VWO: 4.3 HAVO: 4.1

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

  4.3

Lesplanning

Kijken naar huiswerk

Leerdoelen 

Uitleg + aantekeningen 

Aan de slag

Eerste wet van Newton

Als de resultante van alle krachten 0 N is, is het voorwerp in rust of beweegt het met een constante snelheid in een rechte lijn.

Op aarde is er altijd weerstand.

Wanneer de voortstuwende kracht in evenwicht is met de weerstandskracht dan beweeg je in gelijk tempo in een rechte lijn.

3 weerstandskrachten

Schuifweerstand     Rolweerstand            Luchtweerstand

Schuifweerstand: weerstand die een voorwerp ondervindt wanneer het over een oppervlak schuift of glijdt.

Verkleinen door: de oppervlakken die langs elkaar glijden zo glad mogelijk maken.

Rolweerstand: ontstaat doordat rollend voorwerp en ondergrond vervormen.

Verkleinen door: ondergrond vlakker en harder te maken, rollend voorwerp harder te maken.

Luchtweerstand: ontstaat doordat een voorwerp de lucht voor zich opzij moet duwen.

Verkleinen door: stroomlijning, het frontaal oppervlak verkleinen om minder lucht opzij te hoeven verplaatsen.

VWO 4.3 Kracht en arbeid

4.3.1 Je kunt verschillende manieren beschrijven om een voortstuwende kracht te produceren.

4.3.2 Je kunt uitleggen hoe de arbeid afhangt van de afstand en de voortstuwende kracht.

4.3.3 Je kunt berekeningen uitvoeren met de arbeid, de (voortstuwende) kracht en de afstand.

4.3.4 Je kunt het energiestroomdiagram van brandstof- en elektromotoren tekenen en toelichten.

4.3.5 Je kunt uitleggen dat de arbeid even groot is als de hoeveelheid nuttig gebruikte energie.

4.3.6 Je kunt het rendement van brandstofmotoren en elektromotoren berekenen.

Arbeid

Als je met een kracht een voorwerp verplaatst, 

verricht je arbeid. 

Arbeid (op je formuleblad)

Omdat die richting zo belangrijk is, is het ook een onderdeel van de formule voor arbeid. In formulevorm:


waarin:
             = arbeid (J)
             = kracht (N)
             = afstand (m)
            

W=F⋅s

s

W

F

Arbeid berekenen

Arbeid

W=F⋅s=50⋅5=250 J

Arbeid = kracht x afstand

W = F x s

[F] = N

[s] = m

[W] = Nm = J

Newtonmeter en Joule

Arbeid en newtonmeter zijn zo bedacht dat ze altijd hand in hand gaan met energie en Joule.

1 Nm = 1 J

Rendement berekenen

Aan de slag

VWO: 4.3 opgave 

1,2,3, 4, 5, 6, 7 en 9