5.4 - B - Het Midden-Oosten

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

5.4 - B - Het Midden-Oosten

Leerdoelen

• Je kunt het verloop van de spanningen rondom Israël uitleggen.

Planning

• Tweestaten-oplossing
• De eerste jaren van de staat Israël
• Arabisch - Israëlische oorlog
• De zesdaagse oorlog
• Geweld als oplossing?
• De Olympische Spelen
• Afsluiting

Tweestaten-oplossing (1947)

• De Britten hebben het mandaatgebied niet meer onder controle. Het gebied wordt overgedragen aan de Verenigde Naties (VN).
  

• De VN komt met een Verdelingsplan: het gebied wordt verdeeld in een Joodse- en Arabische staat.
  
  
• Jeruzalem komt onder bestuur van de VN te staan.

'De erfenis'

De eerste jaren van de staat Israël

• 14 mei 1948: David Ben Goerion roept de Joodse staat Israël uit.

• 15 mei 1948: de laatste Britten vertrekken uit het mandaatgebied Palestina

• 16 mei 1948: de Arabische landen Egypte, Syrië, Libanon en Jordanië vallen Israël aan. 

De eerste jaren van de staat Israël (2)

• De Verenigde Staten erkennen Israël snel: een niet-Arabische, democratische bondgenoot in het Midden-Oosten is voor hen erg belangrijk.

• De Verenigde Staten zijn een belangrijke bondgenoot (en kunnen wapens leveren).

Arabisch-Israëlische Oorlog (1948-1949)

Israël: de Israëlische Onafhankelijkheidsoorlog

Palestijnen: al-Nakbah ('de Ramp')

• Israël wint de oorlog en verovert veel gebieden: ook gebieden die  door de VN aan de Palestijnse Arabieren waren toegezegd.

• Ruim 700.000 Palestijnse Arabieren vluchten uit Israël. 

Zesdaagse Oorlog, 1967 (1)

• Korte oorlog in 1967 tussen Israël en zijn buurlanden Egypte, Syrië, Libanon en Jordanië.

• Oorzaak: Israël verovert de overgebleven stukken van het voormalige Palestina.
  
  
• Israël vreest een aanval van drie kanten door Egypte, Jordanië en Syrië. Israël besluit niet af te wachten en valt zelf aan

Zesdaagse Oorlog, 1967 (2)

• Het sterke en moderne Israëlische leger verplettert in 6 dagen Egypte, Jordanië en Syrië.
  

• Israël bezet grote stukken land: Sinaï en Gazastrook (van Egypte), Westelijke Jordaanoever en Oost-Jeruzalem (van Jordanië) en de Golan (van Syrië)
  
  
• Deze gebieden worden de bezette gebieden genoemd. 

Geëmotioneerde Israëlische soldaten bij

de Klaagmuur in Oost-Jeruzalem.

Tot de Zesdaagse Oorlog konden

Joden hier niet komen.

Geweld als oplossing? (1)

• De uitkomst van de Zesdaagse Oorlog levert de Palestijnse Arabieren niets op.

• Sterker nog: de gebieden waar naartoe ze in 1948-1949 waren gevlucht, zijn nu bezet door Israël.

• Teleurstelling en frustratie zorgen voor toename nationalisme onder de Palestijnse Arabieren.

Geweld als oplossing? (2)

• Palestijnse strijdgroepen gaan samenwerken in de PLO (Palestijnse Bevrijdingsorganisatie), opgericht in 1964, (leider: Yasser Arafat)

• Doelen: de vernietiging van de staat Israël, verdrijving van de Israëli's en redding van de Palestijnen (eigen Palestijnse staat)

Olympische Spelen

München, 1972

Verandering in denken van Westerse landen

• Met aardolie hebben Arabische landen een machtig wapen in handen: de economie in Westerse landen heeft door de olieboycot een gevoelige tik gehad.

• Westerse landen worden kritischer richting Israël, vooral als het gaat om de behandeling van de Palestijnen en de Israëlische onwil bij vredesonderhandelingen.

Autoloze zondagen

1973

• Door de olieboycot stegen de olieprijzen in Europa enorm. 
• Met autoloze zondagen wilde de regering op olie (benzine) besparen.

Joodse kolonisten...

• Westelijke Jordaanoever is sinds 1967 bezet door Israël (gebied is niet bij Israël gevoegd).
  
  

• Deze Israëli's zijn in dit gebied (in nederzettingen) gaan wonen, en worden kolonisten genoemd.
  
  
• Dit werd gestimuleerd door de Israëlische overheid en zorgt nog steeds voor spanningen. 

...Palestijnse vluchtelingen

• Meesten zijn nakomelingen van de vluchtelingen uit 1948 en 1967.

• Vluchtelingenkampen zijn uitgegroeid tot complete steden, waar veel armoede heerst.

• Tot de komst van de Joodse kolonisten was het relatief rustig, daarna namen de spanningen, en de haat, toe,

Leerdoelen

• Je kunt het verloop van de spanningen rondom Israël uitleggen.