3.2.5. Algemene geneesmiddelenkennis

• Anatomie Fysiologie Pathologie
• MBO
• Studiejaar 1

Anatomie, Fysiologie en Pathologie 

Week 47
3.2.5.

Welkom

Deze les: Geneesmiddelenkennis

Geneesmiddelen

Wat is een geneesmiddel?

Wat weet je over geneesmiddelen: woordweb maken op bord

Lesindeling

-Wat wordt er de komende weken van je verwacht?
Wat  mag je van de docent verwachten?

-Medicijnlijst bespreken (Cumlaude)
-Theorie Algemene geneesmiddelen-
kennis incl. opdrachten

- Oefentoets Kennistoetsenbank 
(eenmalig)

Geneesmiddelen

Geneesmiddelenwet:  Geneesmiddelen zijn stoffen die bestemd zijn om ziekten te genezen of te voorkomen

• Herstellen/verbeteren/wijzigen van orgaan functioneren
• Hulp bij stellen van medische diagnose

Register Verpakte Geneesmiddelen (RVG) of het Europese Register

• Medicijn moet werkzaam zijn bij bepaalde ziekte
• Medicijn is in aanbevolen dosering niet schadelijk

Filmpje ter introductie op het onderwerp. Verschillende deelonderwerpen komen deze weken aan bod. Denk aan werking, naamgeving, waar te halen. etc.

Het gaat in deze module nog niet om de werking van aspirine maar wel om werking in het algemeen van diverse gm.

Verkrijgbaarheid

1. UR-middelen: Uitsluitend Recept geneesmiddelen
   
   
2. UA-middelen: Uitsluitend Apotheek geneesmiddelen
   
   
3. UAD-middelen: Uitsluitend Apotheek en Drogist geneesmiddelen
   
   
4. AV-middelen: Algemeen verkrijgbare geneesmiddelen (OTC)

Naamgeving

Een medicijn heeft 3 verschillende namen:

1. Chemische naam: van de chemische stof
2. Stofnaam: internationaal bekende naam
3. Merknaam: specialiténaam, 'fantasienaam'

Bijvoorbeeld paracetamol:
para-acetylaminofenol -> paracetamol -> ? (merknaam)

Paracetamol is sinds 1893 internationaal op de markt. Het is zonder recept verkrijgbaar onder de merknamen Daro paracetamol vloeibaar voor kinderen, Kinderparacetamol, Panadol, Pinex, Sinaspril-Paracetamol en het merkloze Paracetamol 

Merk- en stofnaam

• Farmaceuten hebben een patent op een medicijn (=/- 10 jaar)
• Hierna mogen ook andere fabrikanten het medicijn maken.

Merk- en stofnaam

• De huisartsen in Nederland schrijven zo veel mogelijk voor op stofnaam. (preferentiebeleid)
• Bij een medische noodzaak voor een spécialité schrijft de arts mn op het recept. 

Merk- en stofnaam

• Wat betekenen de volgende afkortingen?
  ®™

Opdracht: Zoek van onderstaande geneesmiddelen (merknaam) de generieke naam op (stofnaam) en zet erbij wat voor soort geneesmiddel het is.

1. Losec

2. Primperan

3. Sintrom

4. Lasix

Antwoorden

1. Losec- omeprazol-maagzuurremmer

2. Primperan-metoclopramide-tegen misselijkheid

3. Sintrom-acenocoumarol-vitamine K. antagonist/bloedverdunner
4. Lasix-furosemide-diuretica

Behandelingsmethoden

1. Causale behandeling: Bestrijdt oorzaak van ziekte (bijv. infectie)
2. Symptomatische behandeling: Bestrijdt alleen klachten of ziekteverschijnselen (bijv. palliatieve behandeling)
3. Substitutiebehandeling: Vult stoffen aan die het lichaam niet zelf (meer) maakt (bijv. insuline/vitamines/ijzer)
4. Preventieve/profylactische behandeling: Voorkomt ziekten (bijv. griep)
5. Diagnostisch gebruik: Vaststellen aard van aandoening (bijv. laxeermiddel bij endoscopie)

Palliatieve behandeling is gericht op het verlichten van het lijden van een mens, niet op de genezing (vaak bij mensen die gaan overlijden en bij wie er geen kans op genezing meer is)

Vit K is een voorbeeld van

1. een profylaxe
2. substitutie
3. symptoombestrijder

Paracetamol is een voorbeeld van

1. causale werking
2. symptoombestrijder
3. profylactische werking

Miconazolnitraatzalf bestrijding van schimmelinfectie. Is een voobeeld van.....

