: 

Achterblijven van urine na het plassen, residu is de achtergebleven hoeveelheid. Let op stijgende urineweginfectie

Nycturie: voorals snachts plassen, komt vaak voor bij hartfalen

Residu is de hoeveelheid urine die achter blijft in de blaas na het plassen.

Urineretentie is een ophoping van urine in de blaas omdat men niet meer kan plassen of slechts kleine beetjes plast. 

Oorzaken van incontinentie

• Ziekten of beperkingen van blaas, sluitspieren, bekkenbodem, darmen, endeldarm (na trauma)
• Ziekten van zenuwstelsel
• Problemen met cognitie 
• Bijwerkingen van medicijnen

Een vrouw van 60 die incontinent is als ze moet niezen heeft....

1. urge incontinentie
2. overloop incontinentie
3. stress incontinentie
4. druppelincontinentie

Waar niet waar: Incontinentie verhoogd de kans op smetten.

1. waar
2. niet waar

Behandeling incontinentie

• bekkenbodem oefeningen


• blaastraining
• zelfkatheterisatie
• medicatie
• chirurgie

Retentie

Residu

als het onvermogen om de blaas volledig of gedeeltelijk te legen

 de hoeveelheid urine die achter blijft in de blaas na het plassen

Hematurie is:

1. troebele urine
2. ruikende urine
3. bloed in de urine
4. heldere urine

Bilirubine

Bilirubine is een afvalstof die voornamelijk vrijkomt bij afbraak van oude rode bloedcellen. Bilirubine is het afbraakproduct van hemoglobine, de rode bloedkleurstof. Dit kan verhoogd aanwezig zijn in urine als het sterk verhoogd is in het bloed. Dit kan wijzen op geelzucht.

In de darm wordt bilirubine door de daar aanwezige bacteriën omgezet in urobilinogeen. Een deel hiervan wordt door oxidatie omgezet in stercobiline, wat de kleur geeft aan de stoelgang. Het overige gedeelte wordt terug opgenomen in de bloedbaan en komt via het portaal systeem in de lever terecht.

Urobilinogeen is een stofje dat gemaakt wordt uit bilirubine. Bilirubine komt vrij als oude rode bloedcellen (erytrocyten) worden afgebroken. Het hemoglobine dat daarbij vrijkomt wordt omgezet in onder andere bilirubine.

Bilirubine wordt vanuit de lever uitgescheiden in de gal. Via de gal komt het in de dunne darm terecht. In het laatste stukje van de dunne darm en in de dikke darm wordt bilirubine door darmbacteriën omgezet in urobilinogeen. Vanuit de darm wordt ongeveer 80% uitgescheiden via de ontlasting. De resterende 20% wordt opgenomen in het bloed van de poortader.

Van de 20% die wordt opgenomen in het bloed zal het meeste in de lever terechtkomen. Daar wordt het opnieuw via de gal uitgescheiden. Deze cyclus wordt de ‘enterohepatische kringloop’ genoemd.

Als het bloed door de nieren stroomt wordt een klein deel van het urobilinogeen uit het bloed gefilterd. Zo komt een klein beetje urobilinogeen in de urine terecht.

Eiwit

Dit betreft meestal het lichaamseiwit albumine. Het is verhoogd aanwezig in de urine bij:

Incidenteel bijvoorbeeld door fysieke inspanning of koorts.

Zwangerschap vergiftiging

Ontsteking in de urinewegen of nieren

Niet goed werkende nier filters

Erytrocyten zijn de rode bloedlichaampjes in het menselijk lichaam. Doordat deze cellen een hoge concentratie aan rode bloedkleurstof (hemoglobine) bevatten worden het de rode bloedcellen genoemd.

Urineweginfectie

fysiologisch oorzaak door bij voorbeeld menstruatie of sport.

Nierstenen

Trauma

Diabetes

Nierfalen

Hemofilie

Glucose

De aanwezigheid van het lichaamssuiker glucose kan duiden op:

Diabetes mellitus

Incidenteel bijvoorbeeld door fysieke inspanning of koorts.

zwangerschap suikerziekte

Urineweginfectie

Ketonen

Ketonen zijn aanwezig in de urine bij

Sterk ontregelde diabetes type 2.

Sterk vasten.

Zware lichamelijke inspanning.

Te snel wekende schildklier.

Koorts.

