Les 2

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Jagers en verzamelaars

De tijd van jagers en boeren

.. tot 3000 v.Chr.

15.000 v. Chr.

• Laatste stuk van de laatste IJstijd

• Nederland was voor een groot deel Toendra: gras, mos en lage struiken

• Wilde dieren: mammoeten, wolven en rendieren

• Er woonden ongeveer 1000 mensen in Nederland

Jager-verzamelaars

• Leven in kleine groepen (ongeveer 30-50 mensen)
• Geen vaste woonplaats: nomaden
• -->Trekken achter hun eten aan
  
• Eenvoudige woningen: Hutten of grotten

• Weinig bezit

middel van bestaan: manier om aan voedsel te komen.

Middelen van bestaan van een jager- verzamelaar: 

Jagen

Middelen van bestaan van een jager- verzamelaar: 

Verzamelen

Middelen van bestaan van een jager- verzamelaar: 

Vissen

prehistorie / historie

Prehistorie (pre = voor, historie = geschiedenis) Dit is het moment voordat men kon schrijven --> archeoloog.

Historie: De periode nadat mensen konden schrijven  --> historicus

Geschiedenis kijkt vooral naar de historie

Het spijkerschrift, ontwikkeld tussen 3300 en 2900 voor Christus ten zuiden van Mesopotamië (huidig Irak).

Hoe weten we dat allemaal?

• archeologie
• experimentele archeologie
• bestudering van tegenwoordige jager- verzamelaars

Wie was Ötzi?

• Meer dan 5000 jaar oude ijsmummie.
  
• Gevonden in de zomer van 1991 door twee wandelaars.
• Gevonden in de Ötztaler Alpen.
  

Kleding van Ötzi

• Mantel van geitenvel.
• Muts van een berenvacht.
  
• Geen broek, maar twee losse broekspijpen van leer.
  
• Schoen had van binnen gras en aan de buitenkant berenleer.
  

Gereedschap en wapens

• Pijlkoker: met 12 pijlen.
• Bus van berkenbast: hier bewaarde hij draad, naald en houtskool.
  
• Boog
• Bijl
• Dolk van steen

Waarom was de vondst van Ötzi belangrijk?

• Door het ijs is Ötzi goed bewaard bewaard gebleven.
  
• Door de vondst van Ötzi weten we meer over de manier waarop jagers en verzamelaars leefden.