1. curatieve werking
2. symptoombestrijding
3. preventieve werking

contrastvloeistof. Is een voorbeeld van......

1. Placebo-effect
2. Stellen van een diagnose
3. symptoombestrijding

Toedieningswijzen

A .Systemische toediening:

• Enteraal (oraal, rectaal, sublinguaal)
• Parenteraal (transdermaal, injectie)
  B. Lokale toediening:
• Lokaal (oog-/oor druppels,  inhalatie)

Geneesmiddelen

Toedieningswegen en toedieningsvormen

• Oraal: Tabletten, dragees, capsules, sublinguaal, drankjes, druppels
• Rectaal: Zetpil (suppositorium), klysma
• Cutaan: Crèmes, zalven, pleisters, gels
• Slijmvliezen: Spoeling, druppels sprays, crèmes, tabletten
• Longen: Spray, druppels, inhalatiespray (aerosolen), poederinhalator, inhalatievloeistof
• Parenteraal: Intraveneus, intramusculair, subcutaan, pleister

Voor- en nadelen?

Nadeel van gm in drank: er kan snel bacteriegroei ontstaan (bederf)

1. Indicatie
2. Contra-indicatie (relatief en absoluut)
3. Interactie
4. First-pass-effect
5. Bloedspiegel
6. Minimaal effectieve concentratie
7. Therapeutische breedte
8. Halfwaardetijd
9. Cumulatie
10. Therapietrouw/Compliance
11. Placebo
12. Polyfarmacie
13. Pseudodubbelmedicatie
14. Farmacogenetica 

Moeilijke begrippen

Laat studenten mbv boek de begrippen uitzoeken.  12 en 13 staan niet in het boek. Hiervoor mag internet gebruikt worden. 

1. Indicatie
2. Contra-indicatie (relatief en absoluut)
3. Interactie
4. First-pass-effect
5. Bloedspiegel
6. Minimaal effectieve concentratie
7. Therapeutische breedte
8. Halfwaardetijd
9. Cumulatie
10. Therapietrouw/Compliance
11. Placebo
12. Polyfarmacie
13. Pseudodubbelmedicatie
14. Farmacogenetica

1. Reden van gebruik
2. Patiëntgebonden reden om een middel niet te gebruiken.
3. Geneesmiddelen die elkaars werking beïnvloeden. 
4. Eerste afbraak door lever*
5. Concentratie medicijn in bloed
6. Minimale bloedspiegel nodig voor effect
7. Verschil tussen werking en vergiftiging
8. Halvering van concentratie in bloed*
9. Opstapeling van medicijn in bloed
10. Nauwkeurigheid van gebruik medicijn
11. Toediening zonder werkzame stoffen
12. Chronisch gebruik van 5 of meer geneesmiddelen.
    
13. Gebruik van geneesmiddelen naast een ander geneesmiddel met dezelfde werking. 
    
14. Hoe het lichaam op het geneesmiddel reageert. 

Moeilijke begrippen

De * verwijzen naar dia 13 of 14

Opname van een geneesmiddel noemen we

1. Distributie
2. Transport
3. Eliminatie
4. Absorptie

De eerste passage van medicatie door de lever noemen we

1. First pass effect
2. Halfwaarde tijd
3. Resorptiesnelheid
4. Eliminatie

De tijd die nodig is om de concentratie met de helft te verminderen noemen we?

1. First pass effect
2. Halfwaarde tijd
3. Resorptiesnelheid
4. Eliminatie

Voeding en geneesmiddelen kunnen elkaar onderling beïnvloeden. Dat noemen we?

1. Resistentie
2. Interactie
3. Cumulatie
4. Gewenning

Wat betekent cumulatie?

1. opeenhoping van een bepaald medicijn
2. allergische reactie
3. dat je verslaaft bent aan een medicijn

Hoe noem je het als twee medicijnen elkaar beïnvloeden?

1. Gewenning
2. Interactie
3. Allergie
4. Verslaving

Aan de slag

Dit kan op verschillende manieren:

-Maak de opdrachten passend bij dit onderwerp in Cumlaude
-Maak (eenmalig) de toets in de kennistoetsenbank
-Oefen via Gimkit (zie link volgende dia) 

Aan de slag

Dit kan op verschillende manieren:
-Maak de oefentoets in Cumlaude.

-Maak de opdrachten passend bij dit onderwerp in Cumlaude
-Maak (eenmalig) de toets in de kennistoetsenbank
-Oefen via Gimkit (zie link volgende dia) 

www.gimkit.com