Hyperemesis gravidarum. (zwangerschapsbraken)

Nitriet

De aanwezigheid van nitriet in de urine duidt op een bacteriële infectie in de urinewegen. Het is belangrijk om te weten dat niet alle bacteriën in staat zijn om nitriet te produceren. Dit betekent dat afwezigheid van nitriet een bacteriële urineweginfectie niet kan uitsluiten.

pH waarde

Normale pH van ochtendurine is licht zuur tot neutraal. De urine is na een maaltijd vaak basisch, dit komt door een grotere productie van maagsap na de maaltijd. Een zuurdere urine (pH <5) wijst op diarree of diabetes mellitus. Bij diabetes mellitus, ofwel suikerziekte, kan bij een tekort aan glucose vetzuurverbranding ontstaan wat de urine zuur maakt. Bij een basische ochtendurine, een pH hoger dan 7, kan er sprake zijn van een urineweginfectie. De aanwezigheid van bacteriën in de urine maakt deze basisch.

Urobilinogeen

Een verhoogd gehalte Urobilinogeen kan wijzen op geelzucht.In de darm wordt bilirubine door de daar aanwezige bacteriën omgezet in urobilinogeen. Een deel hiervan wordt door oxidatie omgezet in stercobiline, wat de kleur geeft aan de stoelgang. Het overige gedeelte wordt terug opgenomen in de bloedbaan en komt via het portaal systeem in de lever terecht.Bilirubine en urobilinogeen

Urobilinogeen is een stofje dat gemaakt wordt uit bilirubine. Bilirubine komt vrij als oude rode bloedcellen (erytrocyten) worden afgebroken. Het hemoglobine dat daarbij vrijkomt wordt omgezet in onder andere bilirubine.

Bilirubine wordt vanuit de lever uitgescheiden in de gal. Via de gal komt het in de dunne darm terecht. In het laatste stukje van de dunne darm en in de dikke darm wordt bilirubine door darmbacteriën omgezet in urobilinogeen. Vanuit de darm wordt ongeveer 80% uitgescheiden via de ontlasting. De resterende 20% wordt opgenomen in het bloed van de poortader.

Van de 20% die wordt opgenomen in het bloed zal het meeste in de lever terechtkomen. Daar wordt het opnieuw via de gal uitgescheiden. Deze cyclus wordt de ‘enterohepatische kringloop’ genoemd.

Als het bloed door de nieren stroomt wordt een klein deel van het urobilinogeen uit het bloed gefilterd. Zo komt een klein beetje urobilinogeen in de urine terecht.

Verhoogd urobilinogeen in urine

Het urobilinogeen gehalte van de urine kan omhoog gaan door de volgende aandoeningen:

Versterkte bloedafbraak – Toename van de hoeveelheid bilirubine in het bloed, bijvoorbeeld door een verhoogde afbraak van rode bloedcellen. Dat kan voorkomen bij hemolytische anemie, maar bijvoorbeeld ook als iemand een grote inwendige bloeding heeft gehad.

Leverziekten – Als de levercellen beschadigd of ziek zijn kunnen ze het urobilinogeen dat vanuit de darm via de poortader is opgenomen minder goed in de gal uitscheiden. Het gevolg is dat meer urobilinogeen in het bloed achterblijft. Hierdoor wordt ook meer urobilinogeen in de urine uitgescheiden. Het gehalte van urobilinogeen in de urine gaat dan omhoog. Dit komt voor bij onder andere levercirrose, leverstuwing (bij hartfalen) en leverontsteking (hepatitis). De lever kan ook aangetast raken door vergiftigingen (intoxicaties).

Darmverstopping – Ten slotte kan het urobilinogeen gehalte stijgen als de opname vanuit de darm toeneemt. Dat kan voorkomen bij mensen die last hebben van darmverstopping (obstipatie). De ontlasting blijft langer in de darm waardoor er meer tijd is om bilirubine om te zetten in urobilinogeen, en vervolgens om het urobilinogeen op te nemen in het bloed.

Infectie van de galwegen – Als de galwegen door bacteriën geïnfecteerd zijn kan het voorkomen dat bilirubine in de gal al wordt omgezet in urobilinogeen. Daardoor komt meer urobilinogeen beschikbaar in de darm, en dus voor opname in het bloed. Bovendien zal een deel van het urobilinogeen al worden opgenomen in het bloed voordat het in de darm wordt uitgescheiden. Het gevolg is een verhoging van urobilinogeen in het bloed, en daardoor een toename van de uitscheiding in de urine.

Bacteriële overgroei in de dunne darm – Ook kan het urobilinogeen gehalte in de urine toenemen als meer urobilinogeen wordt gevormd in de darm. Dat kan voorkomen bij mensen met bacteriële overgroei in de dunne darm.

Verlaagd urobilinogeen in urine

Het urobilinogeen gehalte in de urine kan verlaagd zijn als de vorming van urobilinogeen uit bilirubine verhinderd is. Daar kunnen twee redenen voor zijn:

Er komt onvoldoende bilirubine vanuit de lever in de darm terecht. Omdat bilirubine via de gal in de darm terecht komt zal bij een afsluiting van de galwegen (galwegobstructie) niet of nauwelijks bilirubine beschikbaar komen in de darm. Er zijn verschillende redenen waarom de galwegen afgesloten kunnen raken. De meest voorkomende zijn galstenen en gezwellen die de galwegen kunnen dichtdrukken, bijvoorbeeld alvleesklierkanker.



Leukocytenesterase

De leukotest verkleurt op basis van leukocytenesterase afkomstig uit leukocyten. Een positieve leukotest toont leukocyten aan, maar is niet noodzakelijk bewijzend voor een urineweginfectie.

Leukocyten in de urine, oorzaken

Leukocyten kunnen om verschillende redenen in de urine voorkomen.

Blaasinfecties

Een urineweginfectie (UTI) is een veelvoorkomende oorzaak van leukocyten in de urine.

Een UTI kan elk deel van het urinestelsel aantasten, inclusief de blaas, urethra en nieren.

De lagere urinewegen - en vooral de blaas en urethra - zijn veelvoorkomende plaatsen voor een infectie.

Een UTI treedt meestal op wanneer bacteriën de urinewegen binnendringen via de urethra.

Ze vermenigvuldigen zich vervolgens in de blaas.

Vrouwen hebben een hoger risico dan mannen om een ​​urineweginfectie te krijgen.

Ongeveer 50-60 procent van de vrouwen krijgt ooit een urineweginfectie.

Als een UTI in de blaas optreedt en de persoon geen behandeling zoekt, kan de infectie zich verspreiden naar de urineleiders en de nieren.

Dit kan ernstig worden.

Nierstenen

Een hoog aantal leukocyten kan soms wijzen op nierstenen.

Lage niveaus van opgeloste mineralen en zouten zijn meestal aanwezig in de urine.

Degenen die hoge niveaus van deze stoffen in hun urine hebben, kunnen nierstenen ontwikkelen.

Symptomen omvatten:

pijn

misselijkheid

braken

koorts

rillingen

Als nierstenen naar de urineleiders reizen, kunnen ze de urinestroom verstoren. Als er een verstopping optreedt, kunnen bacteriën zich verzamelen en kan er een infectie ontstaan.

Nierinfectie

Het aantal witte bloedcellen in de urine kan stijgen als er een nierinfectie is.

Nierinfecties beginnen vaak in de lagere urinewegen, maar verspreiden zich naar de nieren.

Af en toe bereiken bacteriën uit andere delen van het lichaam de nieren via de bloedbaan.

Er is een grotere kans op het ontwikkelen van een nierinfectie als een persoon:

heeft een zwak immuunsysteem

al geruime tijd een urinekatheter gebruikt

Verstopping van het urinestelsel

Als zich een verstopping in het urinestelsel ontwikkelt, kan dit leiden tot:

hematurie of bloed in de urine

hydronefrose, of vloeistof rond de nier of nieren

Een obstructie kan het gevolg zijn van een traumatisch letsel, nierstenen, tumoren of ander vreemd materiaal.

In de urine houden

Door urine op te houden kan de blaas verzwakken, waardoor het moeilijk is om de blaas te legen.

Als urine zich ophoopt in de blaas, verhoogt de aanwezigheid van bacteriën het risico op een infectie.

Dit kan de hoeveelheid leukocyten in de urine verhogen.

Waar of niet waar?
Proteinurie is een aanwijzing voor nierfalen

1. Waar
2. Niet waar

Anurie

Strangurie

Urine-incontinentie

Dysurie

Pollakis-urie

Hematurie

Geen urine-productie

Pijn bij plassen

Moeilijkheden bij plassen

Bloed bij urine

Ongecontroleerd verliezen van urine

Vaak kleine beetjes plassen

Deze vraag/vragen heb ik nog: