Filosoferen groep 8

• Filosofie
• Basisschool
• Groep 8

Filosoferen

Normen en waarden

Wat zijn waarden en normen

Normen en waarden zijn regels en dingen die we belangrijk vinden in het leven. Waarden zijn de dingen die jij belangrijk vindt, zoals eerlijkheid, vriendschap of respect. Bijvoorbeeld, jij kunt het belangrijk vinden om altijd eerlijk te zijn, en iemand anders vindt misschien dat het belangrijk is om loyaal te zijn aan zijn vrienden.

Normen zijn de regels over hoe je met elkaar omgaat. Ze zeggen bijvoorbeeld wat wel en niet mag. Deze regels komen voort uit de dingen die we belangrijk vinden, oftewel onze waarden. Bijna iedereen kent en gebruikt normen, omdat ze ervoor zorgen dat we goed met elkaar kunnen omgaan.

Als je de waarde vriendelijkheid belangrijk vindt, kan een norm zijn om altijd aardig tegen anderen te zijn. Normen en waarden werken dus samen: je waarde bepaalt de normen die je volgt.

Voorbeelden

Niet liegen – Als je de waarde eerlijkheid belangrijk vindt, is het een norm om niet te liegen. Dit betekent dat je altijd de waarheid zegt, zelfs als het moeilijk is.

Samen delen – Als vriendschap belangrijk is, is het een norm om je speelgoed of snoepjes te delen met je vrienden, zodat ze zich ook gelukkig voelen.

Niet pesten – Als je respect belangrijk vindt, is het een norm om aardig tegen andere kinderen te zijn en niemand te pesten. Iedereen verdient het om met respect behandeld te worden.

Norm: 'Je eet niet elke dag patat',
past bij de waarde:

1. Respect
2. Behulpzaam
3. Gezondheid
4. Veiligheid

Norm: 'Als een vriend(in) wordt lastiggevallen dan help je diegene',
past bij de waarde:

1. Vriendschap
2. Liefde
3. Gezondheid
4. Vrijheid

Norm: 'Als iemand iets goed doet dan geef je diegene een compliment',
past bij de waarde:

1. Vrijheid van meningsuiting
2. Veiligheid
3. Beleefdheid
4. Vriendelijkheid

Wat is een voorbeeld van een norm?

1. In je eentje een heel bankje bezet houden
2. Iemand helpen wanneer diegene om hulp vraagt
3. Met iemand meekijken tijdens het pinnen
4. Door iemand heen praten

Zelf aan de slag!

Maak drietallen

Lees het verhaal en geef antwoord op het dilemma

Bespreek je antwoord met je groepje

Bij welke normen en waarden past dit verhaal?

Veel plezier!

Moet de vrouw de ketting teruggeven of mag ze het houden?

Is het ongeluk de schuld van de vakkenvuller of van de oma?

Filosofische vraag 1

Als een regel helpt om anderen gelukkig te maken, maar jou verdrietig maakt, is het dan nog steeds een goede regel?

Filosofische vraag 2

Moet je altijd eerlijk zijn, zelfs als het de gevoelens van iemand anders kan kwetsen?

Filosofische vraag 3

Als iets altijd zo is geweest, betekent het dan dat het de juiste manier is om te doen?

Wat zijn voorbeelden van een waarden?

1. Boos zijn
2. Vriendelijkheid
3. Veiligheid
4. Respect tonen

Hoe vonden jullie deze